Læknablaðið - 15.12.1994, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
531
Ofbeldisáverkar
Faraldsfræðileg athugun í Reykjavík 1974-1991
Björn Zoega'1, Helgi Sigvaldason1’, Brynjólfur Mogensen1,2’
Zoéga B, Sigvaldason H, Mogensen B
Incidence of injurics resulting from phvsical violence
in Reykjavík 1974-1991
Læknablaðið 1994; 80; 531-5
The purpose of this study was to research the in-
cidence of injuries in Reykjavík among those who
had been the victims of physical violence.
The study examined the computer data on all injury
cases resulting from physical violence among legal
residents of Reykjavik, the capital area, who were
treated at the Emergency Department (ED) of the
Reykjavik City Hospital, University of Iceland,
from the time period 1974—1991. Data for the year
1991 were analysed with respect to where and when
the violence took place. The age-adjusted incidence
for injury following physical violence varied with the
time period. It increased from 17.3 per thousand per
year for men and 7.2 for women in 1974-1976 to 19.3
and 8.4 respectively in 1977-1979. In the period
1980-1982 there was a 30% drop in such cases for
both sexes. Since that time there has been a signif-
icant increase, such that the incidence for injury
following physical violence in 1989-1991 was 19.8 for
men and 7.0 for women. The incidence of injury
foilowing physical violence was highest among
males and females in the age group 15-19 year or 46
and 15, respectively. The incidence of those hospi-
talized after physical violence doubled from 0.54 to
1.10 for men and from 0.20 to 0.42 for women during
the study period. About half (males 53%, females
43%) of those suffering injury resulting from phys-
ical violence sought help at the ED on Saturdays or
Sundays: among the women 41% had been victims
of physical violence in the home, whereas for the
men violent aggression was most common in places
of entertainment (25%) or outdoors (33%).
Frá 1)slysa- og bæklunarlækningadeild Borgarspítalans,
2|læknadeild Háskóla Islands. Fyrirspurnir, bréfaskipti:
Brynjólfur Mogensen, slysa- og bæklunarlækningadeild
Borgarspítalans, 108 Reykjavík.
Ágrip
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
nýgengi ofbeldisáverka í Reykjavík.
Lögskráðir íbúar Reykjavíkur, sem höfðu
leitað á slysadeild Borgarspítalans á árunum
1974-1991 vegna ofbeldisáverka, voru skráðir á
tölvutækan hátt. Ofbeldisáverkar frá árinu
1991 voru athugaðir sérstaklega með tilliti til
þess hvar og hvenær þeir áttu sér stað. Aldurs-
leiðrétt nýgengi ofbeldisáverka var breytilegt á
tímabilinu. Hvað karla varðar jókst það úr 17,3
af þúsund á ári og 7,2 hjá konum árin 1974-
1976 í 19,3 og 8,4 árin 1977-1979. Árin 1980-
1982 fækkaði áverkum um nálega 30% hjá báð-
um kynjum. Frá þeim tíma hafa ofbeldisáverk-
ar aukist marktækt og var nýgengi þeirra 19,8
hjá körlum og 7,0 hjá konum árin 1989-91.
Nýgengi ofbeldisáverka var hæst hjá körlum og
konum í aldurshópnum 15-19 ára eða 46 og 15.
Á tímabilinu tvöfaldaðist nýgengi innlagna eft-
ir ofbeldisáverka, jókst úr 0,54 í 1,10 hjá körl-
um og 0,20 í 0,42 hjá konum. Um helmingur
þeirra sem leituðu slysadeildar vegna ofbeld-
isáverka (53% karla og 43% kvenna) gerðu
það á laugardögum og sunnudögum. Stór hluti
kvenna varð fyrir ofbeldisáverkum inni á heim-
ili (41%) en ofbeldisáverkar hjá körlum voru
algengastir á skemmtistað (25%) eða úti við
(33%).
Inngangur
Ofbeldisáverka ætti að vera hvað auðveldast
að fyrirbyggja í siðmenntuðu þjóðfélagi. Of-
beldi í hinum ýmsu myndum er áberandi í
fjölmiðlum. Umræða um ofbeldi virðist vera
að aukast í daglegri umræðu manna á meðal og
hafa sést fullyrðingar í þá veru „að hægt sé að
líkja síðustu tveimur áratugum við blóðugustu
tíma íslandssögunnar“ vegna ofbeldis (1).
Tíðni ofbeldisáverka í Reykjavík hefur ekki
verið athuguð áður, en það er nauðsynlegt til
mats á því hvort ofbeldi sé í raun að aukast og