Vera - 01.06.2001, Síða 60

Að skoða samfélagið í nýju Ijósi
rætt við dr. Þorgerði Einarsdóttur félagsfræðing og lektor í
kynjafræði við Háskóla Islands og nemendur hennar
Kynjafræði við Háskóla íslands er
aukagrein til 30 eininga. í henni
eru tvö fimm eininga skyldu-
námskeið, Inngangur í kynja-
fræði sem fjallar um hin ýmsu
efnissvið greinarinnar og Kenn-
ingar í kynjafræði sem veitir dýpri kenninga-
lega innsýn. Auk þeirra eru valnámskeið inn-
an margra greina Háskólans - guðfræði, lög-
fræði, heimspeki, bókmenntafræði, hjúkrun-
arfræði, sálfræði, félagsfræði, bókasafns- og
upplýsingafræði, mannfræði, þjóðfræði og
viðskiptafræði. Valnámskeiðin eru einnig
opin nemendum sem taka ekki kynjafræði
sem aukagrein.
Hvernig er námið hugmyndafrœðilega uppbyggt og fivaða er-
indi finnst þér kynjafrœðingar eiga í samfélagið?
„Námið er bæði fræðilegt og hagnýtt í senn. Fræði-
lega víkkar kynjafræðin sjóndeildarhring nemenda og
kennir þeim að skoða samfélagið útfrá kynferði þar
sem kynferði er grundvallarbreyta í allri samfélags-
gerðinni. Með þessari sýn öðlast nemendur tök á því
að skoða samfélagið í nýju Ijósi allt frá smáatriðum
hversdagslífsins til hápólitfskra vangaveltna. Sem
dæmi um þessa kynjuðu sýn get ég nefnt skýra kynja-
skiptingu hljóðfærarleikara f barnalúðrasveitum. Þar
spila stelpur á strengjahljóðfæri og litlu blásturs-
hljóðin en strákar á trommur og stóru blásturshljóð-
færin. Ég get einnig nefnt læknastarfið sem dæmi um
pólitískt málefni kynjafræðinnar en það er lýsandi fyr-
ir kynmerkt starf sem sniðið er utan um karla, a.m.k.
þá sem axla ekki fjölskylduábyrgð. Starfið er mjög
samkeppnismiðað, með löngum vöktum, miklu
vinnuálagi og jafnframt kröfum um framlag utan
vinnutíma en einnig er lögð áhersla á sýni- og árang-
ursþörf. Ef við samþykkjum þessa umgjörð starfsins
velst í það aðeins ákveðin tegund af körlum. Því er
ekki nóg að fullyrða að konur geti gengið inn í öll
störf heldur verður að skoða forsendurnar sem störfin
byggja á.
Nám í kynjafræðum varð sérstaklega hagnýtt þeg-
ar það varð skylda samkvæmt jafnréttislögum að fyrir-
tæki og stofnanir með yfir 25 manns í vinnu og öll
sveitarfélög ynnu markvisst að jafnrétti með sérstök-
um áætlunum. Einnig eiga öll ráðuneyti að hafa jafn-
réttisfulltrúa. Með þessu hefur skapast mikil eftir-
spurn eftir fólki með jafnréttis- og kynjafræðilega
þekkingu. Því er óhætt að segja að víða í þjóðfélaginu
sé þörf fyrir fólk með staðgóða þekkingu á þessu
sviði.
Erindi kynjafræðinga í nútíma samfélagi er að ýta
undir kynjaða sýn á samfélagsgerðina í hversdagsleg-
um atburðum, á vinnumarkaðnum, í löggjöfinni, í
hagkerfinu o.s.frv. og finna raunverulegar ástæður
misréttis sem þrífst þrátt fyrir lagalegt jafnrétti kynj-
anna. Það má því segja að með þessu ákvæði í jafn-
réttislögunum hafi þekking kynjafræðinga öðlast lög-
mæti í samfélaginu," sagði Þorgerður.
60