SunnudagsMogginn - 10.10.2010, Side 29

10. október 2010 29
H
etjur birtast okkur í ýmsum myndum. Helsta einkenni hetjunnar er æðru-
leysi andspænis miklum erfiðleikum. Gott dæmi um það er Hjalti Sigfússon,
viðmælandi Sunnudagsmoggans í dag, sem var aðeins 25 ára þegar hann
fékk þær þungbæru fréttir fyrr á þessu ári að hann væri með krabbamein í
eistum. Við tók strembin lyfjameðferð sem Hjalti lauk í sumar. Hann er nú óðum að ná
fyrri styrk, með jákvæðnina að vopni.
Það er aðdáunarvert að heyra Hjalta lýsa þessari erfiðu lífsreynslu í samtali við Hugrúnu
Halldórsdóttur. Hann leggur mikla áherslu á hversu mikilvægt það sé að geta talað op-
inskátt um sjúkdóminn. Það hafi gert baráttu hans léttbærari og nú vill hann miðla af
reynslu sinni í því augnamiði að hjálpa öðrum sem standa í sömu sporum. „Ég hef sjálfur
ekki átt mjög auðvelt með að tala um marga hluti í gegnum tíðina en hef núna áttað mig
betur á því hvað það er gott,“ segir hann. „Ætli þetta hafi ekki verið hluti af verkefnapl-
aninu sem ég setti fyrir mig. Ég get alveg trúað því að fólk skammist sín fyrir að fá
krabbamein og finnist óþægilegt að tala um það, en ég held samt að það sé að breytast.
Mér þótti þetta allavega ekki feimnismál þegar ég greindist. Það skiptir máli fyrir mig og
alla þá sem eru í kringum mig að vera svolítið opinn með þetta.“
Önnur hetja, af allt öðru tagi, hefði orðið sjötug um helgina en sem kunnugt er var John
Lennon myrtur fyrir utan heimili sitt í New York árið 1980. Af þessu tilefni ritar Karl
Blöndal forvitnilega grein í blaðið í dag. Afmælis þessa ástsæla tónlistarmanns verður
minnst um allan heim og segja má að hátíðahöldin nái hámarki í fásinninu í Viðey, þar
sem ekkja Lennons, Yoko Ono, mun heiðra minningu bónda síns ásamt fríðu föruneyti og
tendra friðarsúluna sem sett hefur sterkan svip á höfuðborgina á þessum árstíma und-
anfarin ár.
Lennons er ekki aðeins minnst sem áhrifamikils tónlistarmanns, heldur líka baráttu-
manns og aðgerðasinna. Skoðanir hans voru kannski ekki allra en það breytir ekki því að
útilokað er að horfa fram hjá áhrifum hans. Þeirra gætir enn í dag enda hefur ekkjan verið
óþreytandi við að halda minningu hans og hugsjónum á lofti. Viðey og Ísland tengjast nú
þeirri baráttu órofa böndum.
Sporgöngumenn Johns Lennons eru margir, það er fólk sem brotist hefur til áhrifa í
krafti starfa sinna á sviði dægurmenningar. Nýjasta dæmið um það er listi Forbes yfir
valdamestu konur heims nú um stundir. Eins og Inga Rún Sigurðardóttir rekur í Viku-
spegli sínum starfa fjórar af tíu valdamestu konum heims á þeim vettvangi, popptónlist-
arkonurnar Lady Gaga og Beyoncé Knowles og spjallþáttadrottningarnar Oprah Winfrey
og Ellen DeGeneres. Allar eru þær í kjöraðstöðu til að hafa áhrif á umræðuna, ekki bara í
heimalandi sínu, Bandaríkjunum, heldur heiminum öllum, og setja mál á dagskrá, sýnist
þeim svo. Þetta vald er vitaskuld vandmeðfarið og mikil ábyrgð lögð á herðar þessum
konum, ekki síst Gaga og Knowles, sem báðar eru innan við þrítugt, og höfða fyrst og síð-
ast til ungs og óharðnaðs fólks sem móttækilegt er fyrir sjónarmiðum annarra, einkum
þeirra sem það lítur upp til, hetjanna sinna.
Þeim stöllum er líkast til hollara að hafa helsta kost hetjunnar að leiðarljósi í orði sem á
borði – æðruleysið.
