Morgunblaðið - 10.10.2009, Blaðsíða 20

20 FréttirVIÐSKIPTI | ATHAFNARLÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. OKTÓBER 2009
Þetta helst ...
● TÖLUVERÐ lækkun var á ávöxt-
unarkröfu á stystu ríkisskuldabréfa-
flokkunum tveimur, sem eru á gjald-
daga á næsta ári. Lækkaði hún um
0,16 prósentustig á öðrum þeirra og
um 0,37 prósentustig á hinum.
Engar nýjar fréttir skýra þessa breyt-
ingu. Markaðurinn með stutt ríkisbréf
er hins vegar þess eðlis að stundum
þarf tiltölulega lítið til að verð breytist
töluvert. bjarni@mbl.is
Ávöxtunarkrafa lækkar
● „ÞAÐ liggur fyrir
viðurkenning á
bótaskyldu Lands-
vaka og Lands-
banka Íslands í nið-
urstöðu héraðs-
dóms,“ segir
Haukur Örn Birg-
isson, lögmaður
hjá ERGO lög-
mönnum.
Hefur stofan
opnað vefsíðuna sjodsfelagi.is þar sem
þeir, sem áttu í peningamarkaðssjóði
Landsbankans, geta fengið lögmennina
til að gæta hagsmuna sinna. Haukur
segir að bíða verði niðurstöðu Hæsta-
réttar. Hins vegar þurfi sjóðsfélagar að
lýsa kröfufyrir lok mánaðarins til að
eiga rétt á bótum verði niðurstaða hér-
aðsdóms staðfest. bjorgvin@mbl.is
Sjóðsfélagar verða að
lýsa kröfu í október
Haukur Örn
Birgisson
● SKILANEFND Kaupþings hefur
stefnt Exista og krefst þess að félagið
greiði sér 20,1 milljarð króna vegna
gjaldeyrisskiptasamninga sem upp-
haflega voru gerðir við Kaupþing. Skila-
nefndin krefst einnig viðurkenningar á
rétti sínum til innstæðu á bankareikningi
Exista hjá Nýja Kaupþingi að fjárhæð
tæplega 12,9 milljarðar króna. Exista
ætlar að taka til varna í málinu þar sem
félagið telur skilanefndina ekki eiga rétt
til innstæðunnar. Þá telur Exista sig eiga
kröfu á skilanefndina á grundvelli
gjaldeyrisskiptasamninganna, ekki öf-
ugt. thordur@mbl.is
Skilanefndin vill 20
milljarða frá Exista
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
UM fimmta hvert heimili í Húna-
þingi vestra og Bæjarhreppi stend-
ur frammi fyrir alvarlegum fjár-
hagsvanda eða persónulegu
gjaldþroti vegna skuldsettra kaupa
á stofnfé í Sparisjóði Húnaþings og
Stranda.
Til að styrkja stöðu sjóðsins, áður
en frá fyrirhugaðri sameiningu við
Sparisjóð Keflavíkur var gengið,
var ákveðið að auka stofnfé, sem þá
var 1,9 milljónir króna. Var aukn-
ingin framkvæmd í tveimur atrenn-
um. Þá fyrri fjármagnaði sparisjóð-
ur Húnaþings og Stranda sjálfur,
en þá seinni fjármagnaði Lands-
bankinn. Í báðum tilvikum fengu
stofnfjáreigendur lán til kaupa á
stofnfjárbréfum með veðum í bréf-
unum sjálfum, en einnig er per-
sónuleg ábyrgð á lánunum. Eftir
aukninguna var stofnféð komið í 1,9
milljarða króna.
„Í sveitarfélögunum tveimur búa
um 1.200 manns og af þeim voru um
200 stofnfjáreigendur í sparisjóðn-
um,“ segir Jón Óskar Pétursson,
framkvæmdastjóri Sambands sveit-
arfélaga á Norðurlandi vestra. „Um
140 stofnfjáreigendur tóku lán
vegna stofnfjáraukningarinnar.
Þetta er venjulegt fólk, bændur og
launafólk, en stofnfjáreign í sjóðn-
um hefur alltaf verið mjög almenn í
héraðinu.“ Segir hann að lánin hafi
að hluta verið í erlendri mynt og að
heildaskuldir þeirra sem í hlut eiga
séu nærri tveimur milljörðum
króna. Lán Landsbankans sé á
gjalddaga nú í desember. „Til að
setja þetta í samhengi þá eru heild-
arlaunatekjur fólks í sveitarfélög-
unum tveimur um tveir milljarðar.
