Læknablaðið - 15.12.1994, Blaðsíða 45

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
553
Ágrip erinda frá Skurðlæknaþingi
Skurðlæknafélags íslands
15. og 16. apríl 1994
1. Meðferð á Apert’s
syndactyly með silicone
„borða44
Guðmundur Már Stefánsson
Sjúklingar, sem fæddir eru með Apert's syndrome
(acrocraniosyndactyly), hafa venjulega alvarlegt
form af syndactyly á höndum, með útbreiddum
beinsamvexti aðlægra fingra, auk mjög rýrrar húð-
þekju oft á tíðum.
Því geta hefðbundnar skurðaðgerðir til að losa
samvaxna fingur oft leitt til vandamála í þessum
sjúklingahópi þar sem nægilegir staðbundnir mjúk-
vefir eru ekki fyrir hendi til þess að þekja ber fingur-
bein og liðamót og verður því að treysta á húð-
transplantöt, venjulega fullþykktar, til að hylja ber-
skjaldaðar æðar, taugar, bein og Iiðamót.
Oft er um að ræða að húð-transplantöt „taka“ illa
á ber bein og Iiðamót svo að sárgróning getur tekið
langan tíma.
Lýst er sjúkdómstilfelli af Apert’s syndrome þar
sem nýstárlegri skurðaðferð var beitt til aðskilnaðar
á alvarlegu formi af syndactyly. Komið var fyrir
silicone „borða“ milli aðskildra fingurbeina og liða-
móta en einungis takmarkaður aðskilnaður mjúk-
parta var framkvæmdur. Silicone „borðinn" orsak-
aði myndun bandvefshimnu yfir hinum aðskildu
beinum og liðamótum og í annarri aðgerð nokkrum
vikum seinna var síðan framkvæmdur fullkominn
aðskilnaður fingranna og fullhúðar-transplantat
saumað yfir bandvefshimnuna sem huldi sáryfirborð
hinna aðlægu aðskildu fingra. Sárgróning var hröð
með fullkominni „töku“ á húð-transplantatinu.
2. Syn- og polydactylia —
Svæsin fjölskyldusaga
Ólafur Einarsson, Knútur Björnsson Lýtalækninga-
deild Landspítalans
Syn- og polydactyliur eru langalgengustu fæðinga-
gallar sem fyrir koma á höndum. Eitt barn af hverj-
um 1-3000 fæddum er með samvaxna fingur eða tær.
Algengast er að samvöxtur sé milli annars og þriðja
fingurs handar, en að öðru Ieyti getur þetta verið
með margvíslegum hætti. Kynjahlutfallið er tæplega
tvö sveinbörn fyrir hvert meybarn. Tæplega 40%
tilvikana eru bilateral og gjarnan þá symmetrisk.
Ekki er vitað hvað veldur vanskapnaðinum og en
erfðir eru taldar eiga hlut að máli a.m.k. í verulegum
hluta tilvikana.
Lýst er fjölskyldu, móður með þrjú börn með
tveimur óskyldum feðrum. Móðirin er fædd með
mikla samvexti og aukafingur á höndum og fótum.
Elsta dóttir hennar, sem hún á með fyrri manni
sínum, er sömuleiðis fædd með allverulegar synda-
ctyliur, bæði á höndum og fótum, og aukafingur en
þó ekki í jafn miklu mæli og móðirin. Síðari börnin
tvö, sem hún á með seinni manni sínum, drengur og
stúlka, fæddust einnig með poly- og syndactyliur,
bæði á höndum og fótum. Ekki er vitað um syn- eða
polydactyliu í ættum móðurinnar, hvorki í karl- né
kvenlegg, né heldur í ættum feðranna tveggja. Til-
vikunum er Iýst hverju fyrir sig, meðferð þeirra og
árangri.
3. Bruni og brunavaldar á
íslandi 1988-92 -
Faraldsfræðileg rannsókn
Steinar Guðmundsson, Ólafur Einarsson
Lýtalækningadeild Landspítalans
A síðustu áratugum hefur mikið verið skrifað og
rannsakað um meðferð bruna. Andstætt því hefur
faraldsfræði bruna ekki verið rannsökuð að sama
marki.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að skoða far-
aldsfræði bruna á Islandi og að meta mikilvægi þessa
vandamáls hér á landi.
Alls lögðust 140 sjúklingar inn vegna bruna á tíma-
bilinu. Ekki fundust upplýsingar um átta og voru því
132 sjúklingar í rannsókninni. Kynhlutfall var karl-
;kona 3:1. Nýgengi innlagna vegna bruna var 11/
1000.000/ári. Meðalaldur var 38,8 ár og legudagar
17,7 að meðaltali. Oftast var um slys að ræða en
einnig voru fjórir sjálfsáverkar og tveir brunar urðu
af annarra völdum.
Á Stór-Reykjavíkursvæðinu urðu 63% bruna,
34% úti á landi eða á hafi (2). Tveir urðu erlendis en
um tvo er ekki vitað, 37% urðu á vinnustað, 33%
inni á heimilum en 16% af þeim inni á stofnun. I
sumarleyfi eða tómstundum urðu 25% og 5% ann-
ars staðar.