Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.2004, Blaðsíða 30

30 LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 2004
Helgarblaö DV
Hangik|5t og
grænar •••
Nokkuð vlst má telja að um næstu
helgi hámi Islendingar I sig á einu
bretti sama magn afgrænum baun-
um og þeir hafa etið allt áriö sam-
tals. Ertublómaættin kvlslast eins og
runni útog suður og garðbaunir okk-
ar Evrópumanna I enn fleiri kvíslum
heita á fræðimáli Pisum vulgaris eöa
grodda-ertur.
Forfeður okkar, hellabúarnir, hámuðu
i sig frumbaunir einhverjar og fundist
hafa merki um baunaát meðal
vatnabúa núverandi Sviss á brons-
öld. Ekki bólar á grænu bauninni
meðal Forn-Egypta en við uppgröft í
þeirri eldfornu borg Tróju hafa fund-
ist merki um baunarækt og -át.
Þaðan barst baunasiöurinn i vestur,
Grikkir og Rómverjar ræktuðu baunir
löngum, en samkvæmt þeirra fornu
handritum varertan ekki höfö I há-
vegum.
Engum sögum ferafgrænum baun-
um á Bretlandseyjum fyrr en eftir inn-
rás Vilhjálms bastarðs sigursæla og
Normanna hans 1066. Á lista yfir
birgðir korns og urta ískemmu rétt
við Lundúni á 12. öld, er tekið sérstak-
lega fram að þar séu geymdar græn-
ar baunir til páskaföstu. Engin önnur
tilskrif um grænar baunir finnast svo
fyrr en árið 1536 suður á Frakklandi
en þau eru líka ansi nákvæm. I lok 16.
aldar voru alls konar baunir, þar á
meðal grænar, ræktaðar í görðum
garðyrkjufræðinga Belgíu, Þýska-
lands og Englands en meðal almenn-
ings og hefðarfólks voru þær svo
sjaldséðarað Frakkar greiddu fyrir
þær fúlgu fjár. Á 18. öld og allar götur
síðan hafa menn aföllum stigum
haft grænar baunir á boröum sínum,
hér á íslandi eru þær algjörlega
ómissandi á jóladag með hangiket-
inu, kartöflunum og uppstúfinu.
HVENÆR FÓRSTU
SÍÐAST ÚT AÐ BORÐA?
„Um síðustu helgi naut ég jóla-
kvöldverðar á Hótel Óðinsvéum í
dásamlegum faðmi fjölskyldunn-
ar. Bornir voru til okkar ótal réttir
af ýmsum gerðum, ég einbeitti
mér sérstaklega að villibráðinni og
hreindýrið var ógleymanlegt.
Annars var allur mat-
urinn frábær og
félágsskápurinn
ekki síðri."
Bryndís
Loftsdóttir,
Á vefsíðunni pabbar.is taka karlar saman ýmsar upplýsingar og greinar handa
kynbræðrum sínum um allt sem við kemur uppeldi, samböndum og fjölskyldum og
er Hjörtur Sveinn Guðfinnsson einn þeirra. Hann segir eiginkonuna listakokk, að
hann sé betri í bakstri og sunnudagsmorgnar séu á hans könnu.
Sunnudagsbrons handa
mömmum sem lá að sofa út
„Ég og konan mín vorum að fara
í gegnum glasafrjóvgunarferlið,"
útskýrir Hjörtur Sveinn. „Mér fannst
mig skorta upplýsingar um eiginlega
allt í því ferli, meðgönguna, fæðing-
una, uppeldið og allt í framhaldi af
því. Mér fannst vanta aUa þessa
fræðslu fyrir feður og meira, allt sem
varðar fjölskylduna og heimilið fyrir
pabba og eiginmenn. Ég veit um
mann sem notaði fæðingarorlof sitt
til að koma lóðinni í stand en missti
af þýðingarmiklum og nauðsynleg-
um tíma með barni sínu, hann vissi
eiginlega ekki betur. Þessu viljum
við breyta."
í fæðingarorflofi af fullri
alvöru
Hjörtur Sveinn segist hafa notið
sex mánaða fæðingarorlofs með
konu og dóttur til botns. „Ég vakn-
aði til hennar á nóttunni og sótti
hana þegar tími var kominn á
brjóstagjöfina. Og þetta þurfum við
feður að gera og læra að meta, vera
með börnum okkar frá byrjun,
þekkja þau, njóta þeirra og kenna
þeim. Við þurfum að taka meiri
ábyrgð á uppeldinu og átta okkur á
því að við ertnn fyrirmyndir barna
okkar. Nú fáum við fréttir af því að
drengir dragist aftur úr í námi, ég tel
það að miklu leyti okkur sjálfum að
kenna, við verðum að axla okkar
ábyrgð á heimilinu, foreldrahlut-
verkinu og fjölskyldunni, jafnvel af
meiri alvöru en aðrir."
Tvö eldhús í eldhúsinu
Hjörtur Sveinn hefur nú útbúið
lítið eldhús með litlum heimilistækj-
um í eldhúsinu á heimilinu því
dóttirin er að verða tveggja ára og
tekur hlutverk sitt í heimilislífinu
mjög alvarlega. „Þar sýslar hún Við
sína eldamennsku meðan við sinn-
um okkar og svo býður hún okkur í
gervimat og við henni í alvörumat.