Margir skulda milljónatugi og dæmi
eru um fjölskyldur sem skulda á
annað hundrað milljónir.“
Átti að vera áhættulaust
Stofnfjáreigandi, sem ekki vildi
láta nafns síns getið, sagði að þegar
lánin frá sparisjóðnum og Lands-
banka hefðu verið kynnt hefðu þau
verið sögð nær áhættulaus. Búist
væri við því að ávöxtunin yrði nægi-
leg, en færi illa væri sjóðurinn
skyldugur til að leysa til sín stofnfé
á genginu 1. „Ég skulda sjálfur lík-
lega á þriðja tug milljóna króna,“
segir hann og bætir því við að gangi
Landsbankinn hart fram geti marg-
ir misst allt sitt.
Með breyttum lögum er viðbúið
að stofnfé þeirra sjóða, sem óskað
hafa eftir aðstoð ríkisins, verði fært
niður. Sparisjóður Keflavíkur hefur
óskað eftir slíkri aðstoð og því er
veðandlagið lítils eða einskis virði.
Húnvetningar í miklum
vanda vegna stofnfjárkaupa
Morgunblaðið/Karl Ásgeir Sigurgeirsson
Lán Samþykkt var að auka stofnfé Sparisjóðs Húnaþings og Stranda í tæpa
tvo milljarða króna fyrir samruna hans við Sparisjóð Keflavíkur.
Var sagt að lántaka
fyrir kaupunum væri
nær áhættulaus
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
HREIN eign til greiðslu lífeyris í
lífeyrissjóðakerfinu nam í ágúst
1.779 milljörðum króna, sam-
kvæmt tölum Seðlabanka Íslands.
Er þetta aukning um 45,9 millj-
arða frá mánuðinum á undan, eða
aukning um 2,65 prósent.
Sé miðað við ágúst í fyrra hefur
hrein eign til greiðslu lífeyris hins
vegar dregist saman um 44,6 millj-
arða að nafnvirði, eða um 2,45 pró-
sent.
Mesta breytingin er í liðnum
„aðrar eignir, nettó“. Í júlí var
þessi liður neikvæður um 20,5
milljarða króna, en var í ágúst já-
kvæður um rúman 20,1 milljarð.
Munurinn er því um 40,7 millj-
arðar en ekki er útskýrt nánar
hvað telst til annarra eigna í þessu
tilviki.
Auknar innstæður
Hvað aðra liði varðar dróst eign
lífeyrissjóðanna í erlendum
skuldabréfum saman um tæpa
fjóra milljarða króna frá því í júlí,
eða um 10,95 prósent, og nemur nú
32,5 milljörðum.
Sjóðir og bankainnstæður lífeyr-
issjóðanna jukust um 9,7 milljarða
króna og voru í ágústlok 161,6
milljarðar.
Aðrar stærðir hreyfast lítið milli
mánaða í efnahagsreikningi lífeyr-
issjóðakerfisins.
Innstæður
sjóða aukast
Hrein eign sjóðanna
eykst um 46 milljarða
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
HÆGT er að halda því fram að
seðlabankastjóri hafi styrkt stöðu
sína eftir að hafa lent í minnihluta í
peningastefnunefnd við ákvörðun
stýrivaxta 24. september síðastlið-
inn.
Í fundargerð nefndarinnar, sem
birt var á vef Seðlabankans í fyrra-
kvöld, kemur fram að Már vildi
lækka stýrivexti um 0,5 prósentur
og innlánsvexti um 0,25 prósentur.
Einn nefndarmaður studdi Má en
þrír voru á móti.
Í fyrsta lagi slær Már á þær
raddir sem sögðu hættulegt hversu
einsleit peningastefnunefndin væri.
Auk Más eru Arnór Sighvatsson og
Þórarinn G. Pétursson, sem allir
unnu á hagfræðisviði Seðlabank-
ans, í nefndinni. Allir tóku þeir þátt
í að móta peningastefnuna sem hef-
ur verið gagnrýnd. Einsleitnin var
ekki meiri en svo að annaðhvort
Arnór eða Þórarinn stóð ekki með
Má.
