Fréttatíminn - 17.12.2010, Qupperneq 100
100 dægurmál Helgin 17.-19. desember 2010
„Afar áhugaverð skáldsaga,
frumleg og heilsteypt.“
E i nA r FA lu r i ng ól F s son / Morgu n bl A ðið
„Tvímælalaust ein besta
skáldsaga ársins.“
F r iðr ik A bE nón ýsd ó T T ir / F r é T TA bl A ðið
„ég hafði mikla ánægju
af því að lesa þessa bók.“
E gil l HE l g A son / k il jA n
Spilabók AB, eftir Þórarin Guðmundsson, kom út
árið 1989. Hún seldist fljótlega upp og hefur verið
ófáanleg um langt árabil. Bókin var endurútgefin
fyrir skömmu og vinsældir hennar hafa lítið dvínað
á því 21 ári sem liðið er frá því hún kom fyrst út
þar sem fyrsta prentun er á þrotum og önnur er
væntanleg.
„Þessar vinsældir Spilabókarinnar komu okkur
klárlega á óvart,“ segir Helga Dröfn, dóttir Þórarins.
„Þetta er gömul bók og við höfðum því ekki mikla
tilfinningu fyrir eftirspurninni. Og þótt fólk hafi af
og til haft samband í gegnum árin og spurt hvort við
gætum útvegað bókina gerðum við okkur ekki grein
fyrir því að eftirspurnin væri þetta mikil.“
Krabbamein dró Þórarin til dauða árið 1991 en
afkomendur hans ákváðu að láta slag standa þegar
Jónas Sigurgeirsson, hjá Bókafélaginu, falaðist eftir
leyfi til að endurútgefa bókina. „Fyrir okkur eru
þessar vinsældir bókarinnar eiginlega aukaatriði
en við vildum halda minningu pabba á lofti með
útgáfunni. Með endurútgáfunni sá ég líka tækifæri
fyrir strákana mína til að eignast bókina en við
systur höfum auðvitað ekki einu sinni getað keypt
bókina fyrir börnin okkar.“
Helga Dröfn segir að mikið hafi verið spilað á
æskuheimili hennar en spilaáhugi föður hennar
spratt upp úr skákinni. Þórarinn var sonur hjónanna
Guðmundar Ágústssonar skákmeistara og Þuríðar
Þórarinsdóttur tónskálds Guðmundssonar. Heimili
þeirra hjóna var nefnt „Hótel Skák“ og þar var
stöðugur straumur fólks nánast allan sólarhringinn
og setið að tafli á mörgum borðum.
„Pabbi hafði alla tíð mikinn áhuga á skák og
spilum, og þá ekki bara venjulegum spilastokki
heldur líka alls konar borðspilum og þetta smitaðist
auðvitað yfir til okkar. Ég var níu eða tíu ára þegar
hann kenndi mér póker en gallinn var bara sá að
hinir krakkarnir kunnu ekki spilið þannig að það
G unnar er stoltur víking-ur ef til vill vegna þess að hann fluttist af landi
brott aðeins tveggja ára gamall
og byrjaði ungur að verja heið-
ur forfeðra sinna í Bandaríkjun-
um. „Þetta hefur blundað í mér
frá því að ég var krakki. Ég er
49 ára gamall í dag en ég flutti
frá Íslandi til Bandaríkjanna
þegar ég var tveggja ára og þar
gerði ég mikið úr arfleið minni.
Þegar ég var í skóla í Banda-
ríkjunum og átti að læra að Kól-
umbus hefði fundið Ameríku
þá stóð ég upp og mótmælti og
sagði að víkingarnir hefðu gert
það. Og ég fékk mikla athygli
fyrir þetta og í Bandaríkjunum
var mikið látið með að ég væri
víkingur,“ segir Gunnar.
„Þegar ég kom heim sá ég
svo að það var voðalega lítið
að gerast í þessu hérna og að
áhuginn á víkingunum var
miklu minni en úti í hinum
stóra heimi. Aðrar þjóðir eru
miklu uppteknari af sögu vík-
inganna og horfa til Íslands
sem Mekka víkingaheimsins
en við gerum ekkert til þess að
viðhalda sögu okkar.“
Árið 2008 stóð Gunnar því
fyrir stofnun Víkingafélags
Reykjavíkur, Einherjanna, og
sá félagsskapur sem taldi í
upphafi 23 meðlimi er nú með
yfir 50 félaga og Reykjavíkur-
borg hefur lagt þeim til gamlan
bragga í Nauthólsvík þar sem
þeir sveifla vopnum sínum grá-
ir fyrir járnum í bókstaflegri
merkingu. Hann stefnir, ásamt
félögum sínum, að því að halda
mikla víkingahátíð í Reykjavík
dagana 17. til 19. júní og vonast
til þess að geta laðað fjöldann
allan af víkingum frá öðrum
löndum til borgarinnar.
