SunnudagsMogginn - 17.10.2010, Blaðsíða 8

8 17. október 2010
Ítalska landsliðið bað serbneska andstæð-
inga sína að fara og reyna að róa serbnesku
áhangendurna á vellinum í Genúu á þriðju-
dagskvöldið, en allt kom fyrir ekki. Í ítölsk-
um blöðum var því haldið fram að serb-
nesku leikmennirnir og þar á meðal
fyrirliðinn, Dejan Stankovic, miðvallar-
leikmaður Inter Milan, hefðu frekar æst þá
með því að gefa merki í anda þjóðernis-
hyggju með fingrunum.
Cesare Prandelli varði serbnesku leik-
mennina og sagði að þeir hefðu greinilega
verið hræddir og óttuðust að snúa heim.
„Þeir voru milli steins og sleggju,“ sagði
Prandelli. „Þeir eiga heimili og fjölskyldur
og þurfa að fara heim, þeir eru hræddir.“
Hann sagði að fótboltinn ætti ekki að
óttast öfgamennina. Prandelli sat á vara-
mannabekknum hjá Juventus þegar liðið
mætti Liverpool á Heysel-leikvanginum í
Brussel 1985 og 39 manns létu lífið þegar
veggur hrundi við það að ítalskir áhangend-
ur flúðu undan bullum úr röðum stuðnings-
manna enska liðsins. „Þegar ég sá að serb-
nesku bullurnar reyndu að brjótast í
gegnum skilrúm á milli þeirra og ítölsku
áhangendanna varð ég mjög hræddur,“
sagði hann. „Ég sá margt fólk með börn
flýja í ofboði. Þegar ástandið er svona getur
allt gerst. Það þarf ekki mikið til að ástand-
ið breytist í harmleik.“
Eftir að leikurinn var blásinn af voru serb-
nesku áhangendurnir látnir bíða á meðan
aðrir áhorfendur héldu á braut. Eftir á brut-
ust út átök milli Serbanna og lögreglu. 14
enduðu á sjúkrahúsi. Veist var að serb-
nesku leikmönnunum og voru serbnesku
áhangendurnir einnig þar að verki. Varð
markmaðurinn Vladimir Stojkovic fyrir
árás.
Serbnesku landsliðsmennirnir voru hræddir við eigin stuðningsmenn
Lögregla á Ítalíu leiðir Ivan Bogdanov, sem talinn er hafa verið einn forsprakka óeirðanna, í
fangelsi. Fram kom að ítalska lögreglan hefði þekkt hann á húðflúrinu.
Reuters
R
auða stjarnan í Belgrað er það
knattspyrnulið, sem náð hefur
mestri hylli og mestum árangri í
Serbíu. Eins og næstum hvert ein-
asta félag í Evrópu og Rómönsku-Ameríku á
það óstýriláta stuðningsmenn, sem eru fær-
ir um að beita hryllilegu ofbeldi. En hjá
Rauðu stjörnunni skipa hinir ofbeldisfullu
stuðningsmenn heiðurssess og rúmlega það.
Þeir funda með embættismönnum félagsins
til að straumlínulaga skipurit gengja sinna.
Leiðtogar þeirra fá styrki. Sem hluta af
þessum pakka fá þeir aðgang að skrif-
stofurými í höfuðstöðvum liðsins í efri
millistéttarhverfinu Topcider.“ Þannig hefst
kafli um Rauðu stjörnuna í bók Franklins
Foers, How Soccer Explains the World, sem
kom út fyrir hálfum áratug.
Foer lýsir því hvernig áhangendaklúbbar
Rauðu stjörnunnar réðust inn á æfingu hjá
félaginu og lömdu þrjá leikmanna þess með
kylfum, stöngum og öðrum bareflum. Að
barsmíðunum loknum sögðu bullurnar við
blaðamenn að þeir gætu „ekki lengur þolað
áhugaleysið inni á leikvellinum“. Bullurnar
voru fúsar til að veita viðtöl um þennan
verknað. Aðeins þurfti eitt símtal til að
kalla þá saman og þeir tóku á móti blaða-
mönnum í fundarherbergi í höfuðstöðvum
Rauðu stjörnunnar.
Ofbeldi stuðningsmanna Rauðu stjörn-
unnar á sér djúpar rætur og samtök þeirra
léku stórt hlutverk í að endurvekja serb-
neska þjóðernishyggju á síðasta áratug lið-
innar aldar. Einn illræmdasti stríðsherra og
glæpamaður í sögu Serbíu, Zeljko Raznato-
vic Arkan, sem myrtur var í skotárás árið
2000, stjórnaði bullunum á sínum tíma.
