Vera - 01.06.2001, Side 56

I brúðarblaöi Nýs lífs voru tvær
stelpur ó fjórtánda ári spurðar um
draumabrúökaupiö. Þær reyndust
lítt áhugasamar um þaö, vildu alls
ekki binda sig of snemma og önn-
ur þeirra var ekki viss um að hún
muni nokkuð vilja gifta sig. Samt
eru þær þráspurðar um brúð-
kaupsdrauminn mikla sem allar
stelpur eiga að vera með á hreinu
á fjórtánda ári:
ímyndum okkur samt að þið
væruð, þrátt fyrir allt, að giftast á
morgun...
Brúðurin á að vera glæsilega
klædd, snyrt, tónuð og skörtuð.
Kirkjan á að vera skreytt. Brúð-
kaupsheitin sérstök, tónlistin ein-
stök. Veislusalurinn hlaðinn kræs-
ingum, tertan glæsileg - fylgir
þemanu, og salurinn skreyttur í
þema brúðarinnar og tertunnar.
Frá servíettum, kertum og blómum
yfir í stólaklæði og borðskraut. Lif-
andi tónlist, skemmtiatriði og per-
sónulegar og hnyttnar ræður.
Gamlir siðir - eitthvað til að
halda upp á?
Brúðkaup eru eldgamalt fyrirbæri og
siðirnir sem tengjast þeim eiga sér
mismunandi uppsprettur. Ástæð-
urnar eru margvíslegar en tiigangur-
inn alltaf sá sami: Koma konunni,
með góðu eða illu úr faðmi fjöl-
skyldunnar í hlutverkið sem henni
er ætlað; að ala börn. Þetta hefur
sjaldan snúist um ást og aldrei um
jafnræði hjónanna.
Brúðguminn má ekki sjá brúðina
fyrir athöfnina: Þetta er síðan það
tíðkaðist að brúðhjónin tilvonandi
sáust í fyrsta sinn við brúðkaupið,
þau þekktust ekkert. Slörið var til að
hylja andlit brúðarinnar, svona til
að brúðguminn hætti ekki við
alltsaman þegar hann sæi hvað hún
væri Ijót. Blómvöndurinn átti upp-
haflega að vera til að illir andar
kæmust ekki að brúðinni. Kirkju-
klukkum er líka hringt í sama skyni.
Sérkennilegur siður að viðhalda í
kristinni kirkju.
Því má ekki gleyma að brúðkaup
hefur í aldanna rás snúist um að
konan/brúðurin er keypt af fjöl-
skyldu sinni sem heldurveislu til að
fagna samruna fjölskyldna sem oft
áttu sameiginlegra hagsmuna að
gæta. Foreldrarnir borguðu einnig
heimanmund með dótturinni því
konan var auðvitað fjárhagslegur
baggi og varð að borga með henni.
Fjölskyldan var oft mjög áfjáð í að
losna við hana því ekki vann hún
fyrir mat sfnum en í nýju fjöiskyld-
unni myndi hún fæða börn - helst
syni.
Brúðkaupsnóttin var einskonar
fórn hinnar hreinu meyjar og víða
tíðkaðist að Iakið úr hjónarúminu
væri til sýnis daginn eftir til að stað-
festa að fórnarlambinu hefði blætt.
Er það eitthvað sem fólki finnst
sniðugt að hafa í heiðri? Nú fer fólk
á hótel, þ.e. að heiman, til að upp-
lifa brúðkaupsnóttina, sem er auð-
vitað bein vísun til fyrstu nóttar
brúðarinnar að heiman. Nóttina
sem hún var f mörgum tilfellum
neydd til að sofa hjá manni sem
hún bar engar tilfinningar til, sem
hún hafði jafnvel aldrei séð áður. Er
þetta notaleg tilhugsun? Og til heið-
urs lifandi og látnum konum sem
hafa þolað þessa raun?
Hvar eru brúðgumarnir?
í brúðarblöðunum er örsjaldan
minnst á brúðgumann. Þó hefur
hann veigamiklu hlutverki að gegna;
fer með brúði sinni að ná f vottorð a
Hagstofuna, ræður hljómsveit eða
ferðadiskótek til að spila í veislunni
og hjálpar til að skrifa þakkarkortin
á eftir. Bara nóg að gera!
Einhverra hluta vegna eru það
ekki karlarnir, lesist: brúðgumarnir,
sem leggja orku sína í að skipu-
leggja og undirbúa brúðkaup. Enda
virðast þeirekki hafa áhuga. Sinna
bara sinni vinnu og stjórna heimin-
um, eins og venjulega. En konur
virðast finna sig í að undirbúa stóra
daginn. Ég er ekki að segja að karl-
menn vilji ekki gifta sig eða vilji ekki
halda brúðkaup með pomp og
prakt. En áherslan virðist alltaf vera
á brúðina og hennar er undirbún-
ingurinn. Afhverju taka konur að ser
þetta hlutverk?
Get a life
Hvað er það sem fær konur til að
langa til að vera brúðurin? Og af-
hverju er þetta þeirra dagur? Af-
hverju er ekki þeirra dagur þegar
þær útskrifast með háskólapróf? Af'
hverju er það ekki undirbúið í marga
mánuði og gefin út tímarit hægri
vinstri?
Afhverju Ifta stelpur svo á að
eina leiðin til að njóta athygli og
aðdáunar sé að vera í síðum kjól
með kórónu? Að þær þurfi annað-
hvort að gifta sig eða taka þátt í, og
helst vinna, fegurðarsamkeppni?
Mér finnst að þær ættu frekar að
undirbúa þakkarræðuna til að halda
við Nóbelsverðlaunaafhendinguna-
Eða framboðsræðu, stefnuskrá
stjórnmálasamtaka. Leysa lífsgat-
una, stúdera skammtafræði eða
hagkerfi smáríkja ...