Læknablaðið - 15.06.1998, Blaðsíða 16

466
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Rofsár á maga og skeifugörn vegna
sársjúkdóms
Sjúklingar á Landspítalanum 1989-1995
Kristinn Eiríksson, Margrét Oddsdóttir, Jónas Magnússon
Eiríksson K, Oddsdóttir M, Magnússon J
Peptic Ulcer Perforations, University Hospital of
Iceland 1989-1995
Læknablaðið 1998; 84: 466-73
Objective: In this audit we looked at patients who
came in to the University Hospital of Iceland, diag-
nosed to have perforated peptic ulcer, with the aim to
gain information about the patients and the treat-
ment.
Material and methods: Information was from pa-
tients’ notes, of 72 patients presenting with perfora-
ted peptic ulcer, from 1 January 1989 to 31 Decem-
ber 1995. Mean age of patients was 59 years. Male:
female 1:1.
Results: Twenty nine persent of the patients had his-
tory of previous peptic ulcer. One third of the
patients were receiving NSAID at the time of perfo-
ration, 54% had gastric perforation and 45% duo-
denal perforation. Fourty four (64%) did undergo
laparotomy and 25 (36%) laparoscopy. Of the 25, 11
operations were converted to laparotomy. Mortality
was 13%. Patients, that had laparoscopic treatment,
were discharged 2.3 days earlier on average, com-
pared to those undergoing laparotomy. Thirty one
(45%) patients had concomitant disease(s).
Conclusions: A large proportion of patients coming
to hospital with perforated peptic ulcers are older
people, many with serious concomitant diseases.
Laparoscopic treatment of perforated ulcers are
equal to lapotomy, altough laporoscopic treatment
shows a trent towards shortening of postoperative
treatment in hospital.
Frá handlækningadeild Landspítalans, læknadeild Há-
skóla íslands. Fyrirspurnir, bréfaskipti: Jónas Magnússon
handlækningadeild Landspítalans, sími 560 1330, bréf-
sími 560 1329, netfang: jonas@rsp.is
Lykilorð: rofsár, magasár, skeifugarnarsár.
Keywords: perforation, peptic ulcer, gastric ulcer,
duodenal ulcer.
Ágrip
Inngangur: Tíðni bráðaaðgerða vegna
sársjúkdóma í maga og skeifugörn virðist vaxa
hjá eldri einstaklingum og minnka hjá yngri. í
þessari rannsókn er leitast við að skilgreina
hvaða einstaklingar hafa fengið meðferð á
Landspítalanum vegna rofsára á maga og
skeifugörn (perforated peptic ulcer).
Efniviður og aðferðir: Upplýsingar voru
fengnar úr sjúkraskrám 72 sjúklinga sem komu
á Landspítalann vegna rofsára á tímabilinu 1.
janúar 1989 til 31. desember 1995. Meðalaldur
var 59 ár. Kynjahlutfall 1:1.
Niðurstöður: Tuttugu og níu prósent sjúk-
linganna höfðu sögu um magasár. Þriðjungur
sjúklinganna voru á meðferð með bólgueyð-
andi lyfjum, 54% höfðu rofsár á maga og 45%
á skeifugörn. Fjörutíu og fjórir (64%) gengust
undir opna aðgerð og 25 (36%) undir kviðsjár-
aðgerð. Af þessum 25 kviðsjáraðgerðum var 11
aðgerðum breytt yfir í opna aðgerð. Dánartíðni
var 13%. Sjúklingar sem gengust undir kvið-
sjáraðgerð voru að meðaltali útskrifaðir 2,3
dögum fyrr en þeir sem fóru í opna aðgerð.
Þrjátíu og einn (45%) var með aðra sjúkdóma.
Alyktanir: Stór hluti sjúklinga sem koma
inn á sjúkrahús vegna rofsárs á maga eða
skeifugörn er eldra fólk og margir með
alvarlega sjúkdóma. Kviðsjáraðgerð er tækni
sem gefur góð fyrirheit borið saman við opna
aðgerð. Kviðsjáraðgerð virðist þó stytta
meðferðartíma inni á spítala eftir aðgerð.
Inngangur
Valaðgerðum við sársjúkdómum í maga og