Fréttablaðið - 05.11.2011, Blaðsíða 6

5. nóvember 2011 LAUGARDAGUR6
ÆVISAGA
STÓRHUGA FRAMFARAMANNSINS
ÞÓRHALLS BJARNARSONAR
eftir ÓSKAR GUÐMUNDSSON
BRAUTRYÐJANDINN
„Mig dreymir stóra og fagra drauma…“
Nánar á: www.skalholtsutgafan.is
9 AF HVERJUM 10 KONUM
FINNA FYRIR ÓÞÆGINDUM
Á KYNFÆRASVÆÐI?
RAKAAUKANDI
GEL, EYKUR OG
VERNDAR RAKASTIG,
VIRKAR EINNIG SEM
SLEIPIEFNI
FÆST Í APÓTEKUM
SAMFÉLAGSMÁL Segja mætti að
það sé aðeins heppni að ekki
hafi komið upp hneyksli tengt
kynferðis legri áreitni innan
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins fyrr
en mál Dominique Strauss-Kahn
kom upp í vor. Þetta segir Cynthia
Enloe, stjórnmálafræðingur og
prófessor við Clark-háskóla í
Bandaríkjunum. Enloe hélt fyrir-
lestur á málþingi Rannsóknar-
stofu í kvenna- og kynjafræðum í
Háskóla Íslands í gær.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
hafði engar reglur um kynferðis-
lega áreitni og sagði Enloe það
með ólíkindum. „Við erum að tala
um Alþjóðagjaldeyrissjóðinn,
alþjóðlega stofnun með tengingu
við Sameinuðu þjóðirnar, árið
2011,“ sagði hún. Stofnunin nýtur
því friðhelgi að því leyti að hún er
undanþegin bandarískri vinnu-
löggjöf „en í henni er að finna
ákvæði um að kynferðisleg áreitni
sé brot á réttindum launþega“.
Enloe segir nauðsynlegt að
skoða fleira en bara þá sem kom-
ist í fyrirsagnir í blöðunum, eins
og Strauss-Kahn og Nafissatou
Diallo, þernan sem sakaði hann
um nauðgun, gerðu síðastliðið vor
og sumar. „Við verðum að skoða
umhverfið og menninguna innan
stofnana,“ segir Enloe. Því þurfi
að skoða hvað sé viðurkennt og
talið í lagi innan stofnana. „Og
við höfum komist að því að innan
AGS var ákveðin karlmennsku-
menning ríkjandi.“ Þetta sé svo-
kölluð alpha-karlmennska og hún
hafi verið verðlaunuð og haft áhrif
á hverjir komust áfram innan
stofnunar innar. Strauss-Kahn hafi
verið gerður yfirmaður í stofnun
sem hafi umborið og verðlaunað
hans karlmennsku. „78,5 prósent
allra stjórnenda innan AGS eru
karlar. Það segir okkur eitthvað
þegar aðeins einn af hverjum
fimm stjórnendum er kona.“
Innan AGS er óformlegt tengsla-
net kvenna og hefur það til dæmis
verið útbreidd vitneskja að konur
innan sjóðsins ættu ekki að ganga
í ákveðið stuttum pilsum. „Sú
staðreynd að konur hafi vísvit-
andi skilið ákveðnar flíkur eftir í
skápnum á hverjum morgni áður
en þær mættu í vinnu hjá AGS er
mjög afhjúpandi.“ Konur hafi líka
varað hver aðra við því hvaða yfir-
mönnum þær ættu að vara sig á.
Slíkt hið sama hafa hótel þernur
lengi gert, segir Enloe, líkt og
konur hafi gert frá því löngu áður
en hugtakið kynferðisleg áreitni
hafi orðið til. Eitt þeirra atriða
sem þær hafi brýnt hver fyrir
annarri sé að þrífa herbergi með
opið fram á gang. Hins vegar
krefjist sum hótel þess að lokað sé,
og þannig var það einmitt þegar
Strauss-Kahn kom inn í herbergi
sitt þegar Diallo var þar að þrífa
14. maí síðastliðinn.
thorunn@frettabladid.is
AGS ekki með reglur
um kynferðisáreitni
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hafði engar reglur um kynferðislega áreitni þegar
framkvæmdastjórinn var sakaður um nauðgun. Konur innan sjóðsins vöruðu
hver aðra við ákveðnum yfirmönnum og því að ganga í stuttum pilsum.
ENLOE Í HÁSKÓLANUM Cynthia Enloe segir að skoða verði mál eins og mál Strauss-
Kahn út frá stofnanamenningu og öðru. Þá hafi tímasetningin skipt máli fyrir margar
stofnanir sem komið hafi að málinu með beinum hætti. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Cynthia Enloe segir að mál Strauss-Kahn hafi komið upp á sérstökum
tímapunkti í sögu stofnana sem að því koma. Þannig hafi lögreglan í New
York nýlega verið búin að stofna sérstaka deild sem rannsakar eingöngu
kynferðisglæpi, en fyrir nokkrum árum hefði hún hvorki haft kunnáttu né
staðfestu til að taka á málinu eins og gert var þegar Strauss-Kahn var sóttur
í flugvél og fluttur í varðhald. Þá hafi skipt máli að hótelþernur í New York
tilheyri verkalýðsfélagi sem taki aðild þeirra og réttindi alvarlega og hafi
staðið við bakið á Diallo. Jafnframt skipti það máli að þegar málið kom
inn á borð saksóknara á Manhattan hafi hann nýlega verið búinn að tapa
stóru kynferðisbrotamáli gegn lögreglumönnum sem voru sakaðir um að
nauðga konu sem hringdi eftir hjálp. Kviðdómur taldi konuna ekki nægilega
trúverðuga og saksóknari mat það þannig sjálfur í máli Diallo að hún væri
ekki nógu trúverðug. Vegna tapsins í fyrra málinu hafi hann ekki þorað að
halda máli Diallo áfram.
