Læknablaðið - 15.01.1992, Blaðsíða 32
30
LÆKNABLAÐIÐ
Ábendingar fyrir notkun benzodiazepinlyfja
hjá þessum einstaklingum eru stundum
vafasamar. Einkennin eru oft langvarandi og
sumir einstaklinganna í þessum hópi fara að
nota lyfin í vaxandi skömmtum og stundum
eru um misnotkun að ræða og þá samfara
aukinni áfengisneyslu. Fjórði hópurinn á
langtíma benzodiazepin meðferð eru þeir
sem eru haldnir langvarandi svefnleysi. Að
hve miklu leyti langtímanotkun svefnlyfja er
hjálpleg er ekki vitað.
Aðgerðir heilbrigðisyfirvalda til að minnka
notkun svefnlyfja og róandi lyfja hafa
augljóslega haft tilætluð áhrif (3-5). Notkunin
minnkar verulega, að minnsta kosti um
einhvern tíma. Stundum geta þessar aðgerðir
gert þeim sjúklingum erfitt fyrir sem taka lyfin
í langan tíma og hafa af þeim gagn. Rannsókn
okkar vekur grunsemdir um að fólk þurfi
oftar að fá endurnýjaða lyfseðla eftir síðustu
aðgerðir heilbrigðisyfirvalda. Ef marka má
niðurstöður bandaríska geðlæknafélagsins,
þá er ávanahættan mest hjá þeim sem hafa
langtíma einkenni um þunglyndi, sérstaklega
hjá þeim sem jafnframt nota áfengi í óhófi.
Athugun okkar virðist gefa til kynna að
læknar í Reykjavík greini og meðhöndli
þunglyndi oftar en áður. Sú staðreynd ætti
að draga úr ónauðsynlegri notkun róandi lyfja
og svefnlyfja.
SUMMARY
Comparison on psychotropic drug prescriptions
for outpatients in Reykjavík during the months of
March 1984 and March 1989.
Psychotropic drug prescriptions written in
Reykjavík in March 1989 and March 1984
were compared. This comparison entailed a
complete collection of all psychotropic drug
prescriptions issued in Reykjavík for March 1989.
The information on the prescriptions was recorded,
grouped and compared with the results of a similar
study done in the month of March 1984.
The results of the 1989 study showed similarities to
the prior (1984) study. Each patient got the same
number of prescription on the average 1.3 a month.
Women continue to receive approximately 65% of
all psychotropic prescriptions.
A slight decrease is seen in the number of
prescriptions for tranquillizers and an increase in
the number of prescriptions for hypnotics. This
increase is mainly seen in prescriptions where
a small quantity is prescribed. The increase
is probably due to changes in regulations for
prescribing hypnotics. Antidepressant medication
has increased especially for women.
The prevalence rate for psychotropic drug used
increased with increasing age to the age of 75-84.
The results are discussed.
HEIMILDIR
1. Helgason T, Bjömsson J. Geðlyfjaávísanir utan
sjúkrahúsa í Reykjavík í mars 1984. Læknablaðið
1989; 75: 293-302.
2. Sjöblom T. Agemás I, Bergman U. Eklund L.
Granat M. Nordisk Lakemedelsstatistik visar
anmárkningsvarda skillnader i anti-biotika och
psykofarmaka Försjáljningen i Norden. Nord Med
1984; 99: 132-5.
3. Olafsson O, Sigfússon S, Grímsson A. Um
eftirritunarskyld lyf, skráningu og eftirlit II.
Læknablaðið 1980; 66: 114-7.
4. Petersen IJ. Notkun lyfja 1985-1989. Reykjavík:
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið, 1990.
5. Petersen IJ. Notkun lyfja 1975-1986. Reykjavík:
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið. 1987 (2).
6. Helgason T, Bjömsson J. Hverjir ávísa geðlyfjum
utan sjúkrahúsa? Læknablaðið 1989; 75:349-57.
7. Helgason T, Bjömsson J. Algengi minni háttar
geðkvilla og ávísana á geðdeyfðarlyf og róandi lyf
í Reykjavík 1984. Læknablaðið 1989; 75: 389-95.
8. Nordiska lakemedelsnámden. Nordisk
Lákemedelsstatistik 1981-1983. Uppsala: NLN
Publication 1986: 14.
9. ATC Index. Oslo: WHO, collaborating center for
drug statistics methodology. Jan. 1991.
10. Hagstofa Islands. Mannfjöldi 1. desember 1989 eftir
heimili, kyni, aldri og hjúskaparstétt. Reykjavík:
Hagtíðindi, 1990.
11. Sellers EM. Defining rational prescribing of
psychoactive drugs. Br J Addict 1988; 83: 31-4.
12. Ingason H. Bréf til blaðsins. Læknablaðið 1990; 76:
173.
13. Helgason T, Bjömsson J. Algengi geðlyfjanotkunar.
Svar við bréfi til blaðsins. Læknablaðið 1990; 76:
174-6.
14. Helgason T. Geðlækningasvið. Reykjavík:
Ríkisspítalar, Ársskýrsla, 1990.
15. Westerling R. Diagnoses, associated with the
prescription of psychotropic. drugs at a Swedish
health centre. Scand J Prim Health Care 1988; 6:
93-8.
16. Vázquez-Borquero JL. Diez Manrique JF, Pena C,
Arena Gonzales A, Cuesta MJ. Artal JA. Pattem of
psychotropic drug use in a Spanish rural community.
Br J Psychiatry 1989; 155: 633-41.
17. Beardsley RS. Gardock GJ, Larson DB. Hidalgo
J. Prescribing of psychotrophic medication by
primary care physicians and psychiatrists. Arch Gen
Psychiatry 1988; 45: 1117-9.
18. Sigurðsson JÁ, Oddsson Á, Magnússon G, Jónsson
H, Blöndal Þ. Ávísanir á lyf. I. Læknablaðið 1989;
75: 63-6.
19. Sigurðsson EL, Magnússon G, Sigurðsson JÁ.
Ávísanir á lyf. III. Læknablaðið 1989; 75: 173-8.
20. Cafferata GL, Meyer MS. Pathways to psychotropic