Læknablaðið - 15.09.1990, Blaðsíða 48

366
LÆKNABLAÐIÐ
sig í anatómíu, alla vega gat hann ekki unað
þessu og sagði upp og fór út og þá stóðu þeir
uppi án þess að hafa kennara í faginu. Það
fer enginn læknir að fullnuma sig í svona fagi
þar sem aðeins ein einasta staða er til. Með
slíku setur hann sig meira eða minna út úr
almennum praxís, þetta er það sérhæft.
- Og þá hafa þeir leitað til þín ?
Deildarforseti skrifaði mér og spurði hvort ég
vildi taka anatómíukennsluna að mér og þeir
myndu kosta námið, því framhaldsnám eða
undirbúningsnám hafði ég ekkert undir þetta.
Að vísu var ég sæmilega undirbúinn undir
fýsíólógíuna, því að ég tók sérstök verkefni
meðan ég var að undirbúa mig undir medisín,
klínísk verkefni varðandi rauðu blóðkomin og
basófílu punkteringuna.
- Fékkstu við rannsóknir meðan þú varst í
sérnámi í medisín ?
Já, á meðan ég var á lyflæknisdeildinni á
Bispebjerg spítalanum hjá Meulengracht, var
hann í rannsóknunum á anemia pemiciosa og
ventriculini sem heitir nú intrinsic factor. Þeir
unnu preparat úr magaslímhúð úr svínum.
- Var það notað til lækninga ?
Já, að vísu þoldu efnin ekki þurrkun, urðu
óvirk í miklum hita. Og eitt af því sem
Meulengracht gerði var að prófa þessi óvirku
preparöt og athuga hvað gera þyifti til að fá
þau virk.
Til þess að fá nothæfa slímhúð úr fólki
varð að punktera rétt eftir andlát og sprauta
formalíni í magann til að stöðva breytingar,
sem verða fljótt í maganum eftir andlát. Ég
man að þama kom inflúensuepídemí og margir
létust. Þannig komst ég bæði inn í þetta
rannsóknarverkefni og tók upp rannsóknir á
basófflu punkteringu á rauðu blóðkomunum
í sambandi við blýeitranir, en þó nokkuð var
um, að tekið væri inn sölverglöd (blýildi),
sérstaklega í aborttilfellum.
- Var það þessi rannsóknavinna þín, sem
vakti athygli læknadeildar á þér ?
Ég veit það ekki, ég veit ekki hvort ég á að
skýra nánar frá þessu. Ég hringdi náttúrlega í
Láms. Ég þekkti hann frá því hann var í Höfn
áður en hann kom heim. Ég gerði það til þess
að vita hvort það væri ömggt, að hann ætlaði
Mynd 3. Mælar til mælinga á sykri og hvítu
(prótínum) í þvagi, notaðir í Laugarnesspítala
frá stofnun hans. Til hægri er hvítumælirinn, út í
ákveðið magn af þvagi var bætt tilteknu magni af
sulfosalisylsýru og botnfallið síðan metið. (Safnnr.:
NS-384) Til vinstri er sykurmælirinn, ger var notað til
gerjunar á þvagsykrinum og rúmmál kvoltvísýringsins
sem myndaðist mælt í lokaða armi glassins. (Safnnr.:
NS-386).
ekki að koma aftur því ég vildi heyra það
frá honum sjálfum. Hann sagðist ekki koma
aftur, heldur vilja reyna að fá stöðu úti, en
hann var búinn að vinna meðal annars í Höfn.
Þar fékk hann líka aðstöðu til þess að sinna
nevrópaþólógískum rannsóknum. Um þetta
leyti var stofnaður háskóli í Árósum og hann
varð fyrsti prófessorinn í anatómíu þar.
- Þú hefur sem sagt látið slag standa og
tekið tilboðinu ?
Ég hafði meiri áhuga á rannsóknum heldur en
að vera í praxís. Ég fór fyrst til Þýskalands
til Miinchen í háskólann, þar sem Lárus
hafði verið og var ég fyrst og fremst í
anatómíu. Skólinn var góður, í honum var
ágætur svissneskur prófessor, Vogt, sem hafði
sérstakan áhuga á fósturfræði, einkum þróun
líffæra. Hann var nokkum veginn á sama
sviði og Spemann, sem fékk Nóbelsverðlaun
1935. Þeir gerðu alveg sömu experímentin