Læknablaðið - 01.10.1977, Blaðsíða 39
LÆKNABLAÐIÐ
205
að þar hafi verið um byrjunárorðugleik-a
að ræða og munum við fljótt taka upp þá
aðgerð aftur með bættri tækni. í þriðja
tilvikinu getum við ekkert fært fram okk-
ur til varnar. Var sú kona síðar lögð inn
fyrir fóstureyðingu og endurtekin ófrjó-
semisaðgerð í gegnum kviðarholssjá í
sömu svæfingu og gekk sú aðgerð án
fylgikvilla. Sjá töflu nr. 8.
TAFLA 8.
Fylgikvillar:
Fylgikvillar Fjöldi %
í aðgerð 4 1
Eftir aðgerð 2 1
Þungun eftir aðgerð 3 1
Samtals 9 3
Við álítum að með góðri þjálfun og
tækni og góðum forrannsóknum (útilok-
uð þungun) hefði verið hægt að forðast
öll þungunartilfellin eftir aðgerðina nema
eitt. Ein kona var lögð inn á sjúkrahúsið
4 mánuðum eftir aðgerð. Var hún þá með
verki um mest allt neðanvert kviðarhol,
þrýstingseymsli og hækkað sökk. Sjúk-
dómsgreiningin var nokkuð óljós og var
þess vegna gerð kviðarholsspeglun, sem
sýndi töluvert blóð í douglas-grófinni
(fossa douglasi) og í kringum hægri eggja-
leiðarann og virtist eins og blætt hefði
frá eggjaleiðarastúfnum leg-megin. í þessu
tilviki hafði eggjaleiðarinn bæði verið
brenndur og klipptur við aðgerðina 4
mánuðum áður. Við sugum upp að þvi
er virtist blóðstorku frá eggjaleiðara-
stubbnum leg-megin og sendum þetta í
vefjarannsókn, sem sýndi mikið af hvít-
um blóðkornum og blóðstorku. Sjúkling-
urinn var siðan settur á antibiotica með-
ferð og varð frísk. Önnur kona fékk bráða
eggjaleiðarabólgu nokkrum dögum eftir
aðgerð. Þessi kona hafði lengi verið með
lykkju í legi, sem við tókum burtu við
aðgerðina. Einnig var í sömu svæfingu
gert útskaf á legi vegna milliblæðinga
(metrorrhagiu) og að lokum var gerð
ófrjósemisaðgerð í gegnum kviðarholssjá.
Við kviðarholsspeglunina mátti sjá poka-
myndanir á báðum eggjaleiðurum (sachto-
salpinx myndanir) og hefði því verið
óþarfi að brenna eggjaleiðarana, hvað við
gerðum samt og hún fékk sýkingu nokkr-
um dögum seinna. Sjá töflu 8.
Árni Ingólfsson framkvæmdi allar að-
gerðirnar nema tvær. Bragi Níelsson sá
um svæfingu í langflestum tilvika.
Aðeins 1% sjúklinga höfðu meiri hita
en 38°C daginn eftir aðgerð. Sjá töflu 9.
TAFLA 9.
Líkamshiti daginn eftir aðgerð:
Hiti C° Fjöldi %
38,0 2 1
37,5-38,0 24 9
37,5 235 90
Samtals 261 100
Langsamlega flestar konurnar fóiu
heim daginn eftir aðgerð og er líklegt ef
góð aðstaða er fyrir hendi á sjúkrahúsi
og á heimili, að í framtíðinni geti flestir
sjúklinganna komið inn fastandi að
morgni aðgerðardags og farið heim að
kvöldi sama dags. Sjá töflu 10.
TAFLA 10.
Lega eftir skurðaðgerð:
Fóru heim Fjöldi %
Samdægurs 8 3
Næsta dag 183 70
Á 2. degi 60 23
Á 3. degi 10 4
Samtals 261 100
Öllum konunum, sem gengust undir
þessa aðgerð, var sendur spurningalisti og
svöruðu 77% eða 202. Spurningum var
skipt í 4 þætti, þ. e. blæðingar eftir að-
gerð, breytingar á andlegu ástandi, breyt-
ing á samlífi og hvort viðkomandi sé
ánægð með að hafa gengist undir að-
gerðina. Um tíðablæðingar vísast til töflu
11, en þar kemur fram að 12% fengu
óreglulegar blæðingar eftir aðgerðina, en
sams konar tilhneiging hefur einnig kom-
ið fram í öðrum tölfræðilegum skýrslum
(statistikum). Þegar þessi 12% voru at-
huguð nánar kom í ljós að næstum helm-
ingur þeirra voru konur eldri en 40 ára
og meira en 80% voru eldri en 36 ára.
Þannig má ætla að í mörgum þessum til-