Morgunblaðið - 04.03.2011, Blaðsíða 26

26 | MORGUNBLAÐIÐ
M
eginmarkmiðið með
þessu framtaki er að
gefa ungmennum,
sem af einhverjum
ástæðum kjósa að
fermast ekki á trúarlegan hátt,
tækifæri til að fagna engu að síður
þeim áfanga í lífinu sem þau hafa
náð,“ segir Hope Knútsson. Hope
er formaður Siðmenntar, félags
siðrænna húmanista, en fé-
lagsskapurinn hefur haldið borg-
arlegar fermingar frá árinu 1989.
Hope bendir á að það er raunin
að mörgum 13 ára börnum þykja
þau ekki vera reiðubúin til að
strengja trúarheit til lífstíðar, og
önnur hafa gert upp hug sinn um
að þau vilji ekki iðka trúarbrögð.
Hins vegar sé algengt í flestum
samfélögum að fagna þeim tíma-
mótum í lífi hvers manns þegar
gengið er inn í samfélag fullorð-
inna og á Íslandi er fermingin sú
athöfn sem hefð er fyrir. Með
borgarlegri fermingu má fagna
þessum tímamótum án trúarlegrar
tengingar. „Tilgangur fermingar-
fræðslunnar, sem svo lýkur með
hátíðlegri athöfn, er þá að efla heil-
brigð og farsæl viðhorf ungling-
anna til lífsins,“ segir Hope.
Síminn hefur ekki stoppað
Hope fluttist til Íslands 1974 og
var einn af stofnendum Siðmenntar
árið 1990, en félagið varð einmitt
til upp úr fyrstu borgaralegu ferm-
ingunni. „Borgaraleg ferming hafði
þá verið í boði um langt skeið á
hinum Norðurlöndunum, t.d. fyrst
árið 1914 í Danmörku og frá 1951 í
Noregi. Þegar mín börn fóru að
nálgast fermingaraldurinn skrifaði
ég dagblöðin að börnin mín myndu
verða fyrstu Íslendingarnir til að
fermast borgaralega og spurði
hvort væru ekki fleiri sem vildu
vera með. Þessi fyrsta borgaralega
ferming varð síðan að ævistarfinu,
því síminn byrjaði strax að hringja
og hefur ekki stoppað síðan.“
Smám saman hafa vinsældir
borgaralegra ferminga vaxið. „Árið
2009 voru fermingarbörnin 120 og
166 á síðast ári, en núna eru 195
börn sem sækja fermingarnám-
skeiðin hjá okkur. Hvert ár hefur
verið slegið nýtt met og erum við
nú með samtals 8 námskeið í
gangi, þar af í fyrsta skipti í Ár-
borg og í annað árið í röð á Ak-
ureyri. Haldnar verða fjórar ferm-
ingarathafnir: tvær í Reykjavík,
ein á Akureyri og sú fjórða á
Fljótsdalshéraði.“
Veganesti út í lífið
Fermingarfræðsla Siðmenntar
fer fram undir umsjón Jóhanns
Björnssonar sem er heimspekingur
að mennt og grunnskólakennari að
aðalstarfi. Jóhann hefur stýrt
fræðslunni í um 15 ár. „Hann notar
samræðuform heimspekinnar til að
fræða börnin og mikil áhersla lögð
á umræðu, hlustun og rökfærslu.
Meðal þess sem tekið er til umfjöll-
unar eru gagnrýnin hugsun, sið-
fræði, fjölmenningarfærni, mann-
leg samskipti, staða unglingsins í
nútímasamfélaginu, mannréttindi
og jafnrétti að ótöldum vímuefna-
forvörnum,“ segir Hope en að jafn-
aði hittist hver hópur í 12 skipti.
Sjálfri athöfninni lýsir Hope sem
mjög hátíðlegri. „Fermingarbörnin
ganga inn í salinn, stærsta sal Há-
skólabíós, við trompetleik og yf-
irleitt koma nokkur þeirra fram í
10 til 12 atriðum sem geta t.d. ver-
ið í formi ljóðalesturs, ávarps,
söngs, dans eða hljóðfæraleiks. Svo
fáum við til athafnarinnar einn eða
tvo utanaðkomandi ræðumenn,
sem yfirleitt eru þekktir ein-
staklingar úr þjóðfélaginu, og deila
þeir með fermingarhópnum holl-
ráðum sínum um lífið sem þau eiga
framundan.“
Í lok athafnarinnar fær ferming-
arbarnið svo skírteini. „Þar stend-
ur m.a. undir nafni barnsins að við
vonum að það muni færa sér í nyt
þá fræðslu og leiðsögn sem það
hefur fengið í aðdraganda ferming-
arinnar og að við óskum þess að
viðkomandi verði víðsýn og heil-
steypt manneskja.“
ai@mbl.is
Önnur leið til að fagna
þessum áfanga í lífinu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Möguleiki Hope segir borgaralega fermingu vera leið til að fagna þeim tímamótum í lífi barnsins þegar það gengurinn í samfélag fullorðinna.
Borgaraleg ferming hefur
verið í boði hér á landi frá
1989 og orðið mikil fjölgun
í fermingarhópnum und-
anfarin ár. Lögð er áhersla
á rökhugsun, samskipti og
siðfræði í fermingar-
fræðslunni.
Hope kveðst enn eiga eftir að hitta það fermingarbarn sem sá eftir að hafa valið
sér borgaralega fermingu. Mörg þeirra sem voru með þeim fyrstu til að ferma
sig borgaralega hafa síðar fermt eigin börn með sama hætti og í hópnum má
finna fjölda einstaklinga sem hafa orðið áberandi í samfélaginu. „Að máli við mig
hafa komið einstaklingar sem lýst hafa þakklæti sínu fyrir að hafa ekki þurft að
ljúga til um trúarsannfæringu sína fyrir framan heilan söfnuð. Þeim þótti verð-
mætt að hafa þetta val og hafa um leið tækifærið til að velta fyrir sér hvað höfð-
ar best til þeirra.“
Örsjaldan hefur Hope orðið vör við að val barns um að gangast undir borg-
arlega fermingu hafi valdið togstreitu innan fjölskyldunnar. „Það eru þá helst af-
ar eða ömmur sem átt hafa til að vera ósátt í fyrstu, en undantekningalaust
skipta þau alfarið um skoðun eftir að hafa fylgst með sjálfri fermingunni og eru
bæði uppnumin og þakklát fyrir hvað athöfnin er þýðingarmikil og hátíðleg.“
Þakklát að eiga þennan möguleika
Farðu inn á www.oddi.is
og búðu til persónulega gjöf.
Vegleg innbundin myndabók með þínum myndum.
Hannaðu þína
eigin myndabók
á oddi.is
VERÐ FRÁ
6.990 KR.
EINTAKIÐ
Flestir luma á fermingarmyndum af
sér þó svo að þeir hafi ekki endilega
hátt um það.
Ef ferming er á næsta leiti í fjöl-
skyldunni gæti það verið skemmtilegt
tækifæri til að dusta rykið af gömlu
fermingarmyndunum og deila með
öðrum.
Fermingarbarnið gæti líka haft
gaman af því að sjá gamlar ferming-
armyndir af foreldrunum, ömmum og
öfum, frændum og frænkum.
Eins væri hægt að hafa getraun í
gangi fyrir veislugesti hvort fjöl-
skyldumeðlimir þekkist á fermingar-
myndunum.
birta@mbl.is
Rifjum upp
gamla tíma
Það getur verið gaman að
stilla upp gömlum ferming-
armyndum í veislunni