Vera - 01.08.2000, Síða 13
td V E E2
mati sem byggist á því að skrúfa störfin í
sundur og meta hvern þátt, burtséð frá því
hver gegnir þeim. Ég held að það að virkja
fyrirtækin og atvinnulífið í jafnréttisbar-
áttu gangi út á það að útskýra fyrir for-
svarsmönnum fyrirtækja þeirra eigin hags-
muni af því að koma málum fyrir með
fjölskylduvænni eða jafnréttissinnaðri
hætti. Það er alltaf verið að berja á mönn-
um með lagabókstafnum. Jafnvel án þess að
hafa kynnt sér jafnréttislögin setja menn
þau í pakka með eftirlitsiðnaðinum og
skattalöggjöfinni, afgreiða þau sem eitt-
hvað sem er aðailega til byrði. En það er
svo ótal margt sem fyrirtækin geta hagnast
á til dæmis það að að tryggja svipað hlut-
fall kvenna og karla í stjórnunar- eða sér-
fræðingsstöðum og útiloka ekki allan þann
mannauð sem felst til dæmis í menntun
kvenna."
Þorgerður: „En það má líka segja að það
sé góð nýting á auði kvenna að láta þær
vinna sömu störf fyrir minna kaup. Er það
ekki hámarks nýting ?!!“
Asdís: „Nú leyfi ég mér að vitna til niður-
stöðu úr öðrum hluta rannsóknarverkefn-
isins Gæði og jafnræði í ákvarðanatöku,
f 999—2000, sem var könnun á fræðslu- og
þjálfunarlíkani fyrir bæði kynin þar sem
byggt var á niðurstöðum rannsóknarinnar
um hindranir á þátttöku kvenna í stjórn-
máium og stjórnunarstöðum. Helsta nið-
urstaðan var sú að bestu lausnir á vanda-
málum fengust með því að láta kynin
vinna saman. Þátttakendum í þjálfuninni
var skipt upp í hópa sem voru ýmist bland-
aðir eða samkynja og þeir látnir vinna
margvísleg verkefni. Undantekningarlaust
komu bestu lausnirnar frá blönduðu hóp-
unum og þótti þátttakendum það með
ólíkindum hversu augljóslega öll verkefnin
voru betur leyst með samvinnu kynja og
því að vera meðvituð um ólík vinnubrögð
og viðhorf til lausna verkefna."
Þorgerður: „Það leiðir hugann að jafnrétt-
Hver haldið þið að sé talinn útgjaldaauki ríkisins vegna
nýju jafnréttislaganna? Það er hálf til ein milljón króna á ári.
Það á að skipa jafnréttisfulltrúa í öll ráðuneyti í hálft starf.
En það á ekki að ráða inn nýtt fólk.
X s T F f n u m v i fi ?
isátaki yfirvalda á síðasta kjörtímabili sem
var tilraunaverkefni um starfsmat. Því var
lokið rétt fyrir síðustu kosningar án þess að
samkomulag næðist í stjórn þess. Fulltrúar
vinnumarkaðarins klufu sig út og stóðu
ekki að lokaskýrslunni sem þýðir að niður-
stöðurnar verða aldrei nýttar af þessum að-
ilum. Þarna var mikil vinna sem fór í súg-
inn sem hefði geta orðið lyftistöng fyrir
jafnréttisumræðuna. “
Ólafur: „Margt af því sem snýr að faglegri
og skilvirkri stjórnun í fyrirtækjum er um
leið til þess fallið að auka á jafnrétti. Vegna
þess að þá er einfaldlega hæfasti einstak-
lingurinn valinn, burt séð frá því hvors
kyns hann er.“
Snúum okkur nú að því sem ég kalla
stofnanavæðingu jafnréttismála.
Þorgerður: „Ég held að stofnanavæðingin
sé tvíbent þróun. Hún er viðurkenning á
því að þetta er lögmætur málaflokkur en
um leið verður hún stjórnmálamönnum
fjarvistarsönnun. Sjáum nýju jafnréttislög-
in, samkvæmt þeim er stokkað upp á nýtt
með Jafnréttisstofu, alþjóðlegt samstarf
hefur aukist, samþætting kallar á nálægð
við stjórnsýsluna og allt krefst þetta mikill-
ar sérfræðiþekkingar og kunnáttu sem tek-
ið hefur langan tíma að byggja upp. A sama
tíma er Jafnréttisstofa ílutt til Akureyrar
sem þýðir að á vissan hátt er byrjað upp á
nýtt.“
Ólafur: „Byggðastefna og jafnréttisstefna
eru nú í nógu miklum vanda fyrir, hvor
um sig, þó að því sé ekki slegið saman.“
Þorgerður: „Maður gæti vænst að þetta
batterí ætti að hafa frumkvæði og vissa
ábyrgð í jafnréttisumræðunni. Hver haldið
þið að sé talinn útgjaldaauki ríkisins vegna
jafnréttislaganna? Það er hálf til ein milljón
króna á ári. Það á að skipa jafnréttisfulltrúa
í öll ráðuneyti í hálft starf. En það á ekki að
ráða inn nýtt fólk heldur fela þetta ein-
hverjum sem er í vinnu, sem þýðir að
menn gefa sér að nóg af fólki sé að svíkjast
um sem geti bætt á sig hálfu starfi án þess
að fá borgað fyrir það. Það á að stunda
jafnréttisrannsóknir og miðla þeim inn í
skólakerfið og samfélagið. Og þetta á að
kosta hálfa til eina milljón auka á ári. Ann-
aðhvort vita menn ekki betur, eða þeim er
ekki alvara. Kannski sýnir þetta að stofn-
anavæðingin er komin að einhverjum
endimörkum. I lögum um fæðingarorlof á
að veita einni milljón í einhverja þriggja
manna úrskurðarnefnd, sem sagt meira fé
heldur en í öll jafnréttismálin. Þar er
greinilega gert ráð fyrir að hlutirnir kosti."
Steinunn: „Flutningur Skrifstofu jafnrétt-
ismála til Akureyrar er náttúrulega svo út úr
öllu korti. Það á að byrja algjörlega á núlli.
Þessi flutningur stofnunarinnar virðist vera
það handahófskenndur að engin, eða alla-
vega lítil hugsun er þar að baki. Það ætlar
ekki einn einasti starfsmaður skrifstofunn-
ar að flytjast með. Valgerður H. Bjarnadótt-
ir er mjög hæf kona og mun örugglega
gera þetta vel en ég held að þetta sé mikið
skref afturábak. Fólk hefur ekki viljað ræða
þetta opinskátt opinberlega því ef það
snýst um að flytja eitthvað út á land þá
halda allir kjafti, enginn vill vera vondur
við landsbyggðina!"
Veltum að lokum fyrir okkur hvert
stefnir í jafnréttisbaráttunni.
Steinunn: „Mér finnst vanta einhvern vett-
vang, einhverja grasrótarhreyfingu, þar
sem fólk getur komið saman, skipst á skoð-
unum, fengið sérfræðinga, kallað til funda.
I augnablikinu er ég dálítið týnd í grasrót-
inni og held að svo sé ástatt um fleiri. Ég
held að fljótlega muni koma upp þörf fyr-
ir formlegan samræðuvettvang. Annars
fljótum við sofandi að feigðarósi. En allt
grasrótarstarf er sjálfsprottið, það sprettur
upp af einhverri þörf. Og það eru ekki þær
aðstæður í samfélaginu núna að maður fari
með látum upp úr sófanum. Það eru hins-
VERA • 13