Ofbeldið í kringum knattspyrnuna í Serb-
íu kom rækilega upp á yfirborðið þegar
landsleikur Ítala og Serba í Genúu á Ítalíu
var blásinn af eftir sex mínútna leik á
þriðjudag. Áður höfðu stuðningsmenn serb-
neska landsliðsins hent blysum inn á völl-
inn og reynt að brjótast í gegnum hindr-
anir. Einn áhangandi klifraði upp í girðingu
til að klippa niður net, sem á að taka við
boltum, án þess að vallarstarfsmenn gætu
aðhafst. Serbnesku bullunum tókst að
kveikja í ítölskum vallargesti í næsta hólfi
með því að henda í hann blysi. Manninum
tókst að slökkva eldinn áður en hann
brenndist.
Serbnesk stjórnvöld hafa sagt að þessi
uppákoma sé „hneyksli“ og „árás á ríki
okkar“. Innanríkisráðherra Serbíu lýsti yfir
fullum stuðningi við ítölsku lögregluna.
Í ítölskum fjölmiðlum hafa hins vegar
komið fram vísbendingar um að ítalska lög-
reglan hafi vanmetið ábendingar serbnesku
lögreglunnar um að 400 hægri öfgamenn og
bullur væru á leiðinni til Ítalíu.
Serbnesk stjórnvöld hafa verið að reyna
að breyta ímynd landsins. Aleksandar Vucic
var upplýsingaráðherra í stjórn Slobodans
Milosevic. Á þeim tíma lét hann sekta óháða
blaðamenn, sem leyfðu sér að vera í and-
stöðu við stjórnvöld. Flokkur hans hélt úti-
fundi þar sem þjóðernishyggjan réð ríkjum
og eftirlýstir stríðsglæpamenn komu fram.
Sungnir voru söngvar þar sem því var heitið
að barist yrði til síðasta blóðdropa út af
Kosovo.
Nú er Vucic búinn að skipta um frakka og
orðinn hófsamur. „Við getum ekki dafnað
án Evrópusambandsins og aðlögunarferl-
isins að Evrópusambandinu,“ sagði hann í
viðtali við International Herald Tribune.
„Kosovo er ekki stærsta vandamálið í Serb-
íu. Það er serbneskur efnahagur, atvinnu-
leysi, spilling og léleg lífskjör.“
En það er hægara sagt en gert að hemja
skrímslið þegar því hefur verið sleppt lausu.
Tveimur dögum áður en serbnesku bull-
urnar yfirtóku Genúu börðust sex þúsund
óeirðaseggir við lögreglumenn, sem voru að
reyna að verja Gay Pride-göngu í Belgrað.
Þegar Kosovo lýsti yfir sjálfstæði í febrúar
2008 brutust ítrekað út óeirðir, verslanir
voru rændar og kveikt í bandaríska sendi-
ráðinu. Aftur braust út ofbeldi þegar Ra-
dovan Karadzic var handtekinn, ákærður
um stríðsglæpi sumarið 2008.
„Stjórnarskrárbundin regla er í stöðugri
hættu [í Serbíu],“ sagði Zoran Dragisic, sér-
fræðingur í öryggismálum, í samtali við
AFP. „Það sem við höfum orðið vitni að [í
Belgrað og Genúu] sýnir okkur hvers þessir
hópar eru megnugir.
Bullur
ógna
öryggi
Ógeðfelld mynd
serbneskrar
þjóðernishyggju
Serbnesk bulla sendir merki með fingrunum á leik Ítalíu og Serbíu á Luigi Ferraris-vellinum í Genúu á þriðjudag.
ReutersVikuspegill
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Zeljko Raznatovic
Arkan var höfuðpaur
ofbeldisfullra stuðn-
ingsmanna samtaka
Rauðu stjörnunnar í
Belgrað í lok 20. ald-
ar. Þegar ÍBV lék við
FK Obilic í Belgrað ár-
ið 1998 tók Arkan á
móti forsvars-
mönnum Eyjaliðsins.
Í fréttum á þeim tíma
kom fram að Arkan
hafi ekki getað gegnt
stöðu forseta félags-
ins vegna þess að
hann hafi verið eft-
irlýstur stríðs-
glæpamaður og því
hafi það komið í hlut
konu hans, Svetlönu.
Eyjamenn
í Belgrað
Zeljko Raznatovic
Arkan