Vera - 01.05.1989, Side 14

bókun um að litið yrði á mál sjúkra-
liða og sú bókun var ítrekuð 1988.
Frumvarpið er lagt fram í framhaldi
af því. Eins og frumvarpið hljóðar nú
er það lagt fram í óþökk hjúkrunar-
fræðinga og sjúkraliða og það verður
örugglega ekki til góðs fyrir skjól-
stæðinga okkar á sjúkrastofnunun-
um. Með frumvarpinu er verið að fara
inn á lögverndað starfssvið ákveð-
innar stéttar þ.e. hjúkrunarfræðinga
og það getum við ekki sætt okkur við.
Þar að auki er þetta gert án nokkurs
samráðs við okkur og þannig hefur
það yfirleitt verið þegar sjúkraliðar
eru að semja um þessi mál.
Þið eruð sem sagt þeirrar skoð-
unar aö sjúkraliöar eigi eftir sem
óöur að vera aðstoðarstétt við
hjúkrun en ekki sjálfstœö stétt
með sjálfstœtt verksviö?
Sjúkraliðar eru nauðsynlegt vinnuafl
á sjúkrahúsunum en það er þó ekki
hægt að horfa framhjá þvf að þeir eru
aðstoðarstétt. Það er auðvitað hægt
að hártoga hvað eru sjálfstæð störf og
hvað ekki en þeir vinna undir stjórn
hjúkrunarfræðinga. Það er hins vegar
okkar skoðun að í hjúkrun séu engin
sérstök sjúkraliðastörf þ.e. að það sé
ekki hægt að binda tiltekin hjúkrun-
arstörf við sjúkraliða. Þetta eru allt
hjúkrunarstörf og það er ekki hægt
að banna hjúkrunarfræðingum að
ganga inn í tiltekin störf á þeim for-
sendum að þau takmarkist við sjúkra-
liða. Ef það fer í lög að ákveðin störf
séu sjúkraliðastörf þá er búið að lög-
vernda þau og það nær ekki nokkurri
átt. Þá erum við komin út í algerar
ógöngur.
En af hverju er hjúkrunarfrœö-
ingum svo mikiö í mun að binda
sjúkraliða viö hjúkrunarsvið? Má
ykkur ekki á sama standa þó
sjúkraliðastarfiö sé viöurkennt á
fleiri sviðum?
Ástæðan fyrir því að við erum svo
ákveðnar í því að sjúkraliðar starfi á
hjúkrunarsviði er sú, að það vantar
sjúkraliða og hjúkrunarfræðinga til
starfa og við viljum halda þessum
stéttum í þeim störfum sem þær eru
menntaðar til þ.e. í hjúkrun. Við
höldum þessu t.d. skilyrðislaust fram
varðandi hjúkrunarfræðinga þó auð-
vitað nýtist hjúkrunarmenntunin í
mörgum öðrum störfum. Það breytir
þó ekki því að ekki er hægt að lög-
vernda starfsheitið við önnur störf en
hjúkrun. Sjúkrahús og sjúkrastofnan-
ir starfa þannig að þeim er skipt upp
í ýmis svið t.d. hjúkrunarsvið og
tæknisvið. Sjúkraliðar hafa starfað
talsvert á Kópavogshælinu og því er
skipt upp í hjúkrunarsvið og uppeld-
issvið og við erum þeirrar skoðunar
að þar eigi sjúkraliðar að starfa á
hjúkrunarsviði og vera undir stjórn
14
hjúkrunarfræðinga en ekki þroska-
þjálfa. En það er eins og þær vilji alls
ekki bera ábyrgð gagnvart hjúkrunar-
fræðingi. Þetta mál er komið út í fár-
ánlegt karp um algera smámuni. Það
er allt tínt til sem engu máli skiptir.
Er þaö ekkí til vinnandi aö gera
þessa breytingu á lögunum ef
þaö mœtti verða til að styrkja
sjálfsímynd sjúkraliöa sem fag-
hóps og auka starfsánœgju
þeirra?
