Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.2004, Blaðsíða 34

34 LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 2004
HelgarblaB 0V
Kínverskir krakkar
Litlar dekurdúilur
foreldranna enda ndnast
öll einbirni.
Apóteki bLítiðerum
pillur en meira af
þurrkuðum dýrum.
Sjúkrabflarnir þeirra
Göturnar eru svo þröngar
að sjúkrabflarnir eru hjól.
Lið í karókí Menn leigja sér
herbergi fyrir sllka skemmtun.
MMergi, hpsjumilar
og silíkon í rassinn
Ég sá auglýsingu frá ferðaskrif-
stofunni Kuoni í dönsku dagblaði
fyrir um mánuði síðan undir yfir-
skriftinni „Juleshopping i Beijing".
Vikuferð sem kostaði skít og ingent-
ing. Hló mig máttlausa. Hver fer til
Kína til að versla jólagjafir? Enginn
hélt ég, en klippti auglýsinguna út
og hengdi hana á ísskápinn til að
sambýlingar mínir gætu hlegið að
þessu með mér. Sendi mömmu
sms: „Kemurðu ekki með mér í
verslunarferð til Kína?“ Svarið kom
um hæl: „Kína, af hverju ekki? En
ekki í verslunarferð... “
Núna sit ég á netkaffihúsi í
Beijing, búin að vera í viku og búin
að kaupa jóla- og afmælisgjafir
handa öllum sem ég þekki - fyrir
næstu tvö árin. Kem samt sem áður
vel út í samanburði við dönsku
hjónin sem eru með 80 kíló í yfirvigt
og fullar töskur af nuddtækjum,
„Rolex”-úrum og silkisloppum.
Hugga mig við að það sé til hvítara
rusl en ég.
Kínamúrinn lengri en áætlað
var
Beijing er mögnuð borg. Torg
hins himneska friðar, Himnahofið
og Forboðna borgin eru staðir sem
allir verða að upplifa að sjá. Kína-
múrinn er í algjörum sérflokki enda
sagði Mao víst einu sinni að menn
væru ekki alvöru menn íyrr en þeir
hefðu stigið fæti á Kínamúrinn. Ég
hef ailtaf staðið í þeirri meiningu að
múrinn væri 6350 metrar að lengd
og fannst heilmikið til þess koma.
Múr sem er byggður fýrir hundruð-
um ára, lengst uppi í fjöllunum af
litlum, horuðum Kínverjum. „Það
er svipað og Ilvalfjarðargöngin,"
man ég að ég hugsaði einhvern tím-
ann - ótrúlegt.
Komst svo að því að múrinn er
nákvæmlega þúsund sinnum lengri
(6350 kílómetrar) og slagar hátt í
vegalengdina frá Danmörku til
Kína. Hann er heldur ekki heil
lengja, heldur í mörgum mislöng-
um bútum og það er einungis út-
breiddur misskilningur að múrinn
sjáist frá tunglinu. Það væri eins og
að sjá tvinna úr 800 metra íjarlægð.
Þetta mesta mannvirki sögunnar
sést reyndar utan úr geimnum,
bara ekki alla leið frá tunglinu. Þá
vitið þið það.
Laga til fyrir ólympíuleikana
Ölympíuleikarnir verða haldnir í
Beijing árið 2008 og Kínverjar eru
stoltir af því. Þeir eru m.a.s. búnir
að koma fyrir „niðurtalningarskilti"
við Torg hins himneska friðar þar
sem má sjá að rúmlega 1300 dagar,
einhverjar klukkustundir, slatti af
mínútum og aðeins færri sekúndur
eru í að leikarnir hefjist (að minnsta
kosti þegar ég kfkti). Þeir sem hafa
áhuga á að sjá Beijing eins og hún
er í dag ættu að drífa sig strax því nú
er unnið hörðum höndum að því að
rífa öll gömlu hverfin og byggja ný
og fín hús í staðinn áður en allt
ólympíuliðið mætir.
Bannað að vera með Ijós á
hjólunum
Það eru hjól hvert sem litið er í
Kína. öfugt við yfirvöld í Danmörku
kunna þau kínversku ekki að meta
Sigrun Ósk
Kristjánsdóttir
segir afferð sinni til Kína.
þessa hjólamenningu og hvetja fólk
til að nota almenningssamgöngur í
staðinn. Þau hafa brugðið á það ráð
að láta fólk borga fyrir að eiga hjól,
sem öll eru svo skráð og númeruð.
Hjólreiðamenn þurfa að borga í
stöðumæla þegar þeir leggja hjól-
unum sínum og það er harðbannað
að vera með ljós á þeim - það trufl-
ar bílana. Mengun er samt sem
áður mikið vandamál í Beijing enda
fjölgar bflum á götunum um 2000
stykki á hverjum einasta degi. Bara
leigubflarnir eru 120 þúsund talsins
(til samanburðar eru 30 þúsund í
NewYork).
6 fullorðnir um hvert barn
Við mamma ákváðum á fjórða
degi að það væri nauðsynlegt að
kíkja í dýragarðinn til þess að skoða
pöndurnar sem reyndust lítið
spennandi. Hins vegar var mjög
spennandi að fylgjast með gestun-
um í garðinum; slatti af börnum en
með hverjum krakka fylgdu 5-6 full-
orðnir - mömmur, pabbar, ömmur
og afar. Eins og alkunna er mega
Kínverjar bara eiga eitt barn.