Hún sinnir líka sínum litlu alvöru-
skyldum af fullri alvöru og
samviskusemi. Konan mín, Áslaug
Sveinn Hjörtur Guðfinns
son „Konan min er lista-
kokkur svo við sjáum ekki
astæðu tilað hleypa meri
eldhúsið nema stundum."
%
Guðmundsdóttir, er matartæknir,
sérfræðingur í alls kyns sérfæði. En
hún er listakokkur svo við sjáum
ekki ástæðu til að hleypa mér í
eldhúsið nema stundum. Sérstak-
lega er veglegur sunnudagsbröns
handa mömmum sem fá að sofa út á
minni könnu, við feðginin hjálp-
umst að við matreiðsluna og berum
svo bakkann saman inn og vekjum
mömmuna."
rgj@dv.is
Bröns allra pabba
• 200 gr. nauta- eða blandað hakk.
Þurrsteikt á pönnu. Litlu af salti og
pipar stráð yfir.
Sett (skál og
lagt til hliðar.
• 1/2 smátt
skorinn
laukur
• 1/2 smátt
skorin rauð
paprika
• 1 tsk. matarolía
Grænmetið steikt mjúkt og gljáandi
og s(ðan sett [ skálina með kjöthakkinu.
• 10 -15 beikonsneiðar settar á
smjörpappír og á bökunarplötu í ofn
við mikinn hita. Muna að setja
smjörpappír undir beikonið, þá ber
ekkert á steikingarbrælu í húsinu og
beikonið verður stökkt og gott.
• 6 egg hrærð vel saman (skál, enga
mjólk út f en örlítið af salti og pipar.
• 2 msk. af smjöri af einhverju tagi sett
á vel volga pönnu, alls ekki of heita og
eggjahrærunni hellt út á.
Þegar eggjakakan er farin að bakast vel
er hakki og grænmeti stráð jafnt yfir
helming kökunnar. Þá er kakan brotin
saman og hitinn hækkaður vel meðan
hún bakast áfram f 1 mínútu eða svo en
slðan er hún sett á disk.
Kartöfluræmur
Andy frænda
• 1 stör
kartafla, ekki
bökunar-
kartafla.
Afhýdd og rifin
hrá niður í skál,
því þegar búið
er að steikja
eggjakökuna
má setja kartöfluræmurnar á vel heita
pönnuna og steikja í smjöri.Þjappa
ræmunum saman á pönnuna og mynd
nokkurs konar kökur.
Bakaðar brúnar báðum megin og
leggja við hlið eggjakökunnar. Bera
fram með stóru glasi af appelsínusafa
og ísmolum, einni ristaðri brauðsneið
og stökku beikonsneiðunum. Ekki
gleyma einum eða tveimur konfekt-
molum á bakkann!
Rammíslenzkt sósueldhús
Madonna við Rauðarárstíg er full
af gervfrnarmara og öðrum leik-
munum úr frauðplasti, svo og smá-
dóti að hætti ítalskra ferðastaða og
hefur pöstur og pítsur í matinn.
Samt býður hún ekki ítalska mat-
reiðslu, heldur gamaldags íslenzka
matreiðslu frá sósutímanum eins og
önnur hús hér á landi, sem seeiast
vera ítölsk. Jafnvel vínin eru
ítölsk, heldur spönsk. En espresso-
kaffið er loksins orðið ítalskt og gott
og þjónustan minnir þægilega á
Ítalíu.
Madonna hefur kosti í þessum
hópi. Verð á venjulegum mat er
lægra en annars staðar, 3900 krónur
fyrir þriggja rétta kvöldmat með vali
milli þriggja aðalrétta. í hádeginu
eru súpa og réttur dagsins boðin á
tæpar 1200 krónur. Pöstur kosta
1600 krónur og pítsur 1500 krónur.
Einnig hefur maturinn batnað frá
því, sem áður var, fiskur var til dæm-
is ekki tekinn úr frysti og eldunar-
tímar hafa stytzt.
Dæmigerður íslenzkur réttur var
bragðgóð lambasteik, hæfilega rauð
að innan og lítið byrjuð að verða
seig, borin fram ofan á gulrótum og
spergilkáli, undir stórflóði af áfeng-
issósu með sveppum, sem flaut um
allan disk, svo og bakaðri kartöflu.
Slík fylgdi einnig pönnusteiktri ýsu,
sem hvorki var ofelduð né -krydduð,
borinni fram með miklu af jökla-
salati, afar íslenzkum rétti.
Spergilsúpa dagsins var vel
Madonna
★★
Veitingarýni
krydduð hveitisúpa að íslenzkum
hætti með miklum spergli, borin
fram með volgu franskbrauði.
Humarsúpa dagsins var tómat-
blönduð súpa með þeyttum rjóma
og miklu af humri, sem hafði verið
of lengi í súpunni og var orðinn seig-
ur. Það eyðilagði annars bragðgóða
súpu. Súkkulaðifrauð reyndist vera
einfaldur búðingtir með þeyttum
rjóma að íslenzkum hætti.
Allt er þetta eins
gamalíslenzkt og það
getur verið, laust við að
vera ítalskt, því miður
ekki einsdæmi. Senni-
lega hafa ítölsku húsin í
Reykjavík fundið leiðina
að íslenzkum hjörtum
um gamalkunna ís-
lenzka matreiðslu,
þrönga bása með brött-
um sætisbökum og
glerplötur í fangi gesta,
kertaljós og daufa birtu, svo og heil-
an gám af flóamarkaðsdóti í bland
við gerviblómahaf.
Jónas Krístjánsson