Organistablaðið - 01.10.1971, Blaðsíða 18

RABB UM NOKKUR ORGIiL í ÞÝZKALANDI 0. FL.
Ritnefnd OrganÍBCalblaðsins ihefur beðið mig að segja örlítið frá
ilónleikaferð wn V.-Þýskalland, sem mér var boðið ti'l nú í sumar,
en það var mánaðarferðalag frá miðjum júií til miðs ágústs. Hafi
cg skiilið ritnefndina rétt beindist forvilni bennar ekki s'iður að þeim
hljóðfærum, sem ég kynntist í ferðallaginu og rabbi um þau en tón-
'Ieikunum sjálífum og samkvæmt þeim skilningi lofaði ég að skrifa
'fáein orð. Forvitniiegt hlýlur að vera að kynnast bljóðfærategund-
um, sem ekki eru tíl bér 'heima og um leið hlýtur maður að freistast
tii að bera þær saman við það, sern v'ið böfum.
Rabb þetta verður á eigin á'byrgð og bundið eigin smekk, að mestu.
Ég var svo heppinn að kynnast átta misnninandi orgeitegundum
í umræddu tón'Ieikaferðálagi og sjö þeirra voru mér ókunn fyrir.
ÖIl voru hljóðfæri þeasi „mekani'sk“ utan eitt, nefniiega Steinmaier,
og virlu'st iþeix organiei'karar, sem ég kynntist, ekki mega heyra
„elektrisk" nefnd. Fór mér svo, að við hvert orgel, isem við bættist
í kunningjahópinn, varð ég þessum organleikurum nieir og meir
sammála. Jafnvel, þegar búið var að sambengja öll verkin í 60—70
radda orgeli, hefði ég eikki kosið eittlhvað léttara undir fingurna.
Ég ætla ekki að fara út í að lýsa kostum „mekaniöks“ orgéls, en
við þekkjum öll, srm á orgel spilum, þá tilfinningu að geta ráðið
söng pípunnar um leið og við styðjúm fingrinum á nótuna cða blæ-
brigðmn ff-hijómsinis, með öllum verkuin org-llsins samiíengdum.
Tillitsleysið gagnvart orgelinu og skilningsleysi við álheyremdur
væri að 'staðsetja orgel í kirkju, þar sem hljómburður væri slæmur,
en í þá afstöðu ientu bvorki orgél né áheyrendur á niefndum átta
stöðum. í öllum þessum kirkjum var mjög góður hijómburður, aðeins
ólíkur hverju sinni. Svo virtist, sem reynt hafi verið að veija þessum
óli'ka hljómburði rétta orgeitegund hverjii sinni. 1 etórri gamalli
hans, að einhvern tíma myndi Björgvin &uðmundslson, þetta áistsæla
tónskáld, verða talinn með stórmennum íslenzkrar kristni á horð við
Hallgrím Pétursson og Jón biskup Vídaiín vegna binna mörgu og
stórbrotnu trúarlegu kórver'ka sinna.
Benjamín Kristjánsson.
]!5 organistablaðið