Í öðru lagi sýnir seðlabankastjóri
vilja sinn til að lækka vexti – og
þar af leiðandi sveigja pen-
ingastefnuna meira að yfirlýstum
vilja forystumanna ríkisstjórn-
arinnar – þótt hann nái því ekki
fram. Það ýtir undir væntingar um
vaxtalækkanir í framtíðinni og
eykur traust á Má í hópi stjórn-
málamanna og annarra sem gagn-
rýnt hafa vaxtalækkunarferlið.
Það hlýtur því að hafa verið vilji
Más að sérstaklega væri tekið fram
í fundargerðinni að hann lenti und-
ir. Slíkt hefur ekki sést áður í fund-
argerðum Seðlabankans og ávallt
hefur verið meirihluti fyrir tillögu
seðlabankastjóra. Þá er óþarfi að
ætla að Már hafi vitað hver nið-
urstaðan yrði og umræður hafi ver-
ið settar á svið í þeim tilgangi að
ná þeim markmiðum sem hér er
lýst.
Seðlabankastjóri lenti undir en
stendur jafnvel sterkari á eftir
Formaðurinn Már Guðmundsson
naut ekki stuðnings meirihlutans.
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
BRESKA matvörukeðjan Iceland
Foods hefur höfðað mál á hendur
þrotabúi Baugs til að krefjast
greiðslu á 900 þúsund pundum, 180
milljónum króna, sem hún telur bú-
ið skulda sér. Erlendur Gíslason,
skiptastjóri þrotabúsins, staðfestir
þetta í samtali við Morgunblaðið.
„Við gerðum kröfu á Iceland um
greiðslu á 600 þúsund pundum
[innsk. blaðam. 120 milljónum
króna] vegna óuppgerðs samnings
fyrirtækisins við búið. Þeir gerðu
síðan gagnkröfu sem þeir telja sig
eiga og eru að fylgja henni eftir
með þessu.“
Kröfulýsingarfrestur í bú Baugs
rann út 19. ágúst síðastliðinn án
þess að Iceland lýsti áðurnefndri
kröfu í búið. Samkvæmt íslenskum
gjaldþrotalögum er ekki hægt að fá
kröfu greidda úr búi nema með
kröfulýsingu innan tilskilins frests.
Skilanefndir Landsbanka og
Glitnis fara með stóran eignarhluta
í Iceland Foods.
Félagið var áður í eigu Baugs
sem var tekinn til gjaldþrotaskipta
í mars síðastliðnum.
Kröfur í þrotabú Baugs nema
samtals 316,6 milljörðum króna.
Veðkröfur eru 123,9 milljarðar
króna og almennar kröfur nema
170,2 milljörðum króna. Til al-
mennra krafna teljast meðal ann-
ars víxlar, reikningar og skattar.
Forgangskröfur í búið nema 78
milljörðum króna en í þeim flokki
eru launakröfur starfsfólks. Virði
eigna sem eiga að mæta þessum
kröfum liggur hins vegar ekki fyr-
ir.
Rfitunarmál skipta sköpum
Niðurstaðan fer að stóru leyti
eftir því hvað endurheimtist í rift-
unarmálum sem skiptastjórar hafa
ákveðið að höfða. Mest munar þar
um riftun á sölu á Högum til eign-
arhaldsfélagsins 1998 ehf., í eigu
Jóns Ásgeirs Jóhannessonar.
Auk þess hefur þrotabúið meðal
annars farið fram á riftun á sölu
skíðaskála í Courchevel í Frakk-
landi til Gaums.
Krefjast 180 milljóna vegna óuppgerðs samnings við Baug
Iceland höfðar mál
gegn þrotabúi Baugs
Morgunblaðið/Kristinn
Baugur Iceland var ein helsta eign
Baugs áður en félagið fór í þrot.
● SAMKVÆMT óendurskoðuðu uppgjöri
var rekstrarhagnaður Icelandair Group
3,1 milljarður króna fyrir afskriftir og
fjármagnskostnað í ágúst. Er þetta hálf-
um milljarði meiri hagnaður en í júlí.
Samkvæmt tilkynningu áætlar fyr-
irtækið að rekstarhagnaður verði 6,5
milljarðar króna fyrir afskriftir og fjár-
magnskostnað í ár. Þá gera stjórnendur
Icelandair ráð fyrir að miðað við núver-
andi forsendur líti rekstur samstæð-
unnar ágætlega út það sem eftir er árs-
ins og er núverandi afkomuspá mun
hærri en upphaflegar áætlanir gerðu ráð
fyrir.
Hagnaður Icelandair
nam 3,1 milljarði í ágúst