Læknablaðið - 15.08.1993, Blaðsíða 12

220
LÆKNABLAÐIÐ
Table Mean lipid lowering ejfect of low-dose pravastatin in moderate hypercholesterolemia.
n=36 meaniSD a Pretreatmentx b On pravastatin 10 mg/day+ 5 weeks post treatment a+b Difference <%) p-value
Total se-cholesterol . 8.27±0.3 mmol/l 6.64+0.4 ml/l 8.1 ±0.4 ml/l +19.7 p<0.01
Triglycerides . 1.8 ±0.7 mmol/l 1.44+0.6 ml/l 1.85+0.6 ml/l +20 p<0.05
HDL-cholesterol . 1.16+0.3 mmol/l 1.21+0.3 ml/l 1.18+0.3 ml/l + 3.5 n.s.
LDL-cholesterol . 6.28+0.3 mmol/l 4.77+0.3 ml/l 6.07+0.4 ml/l +24 p<0.01
LDL/HDL ratio . 5.41 3.94 +27 p<0.01
Total cholesterol/HDL-chol. . . 7.1 5.5 +23 p<0.01
X mean of two separate values
+ mean of values obtained at 5 and 7 weeks on treatment
1 mmol/l cholesterol = 38.7 mg/dl
1 mmol/l triglycerides = 88.5 mg/dl
meðaltal þessara tveggja mælinga tekið saman.
Meðallækkun heildarkólesteróls á meðferð var
19,7%, en einstaklingsbundin svörun reyndist
verulega mismunandi eða 5-25%. Svörun
beggja kynja var mjög svipuð. LDL-kólesteról
lækkaði um 24%, þríglýseríðar um 20% en
ómarktæk hækkun varð á HDL-kólesteróli.
Heildarkólesteról/HDL-kólesteról hlutfall
lækkaði úr 7,1 í 5,5 eða um 23% (sjá töflu).
I 19 af þessum 36 einstaklingum lækkaði
kólesterólgildið niður fyrir 6,75 mmól/1 (260
mg/dl). Líkamsþyngd breyttist ekki marktækt
á meðferðartímanum.
UMRÆÐA
Rannsóknir frá síðustu árum hafa staðfest
að lækkun á kólesteróli í blóði miðaldra
karla með hátt kólesteról, minnkar líkur á
kransæðasjúkdómi í þeim hópi (5,6). Þessar
rannsóknir sýndu einnig að áhættuminnkunin
var í réttu hlutfalli við þá kólesteróllækkun
sem fékkst með þeim lyfjum sem notuð
voru (gallsýrubindandi resin og gemfibrozil).
Má því segja að lítill ágreiningur sé um
notagildi slíkrar lyfjameðferðar við mikilli
hækkun kólesteróls í blóði og fjárhagslegir
útreikningar (cost benefit analysis) hafa
sýnt að kostnaður við slíka meðferð er
mjög sambærilegur við aðrar viðurkenndar
meðferðir, til dæmis blóðþrýstingsmeðferð
og fleiri (7). Hins vegar eru enn skiptar
skoðanir um þau kólesterólmörk sem
miða skal við þegar gripið er til lyfja.
Þannig hafa viðmiðunargildi bandarísku
læknasamtakanna verið talsvert lægri en
sumra Evrópuríkja (8,9). Samráðsfundur á
vegum landlæknisembættisins mælti með
að 8,0 mmól/1 væru að jafnaði eðlileg
viðmiðunarmörk eftir að sérfæði hefur
verið reynt til hins ítrasta, hugsanlega
Pravastatin (Lipostat®) belongs to a group of HMG-CoA
reductase inbibitors (statins) which inhibit the conversion
of HMG-CoA to mevalonic acid, a rate limiting step in
cholesterol synthesis. AU of these compounds contain a
ringed structure resembling tliat of HMG-CoA, but the
reductase has much higher affinity for these compounds
than the actual HMG-CoA tlius reducing the cholesterol
synthesis considerably. Pravastatin is a hydrophilic
compound (OH instead of CHy) and is in active form
(open acid) whereas some other statins are prodrugs
(lactones) and are converted in vivo into the active acidic
form.
nokkru hærri mörk meðal kvenna vegna
lægri tíðni kransæðasjúkdóms og nokkru
lægri meðal þeirra sem þegar hafa einkenni
kransæðasjúkdóms eða hafa annan áhættuþátt
en hátt kólesteról (10). Samkvæmt
hóprannsókn Hjartaverndar er hlutfallsleg
áhætta á kransæðastífiu meðal karla samfara
kólesterólstyrk urn 8 mmól/1 1,6 samanborið
við áhættu karla með kólesterólstyrk nálægt
meðalgildi (11).
Algengt vandamál sem taka þarf afstöðu til
er því hvers konar meðferð er eðlilegast að
veita fólki með hátt kólesteról þrátt fyrir
sérfæði. Megintilgangur þessarar rannsóknar
var að kanna notagildi lágskammtameðferðar