Læknablaðið - 01.10.1977, Blaðsíða 76
230
LÆKNABLAÐIÐ
sem stjórnin getur beitt félagsmenn fyrir
brot, er í fyrsta lagi áminning, í öðru lagi
sekt og í þriðja lagi brottrekstur úr félag-
inu. Ólafur minnti á, að nokkuð mismun-
andi reglur væru í gildi hjá svæðafélögun-
um varðandi meðferð á lagabrotum, og
væri það vissulega óheppilegt, að ekki
væru nákvæmlega sömu reglur gildandi
hjá öllum svæðafélögunum, hvernig með-
höndla skyldi slik mál. Síðan rakti Ólafur
ákvæðin í Codex um Gerðardóm og fór
yfir byrjun 28. gr. í Codex, þar sem stend-
ur:
„Gerðardómur úrskurðar ágreiningsmál,
sem kunna að rísa milli lækna eða milli
læknis og læknafélags og varða við
Codex Ethicus, verði þau ekki jöfnuð á
annan hátt. Sami Gerðardómur úrskurðar
einnig mál, sem til hans er skotið skv. 19.
gr. laga L.í. frá 26. júní 1965 og varða
bein eða óbein brot á nefndum lögum eða
lögum aðildarfélaga L.í. Úrskurði Gerðar-
dóms verður ekki áfrýjað, en vísað getur
hann frá sér þeim málum, sem hann telur
sér óviðkomandi eða álítur, að vísa beri
til almennra dómstóla.“
Þá rakti Ólafur þau ákvæði, sem eru í
samningum milli Læknafélags Reykjavík-
ur og Læknafélags íslands annars vegar
og hins vegar Sjúkrasamlags Reykjavíkur
og Tryggingarstofnunar ríkisins. Kvað
hann þessi ákvæði vera mörg óljós og í
litlu samræmi. Þannig væri í samningum
við heimilislækna ákvæði um svokallaða
læknanefnd til þess að skera úr um ágrein-
ingsmál í sambandi við framkvæmd samn-
inga, og einnig ákvæði í sambandi við af-
brot lækna við reikningsgerð. Virtust þessi
ákvæði vera þessleg, að gei't væri ráð fyrir,
að þessi læknanefnd væri endanlegur
dómstóll. Auk þess væru ákvæði um sátta-
nefnd, sem ætti að fjalla um mál, sem
fyrsta dómstig, en vísaði síðan til stjórnar
L.R. eða L.f. og sérstaks gerðardóms. í sér-
fræðingasamningum væru einnig tilsvar-
andi ákvæði um sáttanefnd og auk þess
önnur ákvæði um aðila, er fjallaði um
meint brot á samningi. Þetta væru flókin
ákvæði, sem virtust ekki fyllilega ná til-
gangi sínum.
Síðan rakti Ólafur, hvaða reglur væru
gildandi hjá ýmsum erlendum læknafélög-
um um meðferð á meintum brotum á fé-
lagslögum. Minntist hann fyrst á, hvernig
þessum málum væri komið fyrir í Bret-
landi, þar sem starfandi væri aganefnd,
sem væri eins konar dómstóll, og undir
hann félli minni nefnd, þar sem fjallað
væri um kvartanir, misnotkun áfengis og
lyfja, meint skírlífisbrot og auglýsinga-
starfsemi, ákærur vegna þess að læknir
væri uppvís að því að lokka til sín sjúk-
linga frá kollegum, fjárdrátt. Loks rakti
Ólafur þær reglur, sem eru gildandi á
Norðurlöndunum. Hjá þessum aðilum
væru starfandi sérstakar siðanefndir, sem
fjölluðu um meint brot lækna á læknalög-
um og Codex.
Umræðustjóri lagði til, að fyrst yrði
rætt um, hvort kerfið, sem væri við lýði
hjá okkur og þau lagaákvæði, sem væru
gildandi, hefðu virkað, að hvaða leyti þau
væru gölluð og hvaða breytingar kæmi
helzt til greina að gera til þess að bæta úr
þeim ágöllum. Voru þátttakendur í um-
ræðuhópnum yfirleitt sammála um það,
að þetta kerfi og þau ákvæði, sem við
hefðum, væru ekki nógu góð og hefðu
ekki reynzt virk. Kom fram sú skoðun, að
æskilegt væri að hafa ákveðnari starfs-
reglur fyrir stjórnir læknafélaganna um
meðferð á brotum og hvaða brot ætti fyrst
og fremst að taka fyrir. Það sem skiptir
meginmáli í þessu sambandi er, hvort menn
séu almennt sammála um, að læknafé-
lögin haldi uppi strangari innri aga en
hingað til og hvort menn séu sammála um
það, að heppilegra væri, að læknasamtök-
in fjölluðu um og reyndu að leysa slík
vandamál, áður en til kæmi, að slík mál
lentu hjá opinberum aðilum þ.e.a.s. land-
lækni og rikissaksóknara. Bent var á það
fyrirkomulag, sem nú væri við lýði, þ.e.
að stjórn L.í. ætti bæði að hafa frum-
kvæði til að taka upp mál og líka dóms-
vald. Það væri ekki heppilegt. Var í
þessu sambandi rætt nokkuð um, hver
væri heppilegasti aðili til þess að hafa
frumkvæði með að taka upp ákærur eða
áminningar á félagsmenn.
Myndin á síðu 231 sýnir helztu lagaá-
kvæði og reglur er varða siðamál lækna. og
meðferð á meintum brotum. Inn í myndina
eru felld hugsanleg tengsl siðanefndar við
stjórn L.í. og svæðafélög.