Vera


Vera - 01.06.2001, Blaðsíða 58

Vera - 01.06.2001, Blaðsíða 58
Guðrún M. Guðmundsdóttir Feðraveldið Margra ára streð mitt við að innlima femínisma í iíf dætra minna tveggja, i, hefur falið f sér að benda þeim í hvívetna á þá þætti tilverunnar sem ég ímynda mér að hafi mótandi áhrif á persónuleika þeirra. Þetta þýðir að ég hvetji þær til gagnrýnnar hugsunar á samfé- lagsgerðina svo þær líti ekki á hana sem fasta og óumbreytanlega held- ur sem tilbúna af ævafornu og rót- grónu veldi feðranna. Með þessu vil ég leggja mitt að mörkum til að trufla svolítið hina sífelldu endur- nýjun valdabáknsins og um leið sýna dætrum mínum fram á að hlutskipti þeirra í framtíðinni þurfi ekki að ráðast af hefðbundnum normum samfélagsins sem hvort sem er staðsetja konur ávallt neðar í metorðastigann. Þegar ég lít til baka sýnist mér að femínismaáherslur í uppeldi dætra minna hafi tekið breyting- um, jafnt og þétt, í samræmi við þroskaferil þeirra. Eldri hitamál s.s. órökrétt kynbundið litaval stelpna og stráka, aðskilnaðar- stefna í sokkabuxna- og gammós- íumálum og afmarkað leikjaval kynjanna tilheyrðu vangaveltunum á frumstigi. Næst tóku við pæling- ar um einkenni stelpna f sögubók- menntum, teikni- og bíómyndum en þau voru hógværð, góð- mennska og útlitsfegurð. Þar næst leiddist sjónarhornið í auknum mæli að nánasta umhverfi þeirra og grannt var fylgst með hvernig strákum og körlum er almennt gert hærra undir höfði í öllum fjölmiðl- um, í skólanum, í dansi og í þeim íþróttum sem þær stunduðu. Á þessu stigi greip ég tækifærið til að upplýsa þær um tölfræði sem sýndi misskiptingu valds og auðs í samfélaginu í formi launamisrétt- is, kynjahlutfalls á Alþingi og í dómssölum. Núna finnst mér eins og við séum að sigla inní enn eitt femíniska þroskaskeiðið en það er Femínískt uppeldi í barnaafmæli skoðun á því hversvegna við konur göngumst uppí því hlutverki að vera skrautmunir og kyntákn, eins og glögglega má sjá í þeirri ímynd sem fjölmiðlar búa til af konum. Þetta er flóknasta viðfangsefnið til þessa þar sem ég sjálf geri lítið til að spyrna gegn glansmyndakvöð kynsystra minna og þar sem sam- skipti eldri dóttur minnar við stráka hafa tekið örum breytingum nýverið. Takmörkuð kynni af strákabörnum f afmæli eldri dóttur minnar í jan- úar var bekkjarbræðrunum boðið með f fyrsta sinn og þá áttaði ég mig á mjög takmörkuðum kynnum mfnum af strákbörnum fram til þessa. Ég varð fyrir vægu áfalli vegna hömlulausrar hegðunar strákanna sem hlupu um íbúðina með hrópum og köllum og virtust njóta þess að áreita hver annan með niðrandi athugasemdum. Stelpurnar hinsvegar einbeittu sér að því að skipuleggja og fram- kvæma leiki og áttu, sýndist mér, fullt í fangi með að halda strákun- um við efnið. Þær horfðu á mig af- sakandi og hristu hausinn yfir hegðun þekkjarbræðranna. Þegar pítsur voru bornar fram færðist loks ró yfir mannskapinn og stung- ið var uppá brandarastund. Mörg krakkanna réttu upp hönd og vildu ólm komast að, kotrosknum strák tókst að ná orðinu en brandari hans fjallaði um strák sem „fékk að gera það með stelpu". Því næst sagði annar strákur brandara með lokaorðunum að „stelpan var með sílikonbrjóst". Fagnaðarlætin urðu mikil og allir hlógu dátt. Ég þóttist skynja taugaveiklunarhlátur sumra stelpnanna enda finnst mér kyn- lífsumræðan almennt vafin dulúð, bannhelgi og jafnframt alltaf sam- ofin valdamismun kynjanna. Ég fékk á tilfinninguna að brjóstaum- ræðan væri einnig viðkvæmt mál- efni þar sem stelpur á þessum aldri eru einmitt að byrja að fá brjóst. En brjóstin gera þær að kynverum og staðsetja þær í þolendahlutverki kynlífsins. Ein stelpnanna sem hafði ítrekað reynt að koma brandara sínum á fram- færi fékk loksins orðið en þá, mér til mikillar furðu, stóðu næstum allir upp til að fá sér pítsuábót. Feðraveldið festist í sessi Mér varð brugðið að verða vitni að þessu samskiptamynstri bekkjar- systkinanna í sjötta bekkgrunn- skóla. Atburðir afmælisins leiddu þó til þess að ég áttaði mig á að nú væri tímabært að víkka út sjón- deildarhringinn og taka inn stráka og félagsmótun þeirra til þess að við getum haldið áfram á femíniskri þroskabraut. Til að öðl- ast heildstæðari mynd af þvi hvernig feðraveldið festist stöðugt í sessi. Að afmælinu loknu settist ég svo niður með dóttur minni og sagði henni hvernig ég skynjaði valdamun kynjanna í bekknum og jafnframt að mig grunaði að einmitt svona viðhéldist og styrkt- ist feðraveldið. Strákarnir væru há- værari og fyrirferðarmeiri og fengju því oftar orðið. Stelpunum þóttu brandarar þeirra óþægilegir vegna þess að konur líta oft sjálfar á sig sem skrautmuni og kyntákn, en hlógu samt sem áður því annað væri hallærislegt enda væru strákarnir afar sniðugir. Ég það hana sér- staklega að rifja upp hvernig bekkjarsystirin var niðurlægð þeg- ar allir hunsuðu hana og fóru í burt þegar hún loksins náði orð- inu. Einhvern veginn svona hlyti konum að vera haldið niðri í sam- félaginu. Okkur fannst við hafa af- hjúpað mikinn leyndardóm og dóttir mín þakkaði mér fyrir að sitja á vangaveltum mínum þar til veislugestir voru farnir. 58
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Vera

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vera
https://timarit.is/publication/858

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.