Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1935, Page 39

Nokkru seinna gerði hann ápekkan samning við
Rúmeniu. Þannig var Litla-Bandalagið stofnað, og
það er að mestu leyti verk Benes. Hlutverk þess er
það, að þjóðirnar, sem í því eru, skuli veita hver
annari vígsgengi, ef með þarf, i vörn gegn uppgangi
Austurríkis eða Ungverjalands, og enn fremur skyldi
ekkert þessara ríkja gera sams konar samninga við
önnur ríki án vitundar og samþykkis hinna. Með
þessari samningagerð urðu Mið-Fvrópurikin allvoldug
og áhrifamikil i stjórnmálum Evrópu og treystu af-
stöðu sina, þó að ýmis konar erfiðleikar hafi reyndar
steðjað að Bandalaginu og ýmisleg vandræði stafi af
því í aðra röndina, því að þær þjóðir, einkum Ung-
verjar, sem mest rýrnuðu við stofnun Tékkoslovakiu,
bera nú engu minna haturs- og hefndarhug til þeirra,
en Tékkar sjálfir til Habsborgaranna áður fyr.
Ýmsa aðra samninga heflr Benes gert við útlendar
þjóðir, s. s. við ítali, Pólverja og Rússa. Tékkar munu
hafa verið fyrsta Evrópuríkið, sem tóku upp verzlun
og viðskipti við Sovietsambandið. Benes heflr einnig
reynt að koma aftur á samvinnu og vinsemd við
sína fornu fjandmenn, Austurrikismenn og Ungverja,
og tekizt það í sumum greinum. Tékkoslovakia átti
t. d. á sínum tíma drjúgan þátt í því að reyna að
rétta við fjárhag Austurríkis. Hins vegar hefir Benes
alltaf spyrnt mjög fast á móti þvi, að Habsborgarar
kæmust aftur til valda i Mið-Evrópu, en það heflr
legið við borð oftar en einu sinni, einkum í Ung-
verjalandi, t. d. í april og október 1921 og aftur 1933.
Ein merkileg afskipti Benes af stjórnmálum Ev-
rópu eru enn ótalin, og það er starf hans við þjóða-
bandalagið. Hann heflr frá upphafi haft mikinn áhuga
á því að það gæti blessazt og verið áhrifamaður inn-
an þess. Um eitt skeið kom til tals, að hann yrði
aðalritari Bandalagsins. Jafnframt þátttöku sinni í
praktiskum stjórnmálum heflr Benes haldið áhuga
æsku sinnar á fræðaiðkunum og ritstörfum og heflr
(35)