SunnudagsMogginn - 17.10.2010, Page 33
17. október 2010 33
er þeir ræði við fjölmiðla í Búkarest.
Lettinn Ivars Busmanis fer fyrir sam-
skiptum framkvæmdastjórnar sambands-
ins við fjölmiðla í Lettlandi.
Spurður um getu lettneskra fjölmiðla til
að fjalla um málefni sambandsins segir
Busmanis að sökum þess að þau séu orðin
innanlandsmál eftir inngöngu landsins í
sambandið sé erfitt að henda reiður á
fjölda blaðamanna sem fjalli um það.
Busmanis tekur fram að skrifstofa hans
skipuleggi námsferðir lettneskra blaða-
manna til Brussel, ásamt því sem efnt sé til
námskeiða um sambandið í Lettlandi.
Ljósmynd/Baldur Arnarson
’
Stjórnmálastéttin
nennir ekki að út-
skýra hvað hún er að
fást við því henni líður vel í
þeirri veröld sem hún hefur
skapað sér [...] Því ættu
stjórnmálamenn að hafa
áhuga á að miðla upplýs-
ingum til fólks sem skilur
þá ekki?
Blaðamenn á íbúa
Búlgaría 8 7,2 0,9
Eistland 2 1,3 0,65
Kýpur 3 0,8 0,267
Lettland 1 2,3 2,3
Litháen 0 3,6 0
Malta 1 0,405 0,405
Pólland 13 38,5 2,96
Rúmenía 6 22,2 3,7
Slóvakía 4 5,5 1,375
Slóvenía 6 2 0,33
Tékkland 6 10,2 1,7
Ungverjaland 13 9,9 0,76
Samtals 63 103,905
Samtals frá öllum ríkjum 556
Tölur um íbúafjölda eru fengnar úr bók Eiríks Bergmann, Frá Evróvisjón til Evru.
Rúmenía og Búlgaría fengu inngöngu í sambandið 2007 en hin ríkin 10 árið 2004.
Land
Fjöldi blaða-
manna í Brussel
Íbúafjöldi 2009
(í milljónum)
Íbúar í milljónum á
hvern blaðamann
Tölurnar eru byggðar á upplýsingum frá Alþjóðasamtökum blaðamanna (API). Tekið skal
fram að deilt er um hversu margir blaðamenn hafa aðsetur í Brussel allt árið um kring.
Þ
essa dagana má sjá á þjóðvegum landsins gripaflutningabíla hlaðna
sauðfé sem flutt er til slátrunar. Dýraverndunarsinnar hafa haft orð á
því að þetta séu ómannúðlegir flutningar þar sem fá sláturhús eru
orðin í landinu og því verður oft að aka langar vegalengdir með féð. Í
Evrópu hefur undanfarin ár verið mikil umræða um slæma meðferð slát-
urdýra. Sýndar hafa verið heimildarmyndir, meðal annars í BBC, sem sýna
hrottalega meðferð á dýrum. Þau eru flutt í þröngum og illa loftræstum vögn-
um langar leiðir og ekki er óalgengt að þau drepist á leiðinni. Þá hafa verið
sýndar skelfilegar myndir úr sláturhúsum þar sem dýrin sæta nánast pynt-
ingum. Fyrsta dýraverndarfélagið, The British Royal Society for Prevention of
Cruelty On Animals, var stofnað 1824. Nú má segja að dýraverndunarsamtök
af ýmsu tagi séu orðin afar útbreidd í hinum vestræna heimi og hefur stundum
verið talað um nýja atvinnugrein í því sambandi. Starfsaðferðir sumra þessara
samtaka eru umdeilanlegar, þó ekki sé meira sagt. Aliminkum hefur verið
sleppt út í náttúruna og sprautað hefur verið málningu á fólk í pelsum. Mörg
þessara samtaka hafa til þessa barist gegn veið-
um, telja að ekki eigi að leyfa fólki að veiða dýr
sér til ánægju. Nokkuð hefur dregið úr gagn-
rýni á veiðar undanfarin ár og eru helstu
ástæðurnar þær að mörg þessara samtaka hafa
fremur beint spjótum sínum að slæmri með-
ferð sláturdýra fremur en að veiðum. Í Evrópu
gegna veiðar miklu menningarlegu og sögu-
legu hlutverki og raunar einnig þjóðhagslegu.
Veiðar skapa störf í strjálbýli, það er verið að
nýta land sem oft á tíðum ekki er hægt að nýta
á annan hátt en til veiða og þá er villibráð ein-
hver sá hollasti og besti matur sem völ er á.