Æðruleysi andspænis erfiðleikum
„Þetta snýst um fólk. Þetta snýst um
samfélög. Fólki var brugðið. Fólk
fór að gráta.“
Bergur Elías Ágústsson, sveitarstjóri Norð-
urþings, í harðorðri gagnrýni á fyrirhugaðan nið-
urskurð í heilbrigðismálum í sveitarfélaginu.
„Verður hann ekki bara í Laug-
ardalshöllinni eða eitthvað? Ég veit
það ekki.“
Sigríður J. Friðjónsdóttir, tilvonandi saksóknari
Alþingis í máli Geirs H. Haarde, um staðsetn-
ingu Landsdóms.
„Listamannalaun eru hækkuð
um 35 milljónir. Af hverju geta
þessir listamenn ekki farið að
vinna og komið sér bara í
eðlilega vinnu eins og
allt venjulegt fólk?“
Ásbjörn Óttarsson þing-
maður Sjálfstæðisflokks.
„Ég nánast þoli
ekki [tónlistar-
húsið Hörpu].
Auðvitað átti að
hætta að byggja tónlistarhúsið og
láta það standa sem minnisvarða
um þetta rugl sem var hér í gangi.
Þetta er algjört rugl.“
Ásbjörn Óttarsson.
„Á Íslandi á enginn að þurfa að
vera heimilislaus vegna skulda-
vanda.“
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra.
„Hvað gerum við þegar lítill fugl
flýgur á bílinn á mikilli ferð og
festist í grillinu? Jú, maður
stoppar og reynir að taka
hann í burtu.“
Vigdís Hauksdóttir þingmaður Fram-
sóknarflokks.
„Össur, Jóhanna
og Steingrímur
vita best af öllum
að þau eru föst í
grillinu.“
Vigdís Hauksdóttir.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
Og það augljósa
Og kæmi sært stolt stjórnarherranna í veg fyrir
þessa augljósu kosti og alvöru forystumenn verið
fyrir þjóð í þrengingum og vanda hefði enn eitt
„útspilið“ gagnast til að sanna að ríkisstjórnin
hefði meint eitthvað pínulítið með hræðslufleipri
sínu um útrétta sáttahönd. Þá hefði verið hægt að
segja: Við skulum sameinast til verka. Við gerum
okkur grein fyrir því að það verður ekki gert
nema að við byrjum á því að ýta með hand-
arsveiflu út af borðinu þeim álitamálum sem eru
helst að sundra flokkum og sundra þjóðinni. Við
skulum afturkalla þegar í stað aðildarumsókn að
Evrópusambandinu sem þjóðin er á móti og þing-
ið einnig í hjarta sínu. Við skulum spara með því
milljarða, gera stjórnarráðið starfhæft á ný og
setja það fé sem við það sparast á móti þeim níð-
angurslega niðurskurði sem boðaður er. Við skul-
um henda út þessu landsdómsrugli sem fengið var
fram með svikum og loddaraskap í þinginu og
mun eitra þar allan samstarfsgrundvöll um langt
skeið. Við skulum láta af þessum leikaraskap um
eins dags þjóðfund, sem verður átta sinnum
ómerkilegri en útifundurinn á Austurvelli og eins
atlögunni að því að breyta íslensku stjórn-
arskránni á hlaupum. Og við skulum hætta að
ögra þjóðinni með svikatilburðum gagnvart þjóð-
aratkvæðagreiðslunni um Icesave. Við skulum
sýna að við erum stór í sniðum þegar vandinn er
mikill. Við skulum ýta út af borðinu öllu því sem
mun eyðileggja það að við getum sameinast um að
vinna mikilvægustu verkin fyrir fólkið í landinu.
Látum pólitískan metnað í eitt skipti lönd og leið.
Með öðrum orðum: Við skulum skapa raunveru-
leg skilyrði fyrir þjóðarsátt í þinginu og gefa
þannig smám saman þjóðinni, sem þarf að geta
treyst okkur, einhverja von. En ekkert af þessu
gerðist. Og það er vegna þess óláns að við höfum
ekki forystumenn fyrir landinu á örlagastund sem
valda sínu hlutverki. Og það er einnig sennileg-
asta skýringin á að Lady GaGa er í áttunda sæti
tímaritsins Forbes um áhrifamestu konur í heimi
en Jóhanna Sigurðardóttir í því áttugusta, eða þar
um bil.
Mótmæli á Austurvelli
í byrjun vikunnar.
Morgunblaðið/Ómar
r ðavillt