Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.09.1990, Blaðsíða 24

Læknablaðið - 15.09.1990, Blaðsíða 24
342 LÆKNABLAÐIÐ //. 6. Áhcetta samfara lceknisaðgerð Þá vil ég víkja að öðrum norskum dómi (RG 1960, 372), sem einnig fjallar um skemmda taug, en af allt öðru tilefni. Með aðgerð voru þrjú þykkildi fjarlægð af hálsi á konu og við síðari rannsókn kom í ljós að í þeim voru berklar. En í aðgerðinni hafði læknir skaddað taug, sem leiddi til varanlegrar örorku. Læknirinn var sýknaður í skaðabótamáli gegn honum. Var talið ósannað að tjónið yrði rakið til vanrækslu eða læknisfræðilegra eða tæknilegra mistaka. Þá sagði í forsendum dómsins að umrætt tjón hafi ekki verið fyrir utan þá áhættu, sem eðlilegt er að ætla að sérhver sjúklingur verði að taka á sig er hann gengst undir læknisaðgerð. Ég tel að í þessum dómi komi fram viðhorf, sem viðbúið er að íslenskir dómstólar muni taka undir að óbreyttum réttarreglum, það er að í læknisaðgerðum felist ætíð viss hætta á að eitthvað fari úrskeiðis með þeim afleiðingum að sjúklingur verði fyrir tjóni, sem ekki var reiknað með. Ef ekki er sýnt fram á saknæma háttsemi læknis við aðgerð, gáleysi eða mistök, þá verði hann ekki talinn bótaskyldur fyrir slíku tjóni. II. 7. Formreglur Undir vissum kringumstæðum kann læknir að þurfa að gæta vissra formreglna svo honum sé heimilt að framkvæma aðgerð, sem ella kann að leiða til skaðabótaskyidu. Á gildi slíkra formreglna reyndi í dómi Hæstaréttar frá árinu 1979 (Hrd. 1979, 1285). Tvítug stúlka, andlega vanheil, gekkst undir botnlangaaðgerð árið 1961. Læknirinn notaði tækifærið og rauf báða eggjaleiðara konunnar í sömu aðgerð og gerði hana þar með ófrjóa. I sjúkraskýrslu sagði að þetta hafi verið gert fyrir brýna beiðni aðstandenda stúlkunnar og nánustu ráðamanna og með hliðsjón af andlegri heilsu hennar. Hins vegar yfirsást lækninum að leita leyfis landlæknis til að framkvæma ófrjósemisaðgerðina, en slíkt var fortakslaust skilyrði samkvæmt ákvæðum í þágildandi lögum nr. 16/1938 um ófrjósemisaðgerðir og fleira. Sakir þessa heimildarskorts ályktaði Læknaráð að aðgerðin hafi ekki verið tilhlýðileg. Á sama grundvelli var læknirinn og sjúkrahúsið, þar sem aðgerðin var framkvæmd, dæmd bótaskyld gagnvart stúlkunni. II. 8. Sönnun og sönnunarbyrði Ekki er skilyrði fyrir sök að læknir hafi með athöfn sinni eða athafnaleysi brotið lagareglur eins og til dæmis einhver ákvæði læknalaganna. Þó kann það að auðvelda sönnun fyrir sök, ef hægt er að sýna fram á að læknir hafi brotið gegn einhverjum ákveðnum settum lagareglum. Sem dæmi má nefna ef sýnt er fram á að læknir hafi brotið gegn 13. gr. læknalaganna um skyndihjálp og heilsutjón orðið, þá er til muna auðveldara en ella að staðreyna að háttsemi læknisins hafi einnig verið saknæm og bótaskylda því til staðar. Samkvæmt almennu skaðabótareglunni, sem fyrr var nefnd, er það meginregla, að sá sem fyrir tjóni verður skal sanna að annar maður hafi valdið tjóninu með saknæmum hætti. Sem meginregla gildir þessi regla einnig varðandi sönnun á meintum skaðaverkum lækna. Oft eru aðstæður þó þannig að tjónþoli á erfitt með að afla tilskilinna sönnunargagna. Kemur þá bæði til að læknir býr einn yfir sérfræðilegri þekkingu um málsatvik og hann einn hefur undir höndum öll gögn varðandi sjúkling og hans sjúkdóm, til dæmis sjúkraskýrslur. Þegar þannig háttar getur verið rétt að slaka á meginreglunni um sönnun til hagsbóta fyrir tjónþola það er sjúkling. Getur sönnunarbyrði þá snúist við og lækni gert að færa sönnur á tilvik sem til dæmis eiga að vera skráð í sjúkraskýrslur. Á slíka undantekningu frá meginreglunni reyndi til dæmis í fyrrgreindum Hæstaréttardómi frá í febrúar síðastliðnum. Eftir að konan hafði lagst inn á fæðingardeild sjúkrahússins var tengdur við hana síriti. Fram kom í málinu, að strimill úr síritanum hafði upphaflega fylgt sjúkraskýrslu um konuna en týnst síðar af ókunnum orsökum. í dómi var talið að skráningu í skýrslur deildarinnar hafi verið verulega ábótavant, jafnframt að nefndur strimill, sem var mikilsvert gagn, hafi farið forgörðum. Athuganir á vegum sjúkrahússins hafi ekki skýrt frekar þau atriði, sem á skorti. Eigandi sjúkrahússins var því látinn bera halla af skorti á sönnun um atvik að því er bamið fæddist með heilasköddun. II. 9. Orsakasamband og sennileg afleiðing Þótt sök sé sönnuð þá er og skilyrði fyrir bótaskyldu að orsakasamband sé á milli hinnar saknæmu háttsemi og þess tjóns,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.