Freyr - 01.04.2004, Qupperneq 59
slá fyrir beit og aftur af beittu
landi), 60-70%, best í rýgresi.
Nýting sumarrepjuna hrapaði úr
63% í 45% á rúmri viku .
Eftir 70 sprettudaga var farið að
beita á vetrarafbrigðin og þá
reyndist nýtingin 30-40% nema
rýgresið nýttist um 65%. Viku
seinna hafði nýtingin enn lækkað
nema hún hélst nokkum veginn í
rýgresinu.
I rauninni sleiktu kýmar ein-
göngu blöð og fínustu blaðstilk-
ana af káli, höfram og byggi en
rýgresið átu þær til botns. Borð-
siðimir koma skýrt fram á með-
fylgjandi myndum.
Þegar fullreynt var að kýmar
bitu ekki meira af tilraunastykkinu
þann morguninn var þeim hleypt á
rönd af vetrarrýgresi sem þeim lík-
aði greinilega vel en þar á effir
stormuðu þær á óslegið tún og út-
haga og virtust taka þar talsvert til
sín. Þetta er í samræmi við ráð-
leggingar um að kýr, sem beitt er á
grænfóður, sérstaklega kál, verði
að hafa aðgang að mjög léttu fóðri.
Það er vissulega dálítil þversögn í
því að til þess að kýr geti nýtt sér
mjög auðmelt fóður þurfi þær að
blanda því með fóðri sem annars
væri ekki talið kúafóður.
Eftir um 70 sprettudaga var
uppskera vetrarafbrigðanna svip-
uð, eða um 50 hb (hb=hestburð-
ur=100 kg þurrefnis/ha). Nýtanleg
uppskera af vetrarrýgresi var þá
um 35 hb en 15-20 hb af vetrarr-
epju og vetrarhöfram. Að sjálf-
sögðu bætist svo við endurvöxtur
af rýgresi. Það var athyglisvert að
nýting rýgresis versnaði ekki
merkjanlega með þroska þrátt fyr-
ir lækkun meltanleika, en effir þvi
sem repjan spratt var einfaldlega
sífellt meira skilið eftir.
Ef miðað er við 20 hb af nýtan-
legri uppskera og því að kýrin éti
5 kg þe/dag af grænfóðrinu þarf
hún 25 m2 á dag en 15 m2 ef nýt-
anleg uppskera nær 33 hb.
Niðurstaðan af þessari athugun
bendir mjög eindregið í þá átt að
rýgresi sé hagstæðari kostur en
repja sem grænfóður fyrir mjólk-
urkýr þó að ekki sé tekið tillit til
endurvaxtar. Vissulega geta önn-
ur atriði komið til álita, fóðurgildi
káltegundanna er eins og áður
segir mjög hátt og jafnvel þó svo
að nýtingin versni hlutfallslega
helst orkugildi óblómgaðrar repju
mjög vel og þó að nýtingin versni
er líklegt að kýmar nái áfram
jafnmiklu fóðri af hverjum fer-
metra.
Ef frekari athuganir og reynsla
staðfesta þá lélegu nýtingu sem að
ofan greinir er eðlilegt að núll-
fóðran verði skoðuð betur, bæði
tæknilega og kostnaðarlega.
Greint var frá beitarathugun-
inni á Hvanneyri síðastliðið sum-
ar á veggspjaldi á Fræðaþingi
landbúnaðarins í febrúar síðast-
liðnum Þeir sem netvæddir era
geta nálgast frekari umfjöllun þar.
A sama fræðaþingi var fjallað um
grænfóðurblöndur og þar er að
fínna upplýsingar um efnamagn
og ýmislegt annað er veit að
grænfóðri.
Heimildir:
Anna Margrét Jónsdóttir o.fl. 2002.
Grænfóðurkver. Handbók bænda
2002. 31-36.
Ema Bjamadóttir (1987). Nýting
grænfóðurhafra fyrir mjólkurkýr.
BS-verkefni við Búvísindadeild, 63
síður.
Ingibjörg Bjömsdóttir og Ríkharð
Brynjólfsson 2004. Nýting grænfóð-
urs á kúabeit. (veggspjald). Fræða-
þing landbúnaðarins 2004, 311-31.
Ríkharð Brynjólfsson 1994. Græn-
fóðurblöndur til slægna og beitar.
Fræðaþing landbúnaðarins 2004, 172-
177.
Þóroddur Sveinsson og Gunnar
Ríkharðsson 1991. Nýting og arðsemi
grænfóðurræktar. Rit Ráðunautafund-
ar 1991,26-43.
Molar
Nemendum í búnaðar-
NÁMI FJÖLGAR í DAN-
MÖRKU
Um nokkurt árabil hefur
nemendum fækkað í dönskum
búnaðarskólum. Þannig voru
þeir um 1400 árið 1994 en
voru komnir niður í um 750 ár-
ið 2001. Tvö síðustu ár hefur
þeim síðan farið fjölgandi og
árið 2003 voru þeir um 900.
Búnaðarskólarnir hafa mark-
visst unnið að því að fjölga
nemendum sínum. Árangurs-
ríkast i þeim efnum telja þeir
vera að bjóða efstu bekkjum
grunnskólanna í dagsheim-
sókn í búnaðarskólana þar
sem þeir fá að taka þátt i bú-
störfunum. Þannig verður þeim
Ijóst hvað nútíma búrekstur
gengur út á, svo sem það að
tölvur fyigjast með kúnum allan
sólarhringinn og að það er
GPS-staðsetningarbúnaður á
dráttarvélunum. Þetta vekur
áhuga nemendanna á að
leggja fyrir sig búfræðinám.
(Landbruksavisen nr. 17/2004).
Mjólkurframleið-
ENDUM FÆKKAR í ESB
Mjólkurframleiðendum í
löndum ESB fækkaði um
75.000 eða 12% sl. tvö ár. í
Hollandi fækkaði kúabúum um
26%, í Grikklandi um 22%, í
Ítalíu og Portúgal um 20%,
Danmörku 17% og í Svíþjóð
um 13%.
(Land Landtbruk nr. 49/2003).
Leiðrétting á nautaskrá
Villa komst í Nautaskrá 2003 og
í nautaspjöld um ungnaut sem birt
vora í síðasta nautgriparæktar-
blaði Freys, 9. tbl. 2003, bls. 44.
Þetta er um faðemi Hlekks 02036,
en hann er undan Fríski 94026 en
ekki Kaðli 94017 eins og sagt var
í eldri upplýsingum.
Freyr 3/2004 - 59 |