Læknablaðið - 01.03.1979, Qupperneq 46

26
LÆKNABLAÐIÐ
Meckels-gúlar fundnir af tilviljun:
I i i i i i i i i ii i I i
f ? *
i i i i
O mán.
1 ár 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 ár
<5* d1
d’d' 9 c? cf
i f I I I I I I I
O mán. 3 6 9
& ð
cfcT cf cfcf
1 ár
d4
9
sjúkdómsvaldandi Meckels-gúlar:
um, nema væga krampatilkenningu
(spasticitet) á fæti, sem trúlega er afleið-
ing fæðingaráverka og því ekki talið með.
Ekki hefur verið leitað sérstaklega að
göllum hjá sjúklingunum, t.d. með nýrna-
myndum, en gallar í þvagfærum eru næst-
algengastir hjá sjúklingum með Meckels-
gúl, næst á eftir göllum í meltingarfær-
um.15 Þetta eru fleiri gallar en búast mætti
við eftir tölum annars staðar frá, eða
11,5% (15,3% ef vangefnin er talin með).
Þeir höfundar, sem hafa athugað tíðni ann-
arra meðfæddra galla meðal sjúklinga með
Meckels-gúl, hafa fengið mjög mismunandi
tölur. Brookes3 fann 10%, en Vaage1G bara
6%. Kittle8 athugaði 5000 krufningsskýrsl-
ur barna á fæðingardeild í Chicago og fann
aðeins 10 Meckels-gúla (0.2%), sem er
mjög lítið, sérstaklega þegar það er haft í
huga, að mikið var um meðfædda galla
hjá þessum börnum.
Tegund gúls
Ef litið er nánar á sjálfa gúlana, kemur
í ljós, að 22 voru upphaflega frítt dingl-
andi í kviðarholinu, sem er algengasta teg-
undin (sjá framar mynd l.H) 84% hér.
Einn þessarra gúla festist síðar út í kvið-
slit og annar myndaði samvexti við aftur-
vegg kviðarholsins. Tveir sjúklingar höfðu
strengi úr endunum á gúlnum, tvo strengi
hvor, og lá annar strengurinn fram í nafl-
ann, eins og á mynd l.G. Hinn strengurinn,
sem var grennri, lá úr endanum á gúlnum
&
9 99
iiii
8 9 10 11 ár
mynd 3.
og yfir í hengisrótina, og var þar trúlega
um eftirstöðvar af æðum að ræða. Einn
sjúklingur hafði opinn gang (mynd l.C)
og annar hafði afbrigði af naflagúl (mynd
l.B).
Staður
Fjarlægðar frá ristilmunna (ileocoecal-
mótum) er aðeins getið hjá 10 sjúklingum.
í einu tilfelli var fjarlægðin 1—2 cm., en
í hinum frá 25 cm. upp í 80 cm. Þetta er
svipað og fundist hefur annars staðar.15 18
Fjarlægðin frá ristilmunna er oftast 50—•
60 cm. hjá fullorðnum. Vaage10 fann mestu
fjarlægð 180 cm. og Weinstein17 fann 190
cm. Nokkur tilfelli hafa fundist alveg nið-
ur við botnlanga.8 Vaage16 meðal annarra
heldur því fram, að hægt sé að finna 99%
af Meckels-gúlum með því að skoða kerfis-
bundið neðstu 100 cm af ileum, eins og
tíðkast hefur víðast hvar um alllangt skeið.
Stærð
Lengdar gúlanna er getið í 18 tilfellum,
styttsti gúllinn var 1,5 cm., en lengsti 8
cm. Tveir voru sagðir litlafingurstórir. Um
breiddina var erfiðara að segja, bæði var
hún stundum ójöfn, t.d. strýtulaga á breið-
um grunni eða egglaga á mjóum stilk, og
sjaldnast var málið nákvæmt. í þeim 11
tilfellum, sem breiddar var getið, var hún
sögð frá einum upp í tvo cm. Þetta er svip-
að og búast má við eftir mælingum annars
staðar.15 16