Læknablaðið - 01.12.1974, Blaðsíða 33

LÆKNABLAÐIÐ
175
TABLE 15 cont.
Definite and/or probable cases Average annual incidence rate per 100,000
Preva- lence AIl cases Definite and/or probable cases
2,481 58.0 4.7
13 37.0
146 35.4 2.0 1.8
61 18.5
55 25.7 1.9
110 69.6 4-5
2.2
152 38.3
83 52.0 3.3 3.1
101 52.3 5.0 4.6
í samræmi við aðra höfunda.40 42 08 r’° 38 57
Það, hversu margir sjúklingar höfðu sama
fæðingarstað og byrjunarstað sjúkdómsins
og hversu margir aðrir dvöldu á fæðingar-
stað sínum fram til 15 ára aldurs, getur
haft talsverða þýðingu, þar sem teljast
má sannað, að MS sé æskukvilli.2140
MEÐFERÐ
Orsök eða orsakir MS eru enn óþekktar.
Þess vegna, meðal annars, er engin sú með-
ferð kunn, er læknað geti sjúkdóminn.
Hins vegar má hafa hagstæð áhrif á gang
hans með ýmsum ráðum. Þrennt er einkum
tiltækt:
1. Lyf.
2. Þjálfun (physiotherapi).
3. Almennar leiðbeiningar.
Lyf: Mörg lyf hafa verið reynd, til þess
að draga úr einkennum kasta í MS og til
þess einnig að hindra framvindu sjúkdóms-
ins. Engar öruggar niðurstöður liggja fyrir
um gagnsemi þessara lyfja að undanskild-
um ACTH og sterum og verða þau eink-
um gerð að umtalsefni.
Fjölmargar niðurstöður staðfesta, að
ACTH í stórum skömmtum flýti verulega
fyrir bata á bráðum MS köstum. Hins
vegar eru engar óyggjandi niðurstöður fyr-
ir hendi um, að það hindri frekari fram-
vindu sjúkdómsins, og langvinn notkun
þess hefur engu breytt um gang hans.
Sterar geta flýtt fyrir bata á- bráðum
MS köstum, en áhrif þeirra eru þó minni
en af ACTH. Langvinn notkun stera hefur
heldur ekki áhrif á gang sjúkdómsins. Síð-
ari ár hafa verið notuð lyf, er draga úr
myndun mótefna. Um gagnsemi þeirra
liggja enn ekki fyrir nægjanlegar niður-
stöður. Fjölmörgum lyfjum er hægt að
beita til þess að draga úr ýmsum óþæg-
indum MS sjúklinga. Lyf þessi eru fyrst
og fremst til þess að minnka krampasam-
drætti í vöðvum og bæta með því hreyf-
ingar sjúklinga. Önnur lyf draga úr verkj-
um, er þessir sjúklingar stundum hafa. Þá
ber einnig að nefna lyf, er stuðlað geta
að eðlilegri starfsemi blöðru og endaþarms,
hafi sjúkdómurinn valdið truflun á starf-
semi þessara líffæra.47
Loks ber að nefna lyf, er geta haft hag-
stæð áhrif á ýmsar geðrænar sveiflur, sem
iðulega hrjá þessa sjúklinga, sumar hverj-
ar af ytri orsökum, en aðrar af beinum
vefrænum toga spunnar. Einnig má benda
á gagnsemi vítamíngjafa og annars þess,
er stuðlar að almennu heilbrigði og eykur
viðnám sjúklingsins.
Þjálfun: Mikilvægi þjálfunar fyrir MS
sjúklinga er óumdeilanlegt, og þarfnast
allir MS sjúklingar að heita má þjálfunar
í meiri eða minni mæli og oftast með nokk-
uð reglulegu millibili. Hún á þó ekki við
á bráðastigi sjúkdómsins.
Þjálfun stuðlar mjög að betri líðan sjúkl-
inganna, dregur úr ýmsum einkennum
þeirra, einkum vöðvakrömpum og stjórn-
leysi í útlimum. Kröftug þjálfunarmeðferð
hefur einnig gert sjúklingum fært að ná
valdi á mjög truflaðri starfsemi blöðru
og endaþarms. Þjálfun getur oft gert ósjálf-
bjarga sjúklingum fært að verða næstum
sjálfbjarga um hinar nauðsynlegustu þarf-
ir sínar.
Almennar leiðbeiningar: Langvinnur
sjúkdómur er mikið álag hverjum þeim,
er hann hrjáir. MS sem slíkur sjúkdómur
er síst verri eða erfiðari en margir