Læknablaðið - 15.03.1997, Blaðsíða 17

LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
155
Fig. 2B. Case2. EEG isnormalassoon as thesymptoms have
spontaneously disappeared.
var þá eðilegt (mynd 2B). Einkenni og heilarit
eru dæmigerð fyrir absence status epilepticus.
Sjúklingur 3: Þrjátíu og sex ára gömul kona
með langvarandi sögu um geðræn flog. Sú
greining var staðfest með heilasíritarannsókn,
en við rannsóknina kom einnig fram önnur
gerð kasta. Þau eru talsvert frábrugðið geð-
rænu flogunum og einkennast af fölva í andliti,
skertri meðvitund og mjög áberandi einkenni
eru stöðugt tif á augnlokum. Sjúklingur situr
hreyfingarlaus og getur ekki talað. Sjúklingur
getur fylgt einföldum fyrirmælum en gerir það
hægt og seint, til dæmis getur konan staðið upp
og lyft höndum þegar hún er beðin. Heilarit
sýnir stanslausa flogavirkni (epileptiform
activity) yfir höfði beggja vegna, mest áberandi
yfir vinstra gagnauga- (temporal-) svæði.
Flogavirknin hættir tímabundið eftir að sjúk-
lingi er gefið díazepam 10 mg í endaþarm.
Kastið stóð alls í um 30 mínútur og þegar það
var um garð gengið var sjúklingur mjög þreytt-
ur og tók nokkra daga að jafna sig að fullu.
Sjúkdómseinkenni og heilarit er dæmigert fyrir
complex partial (eða temporal lobe) status epi-
lepticus.
Eftir að staðfest var að um tvenns konar köst
væri að ræða var ljóst að flogafársköstin voru
tiltölulega fátíð og komu fyrst og fremst ef
sjúklingur gleymdi að taka flogalyfin.
Umræða
Skert meðvitund af óþekktri orsök er al-
gengt og mikilvægt sjúkdómseinkenni. Orsakir
eru margvíslegar og nauðsynlegt er að útiloka
sýkingar í miðtaugakerfi, heilablæðingar, eitr-
anir og fleira þar sem sérstök meðferð getur
bjargað lífi sjúklingsins. Mikilvægt er að gera
sér grein fyrir því að flog standa nær alltaf stutt
eða fáeinar sekúndur upp í tvær til þrjár mínút-
ur og hjálpar þetta við að greina flog frá öðrum
sjúkdómsfyrirbærum, til dæmis geðrænum
flogum (psychogenic seizures). Langvarandi
meðvitundarleysi getur komið fram eftir stór
flog og sértstaklega eftir flogafár (convulsive
status epilepticus).
Flogafár án krampa er langvarandi flog sem
stendur oft í 30 mínútur og megineinkenni er
skert meðvitund þótt stundum sjáist einnig
breyting á hegðun (hlátur, grátur), málstol eða
tif á augnlokum. Algengt er að flogafár án
krampa sé í upphafi ranglega greint sem eitr-
un, geðræn einkenni eða jafnvel slag (vegna
málstolsins) (3,5) og sérstaklega er hætta á
rangri greiningu þegar sjúklingur hefur ekki
fyrri sögu um flogaveiki. Heilarit er lykillinn
að greiningu flogafárs án krampa því það sýnir
stanslausa flogavirkni (epileptiform activity)
meðan á einkennum stendur.
Mikilvægt er að greina flogafár án krampa