SunnudagsMogginn - 26.06.2011, Blaðsíða 47

26. júní 2011 47
B
íómyndin Kóngavegur sem
frumsýnd var á síðasta ári og
var opnunarmynd á kvik-
myndahátíðinni Locarno hefur
síðan ferðast víða; á Vancouver-hátíðina
í Kanada, til Bergen og Transylvaníu og
núna var hún valin inn á kvikmyndahá-
tíðina í Karlovy Vary. En myndin gerist í
hjólhýsahverfi á Íslandi og segir frá at-
burðum sem eiga sér stað þegar Júníor
(Gísli Snær) snýr aftur heim til Íslands
eftir þriggja ára fjarveru erlendis. Mynd-
in fékk misjafna dóma hérlendis og áttu
margir erfitt með að samtengjast hinu
skrítna fólki sem bjó í þessu hjólhýsa-
hverfi á Íslandi. Leikstjóri myndarinnar,
Valdís Óskarsdóttir, er reyndar þekktust
sem klippari. En þrátt fyrir að hún hafi
klippt ýmislegt á yngri árum fór hún
ekki í nám í klippingu í danska skólanum
fyrr en í kringum fertugt en hefur síðan
þá klippt snilldarmyndir eins og dönsku
myndina Festen og bandarísku bíó-
myndina Eterneal Sunshine of the Spot-
less mind sem Jim Carrey lék í, auk þess
að hafa klippt fjöldann allan af íslenskum
bíómyndum.
Aðspurð hvernig það kom til að
myndin var valin á Karlovy Vary segist
hún ekkert vita um það. „Þetta eru ein-
hverjir gagnrýnendur frá Variety sem
velja í þennan flokk, en sem leikstjóri
skilar maður bara myndinni af sér þegar
maður er búinn að vinna hana en kynn-
ingarmál og kvikmyndahátíðir eru á
könnu söluskrifstofa og framleiðenda.
Svo fréttir maður kannski af þessu í
blöðunum eða eins og í þessu tilviki að
manni er boðið og þá fær maður bara e-
meil í boxið sitt,“ segir Valdís.
Með skærin á sitt eigið verk
En þrátt fyrir að hafa klippt mikinn
fjölda mynda er þetta ekki nema önnur
bíómyndin sem hún leikstýrir og því lék
blaðamanni forvitni á því að vita hvort
það væri öðruvísi að klippa mynd sem
hún sjálf leikstýrði, hvort hún væri
feimnari með skærin í því tilviki? „Það er
enginn munur á að klippa mynd eða
klippa mynd. Skiptir engu máli hver
hefur verið leikstjórinn. Ég er ekkert
feimnari við að klippa það sem ég hef
skrifað eða leikstýrt. Þegar í klippi-
herbergið er komið skiptir hvorki hand-
rit né leikstjóri máli. Eina skuldbindingin
sem þú hefur sem klippari er gagnvart
persónunum sem þú ert með í hönd-
unum en ekki gagnvart leikstjóra eða
framleiðanda. Og handritinu er fleygt.
Maður getur ekki stuðst við neitt nema
efnið sem maður hefur fengið inn í tölv-
una. Það að allir hafi verið sammála um
að eitthvað hafi verið magnað á töku-
staðnum skiptir engu máli, því það er
ekkert endilega magnað þegar það er
komið í tölvuna, það eina sem þú ert
með er efnið í tölvunni og vinnur það
besta upp úr því.
Eitt sem ég vildi bæta við sem pirrar
mig mjög mikið er sá misskilningur að
leikstjórinn sitji við hliðina á klipp-
aranum allan tímann sem sú vinna fer
fram. Svo er ekki. Þegar ég klippti
myndina hans Tómasar Vinterberg, Fes-
ten, sem var hluti af Dogma-myndunum
þegar hann fékk verðlaunin í Cannes
þakkaði hann nánast engum fyrir nema
framleiðandanum og Lars Von Trier.
