Læknablaðið - 15.04.1991, Síða 54
170
LÆKNABLAÐIÐ
sama sjúkdóminn« (5). Ef við trúum á það,
að markaðsöflin verði til góðs, þurfum við
nefnilega að trúa því með Adam Smith, að
maðurinn sé frá náttúrunnar hendi búinn
þeim eiginleikum, sem eins og hulin hönd
leiði einstaklingana til þess að vinna að
almannahag, þó að þeir telji sig einvörðungu
vera að tryggja eigin ábata.
SAMEIGINLEGT TUNGUMÁL
Nú má bera fram spuminguna, sem varðar
miklu um aðild okkar að sameiginlegri
norrænni menningu: Eigum við að skrifa á
»skandinavísku«?
Hvers vegna eigum við að vera að gefa út
Nordisk Medicin, þegar við getum hugsanlega
náð til margfalt fleiri lesenda með því að
skýra blaðið Nordic Medicine (and go
the whole hog and become Scandinavians
publishing in English)?
Við eigum hér við menningarvanda að stríða,
en búum samtímis við tímaritakreppu, sem
einn af ritstjórum Ugeskrift for Læger, Allan
Krasnik, hefir lýst á eftirfarandi hátt (7):
»Innan læknisfræðinnar á hver sjúkdómur,
hvert líffæri og hver aðferð sitt tímarit og
því harðnar samkeppnin enn. Almennu
tímaritin verða áfram að hasla sér völl
við hlið sértímaritanna og þar gildir, að
lesendahópurinn verður sífellt sundurleitari.
Sameiginlegur orðaforði og sameiginleg
áhugamál verða minna áberandi. Hver er
lesendahópurinn, hver eru áhugamálin og
hvemig getum við tjáð okkur þannig að allir
skilji?«
Hvað er það svo, sem við höfum að segja
hvert við annað á síðum Nordisk Medicin,
þessa almenna tímarits?
Eg tel, að á næstu árum munum við fremur
en nokkru sinni fyrr, hafa þörf fyrir þetta
sameiginlega norræna málgagn. Þar getum
við rætt sameiginlega norræna reynslu,
viðfangsefnin í heilbrigðisþjónustunni, ný
rekstrarform og hvemig þau hafa gefist,
kennslu lækna og hvaða nýjungar eru þar
á ferðinni, samnorrænar rannsóknir og
þróunarstarf. Við þurfum að vita hvað við
eigum sameiginlegt, þannig að við getum
komið sameiginlega fram sem tuttugu milljón
manna þjóðaheild.
Ef við rifjum upp markmið norræns samstarfs,
eins og það er sett fram í samstarfsáætlun
Norrænu ráðherranefndarinnar, þá er þar
lögð þung áherzla á samhengi milli starfsemi
innanlands, á norrænum og á alþjóðlegum
vettvangi. Einnig að norrænu þjóðimar efli
fjölþjóðlegt samstarf í því skyni að auka
afrakstur innanlands og auka vægi norrænna
viðhorfa á alþjóðlegum vettvangi.
HEIMILDIR
1. Program for Nordisk Ministerráds samarbeid innenfor
helse- og socialsektoren. NU 1988:3. Köbenhavn:
Nordisk Ministerrád, 1988.
2. Skýrsla Júlíusar Sólnes samstarfsráðherra um störf
norrænu ráðherranefndarinnar 1989-1990. (Lögð fyrir
Alþingi á 112. löggjafarþingi 1989-90). Sþ. 353, 610.
mál. Reykjavík: Skrifstofa Norðurlandamála, 1990.
3. Mondrup Braad P. Den Europeiska Gemenskapen
och sjukvárden. Föredrag pá Nordisk halso- och
sjukvárdskonferens, Reykjavik í maí 1990.
4. The Constitution of the World Health
Organization:...»Govemments have a responsibility
for the health of their peoples which can be fulfilled
only by the provision of adequate health and social
measures.«
5. Council of Europe: Convention for the Protection
of Human Rights and Fundamental Freedoms of 4
November 1950.
6. Wulff HR. Siðfræði á samfélagsstigi. Læknablaðið
1990; 76: 124-30.
7. Krasnik A. Tímarit um læknavísindi. Hvað er
framundan? Læknablaðið 1989; 75: 415-9. (Greinin
er byggð á erindi um sama efni, sem flutt var á
Nordisk halso- och sjukvárdskonferens í Reykjavík
í maí 1990).