Tímasetningar skiptu miklu máli
LÖGREGLUMÁL Mennirnir sem rændu verslun
Michelsen að morgni mánudagsins 17. októ-
ber eru þekktir brotamenn í heimalandi sínu,
Póllandi. Þrír þeirra komust úr landi og eru
eftirlýstir af alþjóðalögreglunni Interpol.
Sá fjórði hefur setið í gæsluvarðhaldi frá 27.
október og sætt yfirheyrslum. Hann hefur
lítið viljað tjá sig, samkvæmt upplýsingum
Fréttablaðsins.
Þrír mannanna stálu 49 úrum í vopnuðu
ráni og er verðmæti þeirra talið á bilinu 50 til
70 milljónir króna.
Fjórði maðurinn hafði það hlutverk að koma
þýfinu úr landi, földu í Audi-bíl á breskum
númerum sem hann hafði flutt til landsins
með Norrænu. Hann vakti strax athygli
tollvarða þegar þeir fóru yfir farþegalista
Norrænu daginn áður en hún kom til landsins.
Tollverðir ákváðu því að hafa tal af
manninum og leita í bílnum. Ekkert fannst í
honum en fíkniefnaleitarhundar sýndu bíln-
um mikinn áhuga, sem bendir til þess að
fíkniefni hafi einhvern tímann verið í honum,
að því er fram kemur á vefsíðu Tollstjóra.
Maðurinn, sem var einn á ferð, var
óöruggur í framkomu og skýringar hans á
ferðalaginu ekki trúverðuglegar og var því
ákveðið að fylgjast sérstaklega með honum
þegar hann færi úr landi. Lögregla var einnig
látin vita af ferðum hans. Audi-bifreiðin
fannst síðan eftir að maðurinn hafði verið
handtekinn á gistiheimili og hún haldlögð
af lögreglu. Gerð var leit í henni með aðstoð
tollvarða og fundu lögreglumenn þýfið falið
innan klæðningar í henni. - jss
Einn fjórmenninganna í úraránsmálinu hefur lítið viljað tjá sig við yfirheyrslur:
Úraræningjarnir eru þekktir glæpamenn
RÁNDÝR ÚR Úrin fundust vandlega falin innan klæðn-
ingar í bílnum sem átti að flytja þau úr landi.
Þekkir þú einhvern sem er í
svartri vinnu?
Já 53%
Nei 47%
SPURNING DAGSINS Í DAG
Hefur þú verið drukkin(n) á
árshátíð í Hörpu?
Segðu skoðun þína á Visir.is.
STJÓRNMÁL Framtíðarnefnd Sjálf-
stæðisflokksins leggur til að þing-
menn flokksins sitji fyrir svörum
minnst einu sinni í mánuði í aug-
lýstum og skipulögðum síma tímum
sem kallist „Bláa línan“. Þá vill
nefndin að flokkurinn komi sér upp
vídeósímakerfi sem verði aðgengi-
legt á öllum skrifstofum hans.
Nefndin, undir forystu alþingis-
mannsins Kristjáns Þórs Júlíus-
sonar, skilaði af sér skýrslu í gær.
Framtíðarnefndin var ein þriggja
nefnda flokksins sem skipaðar
voru í fyrravor til að bregðast við
ábendingum og gagnrýni á starf
stjórnmálaflokka í skýrslu rann-
sóknarnefndar Alþingis.
Nefndin leggur meðal annars
til að öllum flokksmönn-
um verði heimilt að
sækja landsfund ef þeir
skrái sig með mánaðar-
fyrirvara. Nú eru lands-
fundarfulltrúar valdir
af aðildarfélögum.
Þá verði mið-
stjórn skylt að
láta fara fram
atkvæða-
greiðslu um tiltekið málefni ef ósk
um það berist frá þúsund flokks-
mönnum.
Í inngangi Kristjáns Þórs segir
að nú sé ögurstund í íslenskum
stjórnmálum. Áhyggjuefni sé
hversu lítils trausts stjórnmála-
flokkar njóti og besta leiðin til
að breyta því sé að auka þátttöku
almennra flokksmanna og treysta
virkt lýðræði í sessi. - sh
Framtíðarnefnd Sjálfstæðisflokksins vill að allir flokksmenn geti setið landsfund:
Alþingismenn til svara á Bláu línunni
ÖGURSTUND Kristján Þór Júlíusson
vill styrkja virkt lýðræði í Sjálf-
stæðisflokknum. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
KJÖRKASSINN