SunnudagsMogginn - 10.10.2010, Blaðsíða 36
36 10. október 2010
Grunnhugmyndin að íslenska skálanum á Heimssýningunni 2010 í S
S
ú var tíðin að Sjanghæ var rólegur fiskibær. Á lýðveldistímanum varð
staðurinn við óshólma Yangtze-fljóts aftur á móti að mikilvægustu
borg Kína, brennipunktur menningar, stjórnmálaumræðu, mennta –
og lasta. Um miðja síðustu öld tók við hnignunarskeið í sögu Sjanghæ
enda var borgaralegt yfirbragð hennar þyrnir í augum Maóista sem komnir
voru til valda. Með endurreisn markaðshagkerfisins árið 1992 urðu hins vegar
vatnaskil á ný og síðan þá hefur Sjanghæ vaxið og dafnað á leifturhraða. Fáar
borgir í heimi, ef nokkur, eru í eins mikilli mótun nú um stundir og vissara fyrir
íbúana að lygna augunum ekki of lengi aftur í senn – þeir gætu misst af ein-
hverju.
„Sjanghæ er ótrúleg borg,“ segir Hreinn Pálsson, framkvæmdastjóri íslenska
skálans á heimssýningunni EXPO 2010, sem dvalist hefur eystra undanfarna
mánuði. „Hún er í örum vexti og ég er sannfærður um að Sjanghæ á eftir að
verða miðstöð efnahagslífs í Asíu með sama hætti og New York í hinum vest-
ræna heimi. Uppgangur er mikill, skýjakljúfarnir hoppa upp hver af öðrum og
fyrirtæki og hlutabréfamarkaðurinn stækka bara og stækka. Tækifærin eru á
hverju strái – það er bara spurning um að nýta þau.“
Hann segir íslensk fyrirtæki tvímælalaust eiga erindi inn á kínverskan mark-
að, ekki síst þau sem starfa í orkugeiranum. „Orku- og verkfræðifyrirtæki voru
hérna um daginn og áhugi á þeirra starfi og þjónustu er mikill. Það er ekki bara
að við séum að opna hitaveitur í Kína, heldur skiptir líka miklu máli að vinna
saman og nýta þekkinguna sem íslenskir verkfræðingar og arkitektar búa yfir.
Að sama skapi er erfðageirinn mjög vaxandi, svo eitthvað sé nefnt.“
Hreinn ber Kínverjum vel söguna, þeir séu upp til hópa alúðlegt fólk. „Það
eru miklar breytingar í kringum Kínverja, einkum þá sem búa í borgunum. Við
sjáum töluverðan mun á borgarbúum annars vegar og þeim sem koma lengra að
hins vegar. Þróunin fer hratt yfir en nær misfljótt til fólksins.“
Viðtökur vonum framar
Þegar talið berst að íslenska skálanum á heimssýningunni segir Hreinn viðtök-
urnar hafa verið vonum framar. „Gestafjöldinn hefur staðist væntingar, við
gerum ráð fyrir að yfir tvær milljónir manna heimsæki okkur áður en yfir lýkur
sem er mjög gott. Það sem skiptir hins vegar ekki minna máli er fjölmiðlaum-
fjöllunin sem við höfum fengið í kínverskum miðlum. Umfjallanir með við-
tölum og/eða öðrum upplýsingum eru komnar yfir tvö hundruð og sjálfur hef
ég farið í einhver fjörutíu sjónvarpsviðtöl hér í Kína. Það hefur verið frábært að
taka þátt í að kynna Ísland, íslenska menningu og fyrirtæki með þessum hætti.
Sumir þessara miðla ná til tuga ef ekki hundraða milljóna manna.“
Hreinn segir engan hafa órað fyrir þessum mikla áhuga fjölmiðla. „Í sannleika
sagt kom ég hingað út til að sjá til þess að allt gengi vel og væri á fjárhagsáætlun.
Ég átti aldrei von á því að enda sem sjónvarpsstjarna,“ segir hann hlæjandi.
Það eru ekki bara fjölmiðlar, Hreinn segir kínverskan almenning upp til hópa
sýna Íslandi mikinn áhuga. Alltaf sé röð við skálann og gestirnir spyrji starfs-
menn spjörunum úr.
Að sögn Hreins hefur áhugi og þátttaka íslenskra fyrirtækja einnig farið fram
úr björtustu vonum. „Við gerðum okkur ekkert sérstakar vonir í upphafi í þessu
erfiða árferði heima en núna hafa um sjötíu viðskiptaaðilar nýtt sér þátttöku
með einum eða öðrum hætti. Menn hafa bæði komið sjálfir á svæðið og sent
kynningarefni. Það er virkilega ánægjulegt,“ segir Hreinn en aðaláherslur þátt-
töku Íslands á sýningunni eru á sviði endurnýjanlegra orkugjafa, þekkingariðn-
aðar og ferðamennsku.
Eitt þeirra fyrirtækja sem sótt hafa Sjanghæ heim í tilefni af heimssýningunni
er Latibær. „Það var mikill heiður að fá að taka þátt fyrir hönd Íslands og í raun
sögulegt að fylgjast með kínverskum börnum í fyrsta skipti hreyfa sig við Lata-
bæ,“ segir Ágúst Freyr Ingason, sem skipulagði ferðalagið af hálfu Latabæjar.
„Um 75 milljón manns heimsækja heimssýninguna og var ánægjulegt að
fulltrúar yfirvalda töldu sýningu Latabæjar þá mest sóttu og var okkur í kjölfar-
ið boðið á World Leisure Expo, sem tileinkuð er heilsu og hreyfingu, í Hangzhou
í Kína haustið 2011.“
Latibær fór einnig í skólaheimsókn með forseta Íslands og borgarstjóranum
og funduðu þeir lengi þar sem forsetinn ræddi árangur Latabæjar tengt heilsu
barna og lagði áherslu á mikilvægi forvarna. „Kínversk skólabörn tóku sýning-
unni mjög vel og samstarf við skóla í Kína er í umræðu.“
Erlent barnefni á ekki greiðan aðgang að sjónvarpi í Kína, en Latabæ var samt
boðið að hitta fulltrúa kínverska ríkissjónvarpsins, CCTV í Peking að máli og
segir Ágúst Freyr viðræður um samstarf hafnar. Íþróttaálfurinn (Dýri Kristjánsson) og Solla stirða (Unnur Eggertsdóttir) skemmta ungum og öldnum á Evrópusviði
Skjótt skipast veður í lofti eins og þessi
blómarós fékk að kynnast.
Hraðinn í borginni getur verið mikill á háannatíma. Fólkið er upp til hópa alúðlegt og kurteist.