Ég veit ekki hvort breytingar á lögum
og reglugerðum skipta nokkru máli
fyrir starfsánægju sjúkraliða. Það er
alltaf verið að endurskoða reglugerð
um sjúkraliða, engin reglugerð um
heilbrigðisstéttir er endurskoðuð
eins oft. Samt er alltaf sama
óánægjan.
Nú er Ijóst að það er talsvert mik-
il togstreita milli sjúkraliða og
hjúkrunarfrœðinga. Hvernig
kemur hún ykkur fyrir sjónir?
Úti á starfsvettvangnum er samvinn-
an með ágætum. Togstreitan kemur
þegar stjórnir þessara félaga greinir á
um málefni, en stjórnir eru jú kosnar
til að gæta hagsmuna sinna félags-
manna og því eðlilegt að steiti á. Á
undanförnum árum hafa hjúkrunar-
fræðingar reynt að taka á þessum
málum og unnið markvisst með
fræðslu til sinna félagsmanna og með
starfsánægju. Ef til vill höfum við
ekki beint þeim málum jafnVel til
sjúkraliða, það væri verðugt verkefni
fyrir báðar stéttirnar. En kannski geta
hjúkrunarfræðingar sjálfum sér um
kennt hvernig komið er þar sem þeir
komu þessari stétt á fót. Við gerðum
það vegna þeirra vandræða sem við
vorum í með aðstoðarfólk. En ef við
hefðum ekki búið til þessa aðstoðar-
stétt þá hefðu starfsstúlkurnar sótt á
um að fá einhverja menntun og
starfsréttindi. Þetta skiptir þó ekki
máli heldur hitt að í dag verðum við
að vinna saman en ekki hvor gegn
annarri.
-isg.
„Það er okkar
skoðun að í
hjúkrun séu engin
sérstök
sjúkraliðastörf...
Þetta eru allt
hjúkrunarstörf og
það er ekki hœgt
að banna
hjúkrunar-
frœðingum aö
ganga inn í
tiitekin störf ó
þeim forsendum
að þau
takmarkist við
sjúkraliða."
Hjúkrunarfrœöingar
aö störfum
Selma Dóra Þorsteinsdóttir for-
maður Fóstrufélags íslands átti
sœti í nefnd þeirri á vegum
menntamálaráðuneytisins sem
lagöi til aö fóstrunám yrði fœrt á
háskölastig og fariö yröi aö
mennta fóstruliöa við fjölbrauta-
sköla landsins. Það lá því beint
við að spyrja hana hvort hún ótt-
aöist ekki aö meö þessu vœri
verið að bjóða heim hœttunni á
togstreitu milli tveggja kvenna-
stétta á dagvistarheimilunum
rétt eins og á sjúkrahúsunum.
Það má ekki gleyma því að það er viss
togstreita milli þeirra hópa sem vinna
á dagvistarheimilunum í dag og ég er
ekki viss um að það þurfi að koma til
einhverrar sérstakrar togstreitu milli
fóstra og fóstruliða. Það fer allt eftir
því hvernig tekst að undirbúa jarð-
veginn fyrir komu þessa fólks og
hvernig staðið er að menntun þess. Á
þeim stofnunum, þar sem fóstrur
hafa sterka faglega sjálfsímynd, held
ég að séu minni líkur á togstreitu en
annars staðar. Togstreita byggist alltaf
á óöryggi beggja aðila. Fóstrustarfið
er núna að rífa sig upp úr faglegu
óöryggi og það hlýtur að vera til
góðs. Hins vegar er fyrirsjáanlegt að
fóstruliðar geta farið að koma til
starfa eftir u.þ.b. hálft annað ár og
það er náttúrulega mjög skammur
tími til stefnu til að undirbúa komu
jDeirra. En við fóstrur lítum á fóstru-
liða sem faghóp — sem fyrsta flokks
fagfólk en ekki sem annars flokks
fóstrur. Fyrst fóstrustéttin samþykkti
að það kæmi ný stétt inn á dagvistar-