Þó eru undantekningar frá regl-
unni. Úti á landi eru yfirvöld stund-
um tilbúin að líta til hliðar ef hjón
eignast stelpu í fyrstu tilraun, þá fá
þau annan séns. Eins má fólk eign-
ast tvö börn ef foreldrarnir eru báð-
ir einbirni og svo er hægt að detta í
lukkupottinn með því að eignast
tvíbura. Dætur og synir Kína í dag
eru þess vegna nánast öll einbirni,
litlar dekurdúllur sem eiga athygli
foreldra sinna og ömmu og afa
óskipta. Gaman að spá í áhrif þess á
samfélagið síðar meir.
Sjúkir í karókí
Kínverjar reykja eins og stromp-
ar. Þeir eru 20% af mannfjölda í
heiminum og reykja 30% af sígar-
ettunum. Þeir drekka hins vegar lít-
ið og skemmta sér ekki á sama hátt
og við eigum að venjast. Komst að
því þegar íslensk stelpa í kínversku-
námi bauð mér með sér og vinum
sínum út á lífið. Ferðinni var heitið
á karókístað. Þegar við mættum á
svæðið reyndist vera þónokkur bið.
„Bið eftir hverju?" spurði ég.
„Herbergi," var svarið. Jább, Kín-
verjar leigja sér nokkurs konar
karókíhótelherbergi. Þeir syngja
ekki fýrir framan fullan sal af
ókunnugu fólki heldur smala sam-
an vinum sínum, kaupa sér snakk
og öl, leigja karóklherbergi og
syngja sig hása fram á nótt. Loksins
fengum við herbergi og eltum einn
starfsmanninn eftir löngum gangi.
Á hverri hurð er nokkurs konar
kýrauga og inn um þau gat maður
séð allt upp í tuttugu Kínverja,
marga með hristur og tambúrínur, í
banastuði. Furðulegt.
Sækja sjúklinga á hjólum
Það eru spítalar af öllum stærð-
um og gerðum í Beijing. Við heim-
sóttum einn. Úti voru hjól með
bólstruðum sætum aftan á. Það
voru sjúkrabflarnir takk fyrir takk. f
eldri hverfum borgarinnar eru göt-
urnar margar svo þröngar að
sjúkrabflar komast ekki í gegn. Þá er
ekkert annað að gera en að sækja
liðið á hjóli. Fyrir utan sjúkrahúsið
var líka kona með borð hlaðið ým-
iss konar mat og stóra vigt. Sjúk-
lingarnir fá nefnilega ekki mat á
spítalanum og ef þeir eiga ekki ætt-
ingja sem koma með eitthvað að
borða verða þeir að gjöra svo vel að
rölta út til að kaupa matinn sjálfir.
í anddyrinu er „fræðslubás". Þar
voru áður bæklingar um SARS en
nú er höfuðáhersla lögð á að fræða
fólk um alnæmi. í lyfjageymslunni
var ýmislegt fróðlegt að finna. Lítið
um pillur en mun meira um þurrk-
uð dýr eins og sporðdreka og eðlur,
slönguskinn (notað til að lækna
húðsjúkdóma) og jurtir.
Rassinn stækkaður og augun
„opnuð"
Amerísk og vestræn áhrif leyna
sér ekki í Beijing. Þar eru víða
McDonald’s- og KFC-staðir og það
er undantekning ef fyrirsætur á
auglýsingaspjöldum eru asískar.
mengunarskýi.
Vinsælustu lýtaaðgerðirnar í land-
inu eru sílikon í rasskinnar og að-
gerð sem gerir augun kringlóttari.
Buxur með fóðri á rassinum seljast
eins og heitar lummur.
Kínverjar halda samt fast í gaml-
ar hefðir og á hverju morgni mæta
þúsundir þeirra út á götur borgar-
innar, stilla kasettutækinu upp og
gera Tai Chi-æfingar af miklum
móð. Við gátum samt ekki annað
en velt því fyrir okkur hvort þeim
væri ekki hollara að halda sig innan
dyra en að standa og gera leikfimis-
æfingar í mengunarskýinu sem
myndast þegar þær milljónir
manna sem búa í borginni halda til
vinnu eða í skóla.
Sporðdrekar, sæhestar og
lirfur
Aðalverslunargata Beijing-
borgar heitir Wangfujing. Þar er á
hverju kvöldi nokkurs konar úti-
grillmarkaður þar sem sölumenn
mæta í bása með bakka hlaðna af
grillspjótum. Upp á þau þræða
þeir ýmiss konar kjöt og jafnvel dýr
í heilu lagi. Þannig má finna sporð-
dreka-, sæhesta-, lirfu-, froska-
lappa-, slöngu- og fuglafóstur-
spjót. Það síðastnefnda er eitt það
ógirnilegasta sem ég hef séð fyrr og
síðar.
Lítil rauð og krumpuð fuglafóst-
ur sem eru tekin úr eggjunum rétt
áður en þau klekjast út. En á þessu
smjöttuðu innfæddir með bestu
lyst. Ég svipaðist um eftir hunda-
spjóti en fann ekkert. Við
mæðgurnar lögðum ekki í neitt af
þessum kræsingum og afsökuðum
tepruskapinn fyrir sjálfum okkur
með seddu. En ég ætla mér að
smakka þetta allt saman í næstu
heimsókn til Beijing sem verður ör-
ugglega farin einhvern tíma.
Múrinn Magnað
mannvirki og mögnuð
upplifun að sjá hann.