Hann fékk síðan holskeflu reiðra manna
yfir sig og tók sig saman í andlitinu þegar
hann fékk gagnrýnendaverðlaunin síðar
meir og þakkaði þá þeim fjöldamörgu
sem gerðu þessa mynd svona góða,“ seg-
ir Valdís.
Endalaus viðtöl
En talandi um klipparastarfið var klipp-
arinn alltaf einn í herberginu hér áður
fyrr en nú er orðið mun algengara að þeir
séu með aðstoðarklippara og það jafnvel
fleiri en einn?
„Já, ég hef í seinni tíð mikið starfað
með aðstoðarklippara með mér. Ég vann
með Andra Steini í nýjustu myndinni
hans Tómasar Vinterberg, Submarino,
en ég var líka með tvo aðstoðarklippara á
myndinni Sunshine, því mér finnst það
skylda mín sem klippara að þjálfa upp
klippara. Það á að gefa þeim sénsa til að
klippa líka og deila reynslu sinni. Mér
finnst líka gaman að vera með master-
classa einsog ég hef verið með erlendis.
Svo hef ég unnið mikið með Sibbu sem
síðar klippti Óróa. Við Sibba höfum unn-
ið ofsalega mikið saman alveg frá því að
við fórum til Istanbúl og klipptum þar
tyrkneska bíómynd. Ég hef líka verið að-
stoðarklippari hjá henni og hún hjá
mér,“ segir Valdís og svo kemur eitthvert
hik á hana áður en hún segir: „Veistu að
ég er orðin svo þreytt á viðtölum við
sjálfa mig að ég á erfitt með að halda
áfram. Þegar ég var með Kóngaveginn í
Transylvaníu var myndin sýnd þrisvar
sinnum og eftir hverja sýningu voru
spurningar og svör og síðan voru viðtöl
við einhverja fjölmiðlamenn og síðan var
ég með master-class í klippingu og þegar
að ég var búin að ausa úr mér svona
endalaust var ég orðin alveg tóm. Ég er
farin að endurtaka sömu hlutina aftur og
aftur. Mér finnst samt ofsalega gaman að
spjalla við áhorfendur erlendis, þeir
spyrja mikið um Ísland. Spyrja út í veru-
leika myndarinnar Kóngavegur, hvort
svona skrítið fólk einsog er í myndinni sé
til á Íslandi. Og ég segi þeim einsog er að
þú getur fundið svona fólk á Íslandi, en
það er ekki samansafnað á einn stað eins
og í Kóngavegi. Við höfum annars fengið
ofsalega góð viðbrögð við myndinni. Ég
held að ástæðan fyrir því að Kóngavegur
gengur betur í útlendinga heldur en Ís-
lendinga er að fólk hér heima sá þennan
veruleika ekki fyrir sér. En svo fer þetta
sama fólk án vandræða á Star Wars og
Transformer og er þá ekki með neinar
kröfur um veruleikaupplifun.
En eins og ég segi, þá er ég orðin voða-
lega þreytt á því að tala um sjálfa mig og
mín verk. Mjög þreytt,“ segir Valdís.
Vegur kóngsins
liggur til Karlovy Vary
Valdís Óskarsdóttir er
á leið með bíómyndina
sína Kóngaveg á Kar-
lovy Vary-hátíðina í
Tékklandi. Valdís hefur
komið víða við á kvik-
myndaferli sínum en er
þekktust fyrir störf sín
sem klippari.
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
Kvikmyndatökumaðurinn Bergsteinn Björgúlfsson er hér að ráðleggja sig við Valdísi Óskarsdóttur leikstjóra við tökur á myndinni Kóngavegur.
Morgunblaðið/Golli
’
Ég er ekkert feimnari
við að klippa það sem
ég hef skrifað eða
leikstýrt. Þegar í klippi-
herbergið er komið skiptir
hvorki handrit né leikstjóri
máli.
Skannaðu kóðann til
að horfa á stiklu úr
myndinni Kóngavegur.