Einherjarnir klæðast þung-
um brynjum og nota sér-
smíðuð vopn sem eru gerð að
fyrirmynd þeirra vopna sem
víkingar börðust með í gamla
daga og þegar þeir takast á
er ekkert gefið eftir. Gunnar
segir að bardagar þeirra séu
engar sýningar og útilokar
ekki að einhverjir þurfi að fara
upp á slysó eftir bardagana
næsta sumar. Fyllsta öryggis
sé þó vissulega gætt en engum
bregði við það að verða blóðg-
aður eða við að fá nokkra mar-
bletti. „Það er tekist á í alvöru
en við erum vanir menn og gæt-
um þess að öryggið sé í lagi.“
Gunnar segir að í raun sé
það hneisa að víkingum sé
gert hærra undir höfði í öllum
nágrannalöndum Íslands þegar
víkingar allra landa horfi til Ís-
lands sem fyrirmyndar. „Pól-
verjar hafa haldið víkingahátíð
frá árinu 1891 og áhuginn á
Englandi er slíkur að þar eru
f leiri hundruð manns í vík-
ingafélögum. Þetta er svipað á
öllum hinum Norðurlöndunum
og í Þýskalandi. „Það eru vík-
ingafélög í Frakklandi, Rúss-
landi og allt niður til Ítalíu og
svo auðvitað í Bandaríkjunum
og Kanada. Einherjarnir eru að
ná 5000 aðdáendum á Facebo-
ok-síðu sinni og þeir eru fæst-
ir Íslendingar,“ segir Gunnar
og hvetur landa sína til þess
að sýna í verki úr hverju þeir
séu gerðir og vega upp á móti
útlendingunum á Facebook.
„Facebook-síðan okkar er að
verða vinsælasta víkingasíð-
an í heimi en Íslendingar eru
þar í minnihluta. Okkur vant-
ar fleiri Íslendinga til þess að
fólk í öðrum löndum trúi því að
það erum við sem eigum þessa
sögu og varðveitum hana.“
Tímalaus lög
sem fólk þekkir
Jú, það gengur bara rosalega vel.
Þetta er spretthlaup um allan bæ,“
segir söngvarinn Páll Rósinkranz
um nýja diskinn sinn, Ó hvílík
elska, sem hann gefur út ásamt
konu sinni Rut.
Á disknum syngur Páll gömul
erlend lög með íslenskum textum
í bland við þekkt íslensk lög og
óhætt er að segja að blanda hans
hafi svínvirkað. Platan er í efsta
sæti í Hagkaupi og Páll kvartar
ekki. „Maður veit aldrei hvað
virkar en þetta eru tímalaus lög
sem fólk þekkir. Þau eru öll frá
því í gamla daga, lög sem hver
kynslóð þarf að kynnast. Það er
frábært að þessi lög skuli ná í gegn
núna,“ segir Páll.
Eins og áður sagði gefur Páll disk-
inn út ásamt konu sinni og þreytir
frumraun sína sem plötuútgefandi.
„Það er bara frumskógarlögmálið
sem gildir. Við erum auðvitað að
leggja lífið í þetta og það er mikill
lærdómur að fylgjast með þessu
svona,“ segir Páll og viðurkennir
að konan hans sé harðari en hann
að passa upp á að diskurinn fái
almennilega uppstillingu í búðum.
„Hún er betri en ég í því,“ segir
hann og hlær. -óhþ
Dætur heiðra minningu föður síns
reyndi ekki mikið á pókerkunn-
áttuna. Þegar ég var unglingur
var hann dottinn í bridds en þá
var ég með unglingaveikina og
hafði ekki mikinn áhuga á því.“
Spilabókin er eins konar
kennslubók í spilamennsku. Í
henni er lýst 68 spilum, auk
fjölmargra afbrigða. Má þar
nefna rommí, bridds, kana,
póker, félagsvist og rússa.
Þórarinn fylgdi Spilabókinni
eftir með bók um kapla og
bridds og var að vinna að
bók um borðspil sem honum
auðnaðist ekki að klára.
Spilaáhugi föðurins smitað-
ist yfir til Helgu Drafnar og
systra hennar sem fagna
góðu gengi Spilabókarinnar
sem pabbi þeirra skrifaði
fyrir rúmlega 20 árum.
einherjarnir: Bera út hróður víkinGanna
Berjast af fullri hörku
Á meðan Íslendingar keppast við að sverja af sér útrásarvíkingana sína berst hópur manna við að halda á
lofti minningu hetjanna sem riðu um héruð og herjuðu á nágrannalönd okkar með slíku offorsi að það er enn
í minnum haft. Gunnar Ólafsson fer fyrir hópi manna sem hafa vígbúist að hætti fornfeðra vorra og sveifla
þungum sverðum og öxum í stað fartölva og Excel-skjala. Og þessir kappar eru ekkert að grínast þannig að
þegar þeir berjast þá þykir ekkert óeðlilegt við það að einhverjir fari af velli blóðgaðir og með marbletti.
Félagar úr Víkingafélaginu
tóku að sér að vera lífverðir
Ísdrottningarinnar Ásdísar Ránar
í gleðskap á dögunum. Hún
varð eðlilega ekki fyrir neinu
áreiti. “Við tókum ekkert fyrir
þetta enda var gaman að vera
í kringum þessa stelpu og við
vorum alls gáðir og drukkum
bara orkudrykki og kók, eins og
alvöru víkingar.”
Gunnar er til alls líklegur í fullum herklæðum og segir mikilvægt að Íslendingar sendi út skýr skilaboð um að land þeirra sé miðja víkingaheimsins.