Nýting dýra er oft umdeilanleg, margir telja að nautaat sé ekkert annað en
langdregin pynting og að lyfjatilraunir á dýrum ætti að banna. Líklegast telja
margir Spánverjar að nautaat sé forn hefð sem sé þáttur í menningu þjóð-
arinnar og velflestir vísindamenn telja að lyfjatilraunir á dýrum séu nauðsyn-
legar. Sennilega fara þó leikar svo að nautaat verði bannað á komandi árum,
allavega hér í Evrópu. Lyfjatilraunir á dýrum munu í einhverjum mæli verða
nauðsynlegar en líklegast verða dýratilraunir með snyrtivörum bannaðar. Líf
okkar mannanna hefur óhjákvæmilega mikil áhrif á vöxt og viðgang villtra
dýra. Gríðarlegur fjöldi dýra drepst í umferðarslysum ár hvert, þess eru dæmi í
Svíþjóð og Þýskalandi að á ákveðnum svæðum drepast fleiri dýr í umferðinni
en eru felld af veiðimönnum. Glöggur veiðimaður og náttúruunnandi sagðist
hafa komist að því að á 30 km leið sem hann ekur oft um, sé á vorin og fyrri-
hluta sumars keyrt á sex fugla að jafnaði á degi hverjum. Þá flýgur fjöldi fugla á
rafmagnslínur og önnur mannvirki. Þá má ekki gleyma því að ýmsar gjörðir
okkar mannanna gagnast villtum dýrum. Gæsum hefur til dæmis fjölgað mikið
hér á landi á undanförnum árum.
Ástæðurnar fyrir því eru meðal annars þær að vetrarræktun á korni í Skot-
landi hefur aukist verulega og meiri gróður og bætt veðurfar hér á landi. Hlýn-
andi veðurfar mun á komandi árum hafa talsverð áhrif á íslenska náttúru. Nýj-
ar tegundir fugla gætu farið að verpa hér á landi, í því sambandi mætti nefna
kanadagæs. Hún er hinsvegar mikil plága, veldur miklum skemmdum á landi
og hún gæti hrakið íslensku gæsirnar af varpstöðvum sínum. Þess vegna ætti
að kappkosta að koma í veg fyrir að kanadagæsin taki sér bólfestu hér á landi.
Umræða um náttúrvernd þarf að vera byggð á skynsemi og rökum, ekki bara á
tilfinningum. Stundum mætti halda að ýmsir svokallaðir náttúruvernd-
arsinnar hefðu lært náttúrufræði af verkum Walt heitins Disney. Þessi klausa
birtist í dagblaði í Bandaríkjunum: „Þið skotveiðimenn sem þykist veiða ykk-
ur til matar, þið ættuð að skammast ykkar. Þið getið keypt ykkur kjöt úti í
búð, þar sem það er búið til.“
Dýr og dauði
’
Starfs-
aðferðir
sumra þess-
ara samtaka eru
umdeilanlegar, þó
ekki sé meira sagt.
Sauðfé
Sigmar B. Hauksson
Morgunblaðið/Árni Torfason
Eftir að Lettar gengu í Evrópusambandið
2004 voru fimm lettneskir blaðamenn með
aðsetur í Brussel þegar mest var. Nú er
blaðakonan Ina Strazdina ein eftir.
Eins og kunnugt er kallaði niðursveiflan á
gríðarlegan niðurskurð í Lettlandi, umskipti
sem Strazdina fann á eig-
in skinni. Mánaðarlaunin
hrundu úr 2.700 evrum
niður í 700 evrur, eftir
skatta, og dugðu því að-
eins rétt ríflega fyrir húsa-
leigu. Góð ráð voru dýr.
Strazdina lagði hins
vegar ekki árar í bát og
fékk dæmið til að ganga
upp með því að vinna fyrir
þrjá fjölmiðla samtímis, sem útvarps-, sjón-
varps- og blaðakona.
Strazdina hafði að venju í mörg horn að
líta er blaðamaður sló á þráðinn til hennar í
vikunni. Hún komst svo að orði er hún var
spurð hvort það dygði 2,3 milljóna manna
þjóð að hafa einn blaðamann í Brussel:
„Það dugir að sjálfsögðu ekki því við þurf-
um að vinna fyrir þrjár tegundir fjölmiðla
[sjónvarp, útvarp og dagblöð/netið]. Það
skiptir þó ekki höfuðmáli hver íbúafjöldinn er
vegna þess að viðfangsefnin sem fjallað er
um eru bæði fjölmörg og innbyrðis ólík.
Þetta kallar aftur á að blaðamenn þurfa
að vera afar færir í að greina hvað vekur
áhuga samlanda þeirra.“
– Hver væri að þínu mati æskilegur fjöldi
lettneskra blaðamanna í Brussel?
„Það er erfitt að segja til um það. Þegar
við vorum fimm var umfjöllunin framúrskar-
andi enda skipt á milli allra gerða fjölmiðla,
sjónvarps, útvarps og dagblaða.“
– Hvað geturðu sagt mér um áhuga Letta
á Evrópusambandinu?
„Hann er mismikill. Það er oft erfitt að
dæma um hann. Ég veit að almenningur hef-
ur áhuga á praktískum hlutum, svo sem í
landbúnaði og í nýrri lagasetningu. Skoð-
anakannanir benda til mikillar tortryggni í
garð sambandsins í Lettlandi.“
Spurð um rætur tortryggni og áhugaleysis
bendir Strazdina á að tungutak reglugerða
hafi fælingarmátt, orðfæri sem sett hafi svip
á umfjöllun lettneskra fjölmiðla í upphafi. Af-
leiðingin hafi verið sú að mörgum þóttu
fréttaskýringarnar torskildar.
Ina Strazdina
Sá eini sem er eftir