Læknablaðið - 01.04.1978, Blaðsíða 89

LÆKNABLAÐIÐ
97
Hvað varðar fyrra atriðið stóðu málin
þannig, að dómurinn gaf ekki nægan frest,
til þess að timi gæfist til að kalla saman al-
mennan fund sjúkrahúslækna, svo hægt væri
að bera sáttina upp til samþykktar eða synj-
unar. Því urðu fulltrúar lækna, sem á
staðnum voru. að taka ákvörðun i málinu,
þ.e. að ganga að sáttinni eða láta kaupkröfur
fara fyrir Kjaradóm.
Af fyrri reynslu lækna af Kjaradómi, al-
mennri launaþróun í þjóðfélaginu og ný-
gerðum samningum ríkisins við B.S.R.B., þar
sem hækkun kaups var hlutfallslega þvi
minni, sem launin voru hærri, mátti búast
við mjög lítilli hækkun á laun lækna. Af
þessu drógu viðstaddir þá ályktun, að sátta-
gerðin, sem til boða stóð, væri hagstæðari
læknum en væntanlegt dómsorð Kjaradóms
og tóku því þá ákvörðun að undirrita sáttina.
Að takmarka vald löglega kosinna fulltrúa
félaganna til að taka slíkar ákvarðanir. er
sérstaklega stendur á, mundi enn veikja
samingsaðstöðu lækna.
Það eru ýmis fleiri atriði, sem stuðla að
því að veikja samningsaðstöðuna.
Þar má t.d. nefna ör skipti stjórnar L.R.
Samkvæmt núgildandi lögum félagsins situr
sama aðalstjórn aðeins í eitt kiörtímabil.
þ.e. 2 ár, og tekur því ekki þátt í að
gera samning nema einu sinni. Um það
leyti, sem stjórnin hefur kynnzt allri gerð
samninga lækna. fer hún frá og við taka
nýir menn, sem þurfa að byrja að læra um
þessi mál, að meira eða minna leyti.
Þá er það afar slæmt, þegar læknar semja
við sama aðila, eins og t.d. Sjúkrasamlag
Reykjavikur og Tryggingastofnun ríkisins,
að þeir skuli koma fram sem tveir aðskyldir
hópar, þ.e.a.s. að heimilislæknar semja sér-
staklega fyrir sig og svo sérfræðingar sér-
staklega. Þessir hópar hafa yfirleitt ekki
rætt málin sín á milli, né heldur samræmt
kröfur sinar. Þetta' nota viðsemjendur lækna
og á stundum haga þeir orðum sínum og
gerðum þannig, að það stuðlar að vantrausti
milli þessara hópa. Það er brýnt að bæta úr
þessu, einstakir hópar verða að hafa meira
samstarf og samráð sín á milli, eða, eins og
nýlega hefur verið stungið upp á, að sjálf-
stætt starfandi heimilislæknar og sérfræð-
ingar geri einn heildarsamning á sama tima.
Annars er þáttur S.R. og T.R. í samninga-
málum umhugsunarefni út af fyrir sig.
Tregða þessara aðila eða getuleysi til að
ganga frá samningum hefur lengi verið áber-
andi. Þó hefur keyrt um þverbak undanfarið,
t.d. hefur enn ekki endanlega verið gengið
frá samningum heimilislækna á félagssvæði
L.R. utan Reykjavikur, né heldur verið lokið
við samning sjálfstætt starfandi sérfræð-
inga. Báðir þessir samningar áttu að gilda
frá 1. júlí 1976.
Það skal tekið fram, að flestar almennar
launahækkanir hafa komið á launaliði samn-
ingnana á þessu tímabili og kostnaðarhækk-
anir á kostnaðarliðina og læknar því ekki
orðið fyrir miklu fjárhagslegu tjóni.
Á hinn bóginn hafa ýmis hagræðingar-
atriði og atriði, sem meta má til launa, sem
aðrar stéttir og aðrir hópar lækna hafa
fengið, ekki komið til framkvæmda hjá þess-
um hópum, vegna þess að samningar hafa
ekki verið frágengnir. Þetta og raunar fleira
veldur vaxandi vantrú lækna á þessum
stofnunum. Hvort sem hér er um viljandi
drátt eða getuleysi, vegna mannfæðar eða
annarra hluta, hlýtur það að vera baráttu-
mál læknastéttarinnar að fá þessu breytt.
Hvað er þá til ráða í þessum efnum?
Þar sem læknastéttin hefur ekki verkfalls-
rétt (og er raunar á móti að hafa slíkan rétt
skv. skoðanakönnun, sem gerð var á sl. ári),
þá er erfitt að beita harkalegum ráðum, sem
ieiða til skjótra breytinga.
Að vísu geta læknar á sumum sviðum beitt
öflugum mótmælaaðgerðum, svo sem að
sjúkrahúslæknar geta sagt upp vinnu sinni
og það er hægt að leggja niður sérstakar
kvöld- og næturvaktir í Reykjavik og ná-
grenni, án þess að líkur séu á því, að það
valdi sjúklingum tjóni.
Slíkt verður þó aldrei tryggt og það veldur
alltaf verulegum óþægindum og þá líklega
mest þeim, sem sízt mega við því. Þeim að-
ferðum verður því ekki beitt nema mikið
liggi við.
Það er því bráðnauðsynlegt fyrir lækna
að vera stöðugt á verði um hagsmuni sína,
undirbúa allar kröfugerðir vel og fylgja
þeim eftir með góðum tölulegum og öðrum
rökum. Samningum verður að fylgja eftir
með mikilli ýtni og varast verður að láta þá
dragast svo lengi, sem nú hefur gerzt. Það
verður að einfalda samningagerðir og stuðla
að styrkari samstöðu og styrkari stjórn i
samningamálum.
Æskilegt væri. að L.R. og L.í. kæmu sér
saman um eina samninganefnd fyrir sjúkra-
húslækna með einn mann í forsæti og það
þarf að nýta betur þá þekkingu, sem aðal-
stjórn L.R. hefir aflað sér, með þvi að gefa
kost á að endurkjósa hana einu sinni, hafi
hún reynzt vel.
Innan L.R. þarf að ikomast á miklu nánari
samvinna milli heimilislækna og sérfræðinga
um samningagerð og það bezta væri, að