Vera - 01.06.2002, Page 3

leiðari
HVERNIG EIGA KONUR AÐ VERA?
Hvað er það sem mótar hegðun okkar og kynímyndir? Hvaða
skilaboð fá stelpur um það hvernig þær eigi að vera og af hverju
eru þau önnur en skilaboðin til strákanna? Við fjöllum um einn
þátt þessarar mótunar í þessu blaði, þ.e. um kvennablöðin sem
margar ungar stúlkur líta á sem leiðbeinandi rit um útlit og hegð-
un. Þar getur að líta einhæfa mynd af konum sem mótaðar eru af
tískuhönnuðum og framleiðendum snyrtivara. Og það þarf mikið
á sig að leggja til að uppfylla staðlana sem settir eru.
Það var forvitnilegt að glugga í garnla bók sem rak á fjörur okkar,
hún heitir Tízkubókin og var gefin út hér á landi á sjöunda ára-
tugnum. Þar eru konum gefin ótal ráð um hegðun og framkomu til
að fara eftir, vilji þær teljast kvenlegar og aðlaðandi fyrir karl-
menn. Stór skref hafi verið stigin í átt til kvenfrelsis síðan þessi
bók kom út, sem hafa gefið konum leyfi til frjálslegri framkomu.
Samt virðast mótandi áhrif tískuheimsins enn vera mikil, einkum
á yngstu kynslóðina.
Á Bríetarsíðunni á bls. 26 er athyglisverð saga af ritstýru tímarits-
ins Marie Claire sem sagði frá því opinberlega að hún hefði þjáðst
af lystarstoli sl. þrjátíu ár og að þann sjúkdóm mætti rekja beint
til tískuheimsins. Hún telur tískuheiminn ábyrgan fyrir átröskun-
arsjúkdómum sem verða sífellt algengari og vildi leggja sitt af
mörkum til að snúa þeirri þróun við með því að sýna myndir af
venjulega vöxnum konum í stað þeirra sem eru langt undir kjör-
þyngd. En hún átti við ofurefli að etja. Auglýsendur (tískuvöru-
og snyrtivöruframleiðendur) og aðrir hagsmunaaðilar tóku til
sinna ráða og stoppuðu þessa aðgerð, þrátt fyrir frábærar viðtökur
lesenda.
Þessi saga segir okkur að það eru miklir hagsmunir í húfi fyrir
tískublöðin að þeim verði ekki breytt. Tískuiðnaðurinn þarf á eft-
irspurninni að halda og mun ekkert gefa eftir. Á þessum vettvangi
sem öðrum þurfa konur því að halda vöku sinni og öðlast kjark til
að vera þær sjálfar. Láta ekki brjóta niður sjálftraust sitt og sjálfs-
mynd með því að trúa fullyrðingum um hvernig „hin fullkomna
kona” á að vera. Ef konur hætta að láta slík skilaboð hafa éhrif á
sig, ná þær völdum yfir lífi sínu. Það þýðir þó ekki að þær geti
ekki og vilji ekki vera fallegar. Það er allt önnur saga. Konur eru
upp til hópa fallegar án þess að fara eftir ráðleggingum
tískublaðanna.

4-PLÚS
Ellisif Tinna Víðisdóttir
lögfræðingur hjá Sýslumanninum á Keflavíkur-
flugvelli fyrir skelegga framgöxrgu eftir ráðstefnu
urn verslun með konur í Tallin í Eistlandi. Það er
hressandi að heyra fólk í opinberum stöðum þora
að nefna hlutina réttum nöfnum. Vonandi mun
nefndin sem dómsmálaráðherra skipaði til að
vinna að þessum málum, og Ellisif Tinna á sæti í,
þora að taka á vandamálinu hér á landi með raun-
hæfum aðgerðum.
Skýrsla nefndar á vegum dómsmálaráðherra
um tillögur urn úrbætur vegna kláms og vændis á
íslandi. Skýrslan er mikilvægt vinnuplagg fyrir
áframhaldandi aðgerðir til að stemma stigu við
vændi og kynlífsiðnaði hér á landi. Skýrsluna er
að finna á vefsvæðinu domsmalaraduneyti.is
Stöð tvö
fyrir að sýna ávallt skiptingu kynja í sveitarstjórn-
ir í kosningasjónvarpi sínu. Með því að taka þann
þátt inn senx mikilvægt atriði eykst meðvitund
fólks fyrir því að jöfxx skipting kynja í sveitar-
stjórnum sé markmið sem stefna beri að.
-MÍNUS
Ungir jafnaðarmenn
fyrir ályktun þar sem þeir harma ákvörðun borg-
aryfirvalda að banna einkadansa á nektardans-
stöðum með tilvísan til atvinnufrelsis og að það
sóu aðeins gróusögur eða vísbendingar að þar só
stundað vændi.
Veik staða kvenna í stjórnunarstörfum
konur eru aðeins 4% framkvæmdastjóra í stærstu
fyrirtækjunum og 9% í rneðal stórum fyrirtækj-
um. Ef litið er á fyrirtæki í hlutafélagaskrá eru
konur framkvæmdastjórar í 18% fyrirtækja. Samt
er atvinnuþátttaka kvenna hvergi meiri en hór á
landi, eða 79% kvenna á aldrinum 16 til 74 ára.
Fátækt á íslandi
sem hefur enn aukist ef marka má aðsókn að
hjálparstofnunum sem xithluta fé til matar og
brýnustu lífsnauðsynja. Það er brýnt að gripið
verði strax til úrræða eins og að hækka skattleys-
ismörk, lágmarkslaun og örorkubætur. Megurn við
eiga von á slíkurn loforðum í komandi kosninga-
baráttu - en hverjar verða efndirnar?