Læknablaðið - 15.06.1998, Blaðsíða 26

476
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
ig var athugaður aldur, kyn, staðsetning og
þroskunargráða æxlis. Greining mesóþelíóma
er oft vandasöm og fæst stundum fyrst með ör-
smásjárskoðun eða við krufningu þegar hægt er
að meta vöxt og útbreiðslu. Aður hafa verið
leidd að því rök að greining mesóþelíóma hafi
fyrst orðið áreiðanleg hér á landi, sem annars
staðar, um og upp úr 1960 (26). Tveimur tilfell-
um var hafnað þar sem þau uppfylltu ekki skil-
yrði vefjagreiningar.
Upplýsingum um dánardægur og dánarmein
var aflað af dánarvottorðum með leyfi Hag-
stofu íslands. Gróft árlegt nýgengi mesóþel-
íóma var reiknað út frá fjölda tilfella og meðal-
mannfjölda karla og kvenna, 15 ára og eldri.
Ur skýrslum Hagstofu Islands, Verslunar-
skýrslum (28) og Utanríkisverslun (29), feng-
ust upplýsingar um innflutning á vörum eftir
tollflokkum sem meðal annars innihalda as-
best. Fram til ársins 1987 voru þetta flokkarnir
68.12.01 til 68.14.00, en frá árinu 1988, með
breyttri skráningu, flokkarnir 6811 til 6813.
Með nýju skráningunni eftir 1988 vekur toll-
flokkur 6812 sérstaka athygli, en vörur í hon-
um eru skilgreindar á eftirfarandi hátt: Unnar
asbesttrefjar; blöndur að meginstofni úr asbesti
eða að meginstofni úr asbesti og magnesíum-
karbónati; vörur úr slíkum blöndum eða asbesti
(t.d. þræðir, dúkur, fatnaður, höfuðfatnaður,
skófatnaður, þéttingar), einnig styrktar, þó ekki
vörur í nr. 6811 eða 6813. Ekki er flutt inn mik-
ið magn af vörum í þessum flokki og verður
magninu því best lýst með því að segja frá cif-
verðmæti vörunnar. Verðvísitala Þjóðhags-
stofnunar var notuð til að færa cif-verð til sam-
ræmis við verðlag ársins 1995.
Niðurstöður
Alls fundust 20 sjúklingar með vefjagrein-
inguna illkynja mesóþelíóma, sjö konur og 13
karlar. Af þessum æxlum voru flest í fleiðru
eða 16, 12 í körlum og fjögur í konum, en fjög-
ur í lífhimnu, þrjú í konum og eitt í karli. Öll
fjögur æxlin í lífhimnu voru af þekjugerð, en af
æxlunum 16 í fleiðru voru níu af þekjugerð,
fimm af bandvefsgerð og tvö af blandaðri gerð.
Ekkert æxlanna var óflokkanlegt.
Æxli af þekjugerð voru 13, fleiri í körlum og
flest í fleiðru eða níu, æxli af bandvefsgerð
voru fimm, en af blandaðri gerð voru tvö, bæði
Pmvothol
TOFLUR; C 10 AA 03 R 0. Hver tafla inniheldur: Pravastatinum INN, natríumsalt, 20 mg. Abendingar: Hækkun kólesteróls í blóði, kransæðasjúkdómar
og fyrirbyggjandi við kransæðasjúkdómum hjó óhættuhópum með hækkað kólesteról, þegar sérstakt mataræði hefur ekki borið tilætlaðan órangur.
Fróbendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins. Meðganga og brjóstagjöf. Lyfið ætti ekki að gefa konum ó barneignaraldri nema þær
noti örugga getnaðarvörn. Virkir lifrarsjúkdómar eða óskýrð langtíma hækkun ó prófunum ó lifrarstarfsemi. Varúð: Pravachol ó ekki að nota ef
kólesterólhækkun er vegna hækkunar ó HDL-C eða hjó sjúklingum með kólesterólhækkun vegna fjölskylduerfða. Lifrarstarfsemi: Gera skal prófanir ó
lifrarstarfsemi. Sérstakrar varúðar skal gæta hjó sjúklingum þar sem transamínasaþéttni hækkar. Hætta skal meðferð ef viðvarandi verður þreföld hækkun
ó alanín aminótransferasa (ALT) og aspartat aminótransferasa (AST) miðað við venjulega þéttni. I klínískri rannsókn fengu 0,5% sjúklinga ó pravastatín
meðferð viðvarandi hækkun (meira en þreföld eðlileg efri mörk) ó transamínasa í sermi. Þessi hækkun var ekki tengd klínískum einkennum og einkennum
lifrarsjúkdóma og lækkuðu venjulega í fyrri gildi, þegar meðferð var hætt. Gæta skal varúðar þegar pravastatín er gefið sjúklingum með sögu um
lifrarsjúkdóma eða mikla ófengisneyslu. Beinagrindarvöðvar: Eins og hjó öðrum HMG-CoA redúktasa blokkurum hefur einstaka sinnum komið fram
hækkun ó kreatínfosfókínasaþéttni (CK). Ef um verulega hækkun CK í sermi er að ræða (meira en tíföld eðlileg mörk), eða ef grunur leikur ó vöðvakvilla,
er róðlegt að hætta pravastatín meðferð. Örfó tilvik rókvöðvasundrunar (rhabdomyolysis) sem valdið hefur skertri nýrnastarfsemi vegna mikils vöðvarauða
í þvagi (myoglobinuria), hafa komið fram. Aukin tíðni vöðvaþrota (myositis) og vöðvakvilla (myopathy) hefur sést hjó sjúklingum sem taka HMG-CoA
redkúktasa blokkara, sérstaklega hjó þeim sem hafa fengið ciklosporín (sjó milliverkanir), fibrínsýruafleiður eða nikótínsýru samtímis. Samsett meðferð
pravastatíns og fíbrínsýru getur verið gagnleg hjó völdum sjúklingum sem þurfa enn frekari lækkun blóðfitu. En þar sem ekki er hægt að útiloka vöðvakvilla,
skal forðast samsetta meðferð pravastatíns og fíbrínsýruafleiða. Meðganga og brjóstagjöf: í dýrarannsóknum hefur ekki komið fram vansköpun ó fóstri.
Ekki hefur verið sýnt fram ó öryggi lyfsins ó meðgöngu. Konur ó bameignaraldri eiga að nota örugga getnaðarvörn ó Pravachol meðferð, þar sem kólesteról
og önnur efni kólesterólmyndunar eru nauðsynleg fyrir þroska fóstursins. Ekki mó taka HMG-CoA redúktasa blokkara ó meðgöngu. Litið magn pravastatíns
skilst út í brjóstamjólk. Brjóstagjöf ætti að hætta meðan ó pravastatín meðferð stendur. Aukaverkanir: Pravachol þolist venjulega vel. Aukaverkanir bæði
klínískar og þær sem koma fram í rannsóknarprófunum, eru venjulega vægar og ganga til baka. Pravastatín var ekki tengt drermyndun hjó sjúklingum
sem voru í klínískri rannsókn í allt að 1 ór eða lengur og ekki í langtíma dýrarannsóknum. Algengar (>!%): Húð: Utbrot. Sjaldgæfar (0,1-1%): Miðtaugakerfí:
Höfuðverkur, þreyta. Meltingarfæri: Ógleði, uppköst, niðurgangur. Stoðvefir: Vöðvaverkir, brjóstverkir. Mjög sjaldgæfar (<0,1%): Lifur: Aukið magn
lifrarenzýma í blóði. Stoðvefir: Vöðvabólgur. Pravastatín hefur verið gefið með kólestýramíni, kólestípóli, nikótínsýru og próbukóli. Milliverkanir: Engin
klínísk óhrif hafa komið fram í rannsóknum ó milliverkunum. Kólestýramín/kólestípól: Engin veruleg lækkun varð ó aðgengi eða verkun þegar pravastatín
var gefið 1 klst. fyrir eða 4 klst. eftir kólestýramín gjöf eða 1 klst. fyrir kólestipól gjöf og venjulega móltíð. Samtímis gjöf leiddi hinsvegar til um það bil
40-50% lækkunar ó aðgengi pravastatíns. Ciklosporín: í nokkrum rannsóknum hefur ciklosporín í plasma verið mælt hjó sjúklingum sem fengu pravastatín
og ciklosporín samtímis. Niðurstöður þessara mælinga benda ekki til hækkunar ciklosporíns þéttni sem hefur klínísk óhrif. I einni rannsókn, hækkaði
plasmaþéttni pravastatínssjúklingum sem gengist höfðu undir hjartaígræðslu og voru ó ciklosporíni. Ofskömmtun: Meðhöndla skal einkenni, ef of stór
skammtur er tekinn inn. Skammtastærðir handa fullorðnum: Aður en Pravachol meðferð hefst, þarf að útiloka aðrar óstæður kólesterólhækkunar og
sjúklingar eiga að vera ó kólesteróllitlu mataræði meðan ó meðferð stendur. Að auki, eru læknar hvattir til að kynna sér meðferðaróbendingar sem gefnar
hafa verið út hér ó landi. Venjulegir skammtar eru 