Læknablaðið

Ukioqatigiit

Læknablaðið - 01.03.1979, Qupperneq 39

Læknablaðið - 01.03.1979, Qupperneq 39
LÆKNABLAÐIÐ 23 Halla Þorbjörnsdóttir* MECKELS-GÚLL (DIVERTICULUM MECKELIÍ) Á BARNASPÍTALA HRINGSINS Á ÁRUNUM 1957— 1976. INNGANGUR Tilefni þessarar samantektar var, að í janúar 1972 var lagður inn á Barnaspítala Hringsins 10 vikna, bandarískur drengur, sem reyndist hafa fistula omphalo-enterica. Það er opinn gangur frá nafla og inn í görn. Þetta er eitt afbrigðið af Meckels-gúl, og það þeirra, sem síst fer framhjá mönn- um. Það kom í ljós, að þetta var í fyrsta skifti, sem þessi sköpunargalli fannst á Rannsóknarstofu Háskólans. Eitt tilfelli hafði áður verið skráð þar, en það reyndist vera omphalo-enteric band, þ.e. strengur frá nafla og í görn, sem er jafnvel ennþá sjaldgæfara. Þar eð áðurnefndur drengur var útlendingur, er galli þessi enn ófund- inn meðal íslendinga, svo höfundi sé kunn- ugt. Þeir sjúklingar eru taldir saman, sem hafa fengið sjúkdómsgreininguna diverti- culum Meckelii-„Meckels-gúll“ á Barna- spítala Hringsins frá því hann tók til starfa árið 1957 og til ársloka 1976. Tilfellunum er skipað í sjúkdómaflokka með það fyrir augum að athuga, hvort sjúkdómar í Meckels-gúll hjá börnum haga sér svipað hér á landi og annars staðar. TÍÐNI Eftir flestum heimildum er sköpunar- galli þessi nokkuð algengur, finnst hjá 2—3% lifandi fæddra, og er þar með al- gengasti meðfæddi galli á meltingarveg- inum, tuttugu sinnum algengari en klofin vör og gómur.3 Söderlund15 segir Rosen- feld hafa fundið 4,5% við nákvæma skoðun á neðsta hluta dausgarnar við 264 botn- langaskurði. Langoftast veldur þessi galli ekki sjúk- dómseinkennum, en í 15—25% tilfellanna veldur hann alvarlegum sjúkdómum, sem þarfnast skurðaðgerðar. Athyglisvert er, að þótt gallinn sé álíka algengur hjá konum og körlum, þá eru sjúkdómar af völdum hans mun algengari hjá körlum. Dánartíðni er í flestum uppgjörum 5— 10%. Hjá Aitken þó 20,5% árið 1952.1 SKILGREININ G Meckels-gúll er viss tegund þarmaaf- kima, sem aldrei er nema einn í hverjum einstaklingi. Hann gengur, í langflestum tilfellum, út frá antimesenteriölu hlið garn- arinnar á neðri hluta smáþarmanna. Vegg- urinn er byggður úr sömu vefjalögum og þarmurinn í kring, en gúllinn hefur sjálf- stætt æðakerfi. Slímhúðin að innan er af dausgarnargerð (ileal-), en aðskotavefur kemur fyrir (sjá síðar). Oft er nafnið Meckels-gúll notað um alla þá sköpunargalla, sem eru leifar af ductus omphaloentericus, en í þrengri merkingu nær það þó aðeins til einnar tegundar gúl- anna, þeirrar, sem jafnframt er algengust, þ.e. útbungunar eða gúls út úr þarminum og lausum í endann. Helztu afbrigðin má sjá á mynd I. SAGA Fyrsta skráða lýsingin á því, sem síðar hlaut nafnið diverticulum Meckeli, mun hafa verið rituð af Hildanus árið 1598.° Síðar var fyrirbærinu lýst af Lavater 1672 cg þeim Littré, Mery og Ruysch um 1700.15 Þeir töldu þennan gúl standa í sambandi við kviðslit. Það var ekki fyrr en löngu seinna, að ljóst varð, af hvaða toga hann var spunn- inn. Johann Friederich Meckel, prófessor , líffærafræði i Halle í Þýskalandi,10 færði sönnur á uppruna og eðli þessarar tegund- ar gúla í ritgerðum, sem birtust á árunum 1808—1820. Upp frá því var fyrirbærið þekkt undir nafninu diverticulum Meckelii eða Meckel’s diverticulum. Höfundur hefur kosið að kalla það Meckels-gúl. Um það og öll þess afbrigði hafa verið skrifaðar fjöl- margar greinar. * Barnaspítala Hringsins.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110

x

Læknablaðið

Saqqummersitap suussusaa:
Katersaatit:
Gegnir:
ISSN:
0023-7213
Oqaatsit:
Ukioqatigiiaat:
110
Assigiiaat ilaat:
938
Aviisini allaaserineqarsimasut nalunaarsornikut:
Saqqummersinneqarpoq:
1915-Massakkut
Iserfigineqarsinnaavoq piffissaq una tikillugu:
2024
Saqqummerfia:
Oqaaseq paasinnissutissaq:
Allaaserineqarnera:
Undirtitill frá 59. árg. 1973: The Icelandic medical journal
Ilassut:

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar: 1. tölublað (01.03.1979)
https://timarit.is/issue/364295

Link til denne side: 23
https://timarit.is/page/5886220

Link til denne artikel: Meckels-gúll (diverticum meckelii) á Barnaspítala Hringsins á árunum 1957-1976
https://timarit.is/gegnir/991009020429706886

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

1. tölublað (01.03.1979)

Iliuutsit: