Læknablaðið - 01.04.1978, Blaðsíða 71
LÆKNABLAÐIÐ
85
anlega sú, að truflun sé á innbyrðis hlut-
falli þessara tveggja prostaglandina eða á
móttökustöðvum vöðvafrumanna, sem
miðla áhrifum þeirra. Ef þessi tilgáta er
rétt, er líklegt að andstæða aspirinsofnæm-
is sé einnig fyrir hendi, þ.e.a.s. berkju-
víkkandi eiginleikar aspirins. Það er aug-
ljóst að slík áhrif kæmu einungis í ljós hjá
sjúklingum með astma og væru því sjald-
gæfari en aspirinofnæmið. í reynd er þessu
líka þannig varið. Einstaka astmasjúkling-
ar nota ASA með góðum árangri sem
berkjuvíkkandi lyf.
ATHUGANIR Á EIGIN SJÚKLINGUM
MEÐ ASPIRINOFNÆMI
Eg hef farið í gegnum sjúkraskrár eða
átt samtöl við 86 sjúklinga með aspirin-
ofnæmi. Til þess að fullnægja skilyrðum
um sjúkdómsgreininguna urðu sjúkling-
arnir að hafa fengið einkenni a.m.k. tvisv-
ar eftir aspirinneyslu, og ekki mátti lengri
tími líða milli töku lyfsins og fyrstu sjúk-
dómseinkenna en tveir tímar. í nokkrum
tilfellum voru framkvæmd ofnæmisþolpróf
með ASA. Óljós einkenni frá meltingar-
færum, svo sem brjóstsviði, nábítur og
magaverkur voru ekki talin með. Úr
sjúkraskrám var fengin vitneskja um sjúk-
dóma þessara einstaklinga, ættarsögu og
einkenni þau, sem þeir fengu af ASA, og
hvort þeir ihöfðu fengið langtíma meðferð
með barksterum (með langtíma meðferð
er hér átt við lengri samfellda meðferð en
eitt ár).
Niðurstaða:
Á töflu I eru sýndar helstu niðurstöður
þessarar athugunar.
Af þessum 86 sjúklingum voru 54 kon-
ur (63%). 54 sjúklingar (63%) höfðu ein-
kenni um astma, 70 sjúklingar (81%)
höfðu langvinnar nefbólgur, 32 sjúklingar
(37%) höfðu gengist undir aðgerð vegna
bólgusveppa í nefi og 43 sjúklingar (50%)
höfðu haft einkenni um skútabólgur (sinu-
itis) eða breytingar á röntgenmyndum,
sem samrýmdust þessari sjúkdómsgrein-
ingu. 38 sjúklingar (44%) höfðu haft ofsa-
kláða eða ofsabjúg.
Einkenni þau, sem sjúklingarnir fengu
af ASA skiptust þannig, að 44 sjúklingar
(51%) fengu astma, eða astma og nefbólg-
ur. Af þeim höfðu 39 haft astma áður en
einkenna um aspirinofnæmi varð vart, en
aðeins tveir höfðu haft einkenni um lang-
vinnan ofsakláða eða ofsabjúg. 34 sjúkling-
ar (40% ) fengu ofsakláða eða ofsabjúg af
ASA. Af þeim höfðu 10 haft astma áður
en 27 eingöngu einkenni um ofsakláða eða
ofsabjúg. Bráðalost fengu 3 sjúklingar, og
höfðu þeir allir haft astma áður. 6 sjúk-
lingar fengu einungis einkenni frá nefi og
hafði einn þeirra astma áður. Langtíma
meðferð með barksterum þurftu 35 sjúk-
lingar (67% astmasjúklinganna) og voru
þeir allir með astma.
TAFLA II
Mean age at first symptoms Female Male
asthma (35) 33 (16) 38
rhinitis (44) 32 (23) 34
polyposis (16) 42 (10) 35
Age at first treatment by steroids (26) 44 ( 7) 50
* A number of patients inside parenthesis.
Tafla II sýnir meðalaldur sjúklinga, þeg-
ar hin einstöku sjúkdómseinkenni byrjuðu
og hvenær barksterameðferð var hafin. Þar
sem upplýsingar voru ekki alltaf fyrir
hendi. er fjöldi einstaklinga í hópnum
annar en á töflu I. (Fjöldi sjúklinga sýndur
innan sviga).
Af töflu II sést, að nefbólgur komu að
jafnaði nokkuð fyrr en einkenni um astma
og að astmaeinkenni hafa staðið í nokkur
ár, áður en þörf er meðferðar með bark-
sterum. Einnig sést, að konurnar eru nokk-
uð yngri en karlarnir, þegar einkenni
þeirra byrja.