Læknablaðið - 15.01.1992, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ
17
10 MHz, geiralöguðum ómhaus, eða Acuson
128, 5 MHz línulegum ómhaus. Kalk í sermi
(mmól/1) fyrir aðgerð miðast við hæsta gildi
hvers og eins. Miðað er einnig við hæsta gildi
kalkvaka, viðmiðunargildi 0.5-1.5 míkrógr./l,
mælt á rannsóknadeild Borgarspítalans
með RIA-aðferð, sem notar mótefni gegn
miðhluta kalkvakasameindarinnar [53-68].
Rannsóknarefni frá Cambridge Medical
Technology Corporation USA (26).
Eðlilegu sermiskalki var talið náð ef mæling
sýndi að það lá innan viðmiðunarmarka (2.20-
2.55 mmól/1) áður en einn mánuður var liðinn
frá aðgerð. Lega æxlanna er miðuð við mat
skurðlæknis á þvf, hvort um sé að ræða
æxli í efri/neðri hægri eða efri/neðri vinstri
kirtli, burtséð frá því hvort lega kirtilsins var
»eðlileg«. Raddbönd 26 sjúklinga voru skoðuð
eftir aðgerð með óbeinni kokspeglun af háls-
nef- og eymalækni.
Leitað var í tölvuskrá RH í meinafræði
að upplýsingum um alla sjúklinga með
vefjagreininguna kirtilæxli eða vefjaauki í
kölkungum árin 1985-1989. Þannig fengust
upplýsingar um 62 sjúklinga af landinu öllu,
61 var greindur með skurðsýnum en einn
við krufningu. Af 61 sem greindir voru með
skurðsýnum var 31 sjúklingur vistaður á
Borgarspítala. ÖIl vefjasýni og vefjasvör
þeirra voru endurskoðuð af einum höfunda
(HJÍ). Könnuð var stærð, þyngd og vefjagerð
hinna afbrigðilegu kölkunga, stærð (mesta
þvermál í sm) og þyngd (g) miðast við fersk
sýni eftir að þau bárust RH í meinafræði.
Samsvarandi upplýsingar voru fengnar frá
FSA og þannig fundinn fjöldi allra sýna
af landinu, alls 64 tilfelli (54 konur og 10
karlar). Mynd 2 sýnir fjölda sjúklinga, sem
sýni bárust frá hvert ár og eru sjúklingar
Borgarspítala aðgreindir. Tölfræðileg tengsl
voru metin með stuðli Pearsons (Pearson’s
correlations coefficient).
NIÐURSTAÐA
Af 10 sjúklingum með nýrnasteina höfðu
sjö yfir þriggja ára sögu (meðaltal 8.5 ár)
um nýmasteina og eðlilegt sermiskalk.
Tafla II sýnir sermiskalk sjúklinganna fyrir
aðgerð. Meðaltal sermiskalks við eða tveimur
mánuðum eftir útskrift var 2.29 mmól/1.
Meðaltal kalkvaka í sermi 33 sjúklinga fyrir
aðgerð var 5.84 míkrógr/1 (spönnun 1.5-23.9).
Fjöldi sjúklinga
□ Aörir
BBsp
Mynd 2. Skráfiir sjúklingar mei) kalkkirllasjúkdáma á RH
og FSA I9H5-/9H9 (n=64).
Tafla II. Sermiskalk (mmólll) fyrir aógert) (n=S4).
mmól/l Fjöldi
Eðlilegt . (< 2.55) 1
Væg hækkun . . (2.55-2.80) 9
Miölungs hækkun (2.81-3.10) 19
Mikil hækkun.. . (>3.10) 5
Meðalta! 2.91 mmól/l, (spönnun 2.41-3.61)
Kalkvaki (míkrógr/l)
Sermiskalk (mmól/l)
Mynd 3. 2 Kalkvaki sem fall af sermiskalki (n=S2.
r=0.S97. p=0.0222).
Hjá einum sjúklingi fannst æxli í kalkkirtli
óvænt við skjaldkirtilsaðgerð og var því
ekki mældur kalkvaki enda sermiskalk þess
sjúklings eðlilegt. Mynd 3 sýnir kalkvaka,
sem fall af sermiskalki. Fylgnistuðull er
lágur, en þó er p=0.0222. Mynd 4 sýnir
stærð æxlis, sem fall af sermiskalki og
mynd 5 kalkvaka sem fall af stærð æxlis.
I hvorugu tilvikanna er fylgni marktæk.
Staðsetning æxlis með ómsjá var athuguð