Vera - 01.10.1997, Side 39
, Þrjár konur
og dauðinn
Sænskt verðlaunaleikrit
frumsýnt í Þjóðleikhúsinu
Það er ekki oft sem á fjölum
leikhúsanna sjást 7týleg verð-
launaleikrit eftir konu, sem er
leikstýrt af konu, þar sem konur
eru í aðalhlutverkum og þýðand-
inn og leikmyndateiknarinn eru
líka konur. Eitt slíkt verk verður
þó tekið til sýninga í Þjóðleik-
húsinu í október, en það er leik-
ritið Krabbasvalirnar eftir
scenska höfundinn Mariönnu
Goldman.
"^T- rabbasvalirnar fjalla um þrjár konur
I sem liggja á krabbameinsdeiid. Þær eru
leiknar af Guðrúnu Gísladóttur, Krist-
I björgu Kjeld og Eddu Arnljótssdóttur.
^^iEinnig koma við sögu hjúkrunarfræð-
ingur og makar tveggja kvennanna, sem leikin eru af
Lilju Guðrúnu Þorvaldsdóttur, Sigurði Skúlasyni og
Baldri Trausta Hreinssyni. Leikstjóri er María Krist-
jánsdóttir, Steinunn Jóhannesdóttir þýddi og Helga
Stefánsdóttir sá um leikmynd.
I leikritinu er verið að fjalla um glímu þriggja
ntjög ólíkra kvenna við sjúkdóminn," segir María
leikstjóri. „Og höfundurinn fer hvorki ntjúkum
höndum unt sjúklingana né aðstandendur þeirra,
sem er ef til vill einn helsti kostur þessa verks. Þess-
ari glímu tengjast líka auðvitað stærri spurningar,
eins og afstaða nútímamannsins til dauðans og
hvernig við nýtum þann stutta tíma sem okkur er
; gefinn.
Krabbamein er eitthvað sem snertir okkur öll. Það
herjar á nánast hverja einustu fjölskyldu í landinu.
Öll göngum við sennilega í gegnurn það að missa
einhvern tíma ástvin okkar eða vin úr þessurn sjúk-
dórni. Og ótti okkar við hann er mikill. Leikrit, eða
annar skáldskapur um sjúkdóma, hefur aldrei heill-
að mig - ég hef frekar forðast slíka hluti. En þegar ég
fékk þetta verk í hendur þá fannst mér það kannski
geta hjálpað mér til að skilja þessa óbeit - eða ótta.“
Höfundur Krabbasvalanna, Marianna Goldman,
hefur áður skrifað kvikmyndahandrit, einþáttunga
og útvarpsleikrit, en þetta er fyrsta leikhúsverk
hennar í fullri lengd. Goldman missti systur sína úr
krabbameini og skrifaði kvikmyndahandrit um þá
reynslu en myndin heitir Freud flytur að heiman
með Ghitu Nörby í aðalhlutverki.
Krabbasvalirnar voru framlag Svía til norrænu
leiklistarverðlaunanna í fyrra og hlaut leikritið lof-
samlega dóma hjá sænskunt gagnrýnendum þegar
það var frumsýnt árið 1995. I gagnrýni Ingegárd
Waaranperá í Dagens Nyheter segir að verkið gangi
nærri áhorfendum, en jafnframt að sérstök tengsl
skapist rnilli áhorfenda og kvennanna á sviðinu.
„Þær eru ekki einar, við erum ekki ein, þessu deilum
við,“ segir hún. Gagnrýnandinn segir að verkið
krefjist mikils af leikkonunum í aðalhlutverkunum.
Baráttan við dauðann sé ekki fegruð í leikritinu og
þær þurfi að glírna við fylgifiska krabbameins eins
og hármissi og notkun gervibrjósts.
„Óttinn við krabbamein er ríkjandi í okkar sam-
félagi, þó að umönnun sjúklinga og afstaða sé allt
önnur en fyrir nokkrum áratugum," segir María
Kristjánsdóttir. „Ég held að þetta verk Mariönnu
Goldman ætti að geta orðið innlegg í umræðu um
þessi mál.“
Sv.J.
Krabbasvalirnar fjalla um
þrjár konur sem liggja á
krabbameinsdeild.
Leikkonurnar Guðrún
Gísladóttir, Kristbjörg Kjeld
og Edda Arnljótsdóttir fara
meö hlutverk þeirra.
Þessari glímu
tengjast líka auö-
vitað stærri spurn-
ingar, eins og af-
staða nútíma-
mannsins til dauð-
ans og hvernig við
nýtum þann stutta
tíma sem okkur er
gefinn.
Gœðavara
Gjafavara—matar- og kafflstell. Heimsfrægir hönnuöir
Allir verðflokkar. m.a. Gianni Versace.
\=> VERSLUNIN
Líiugewegi 52, s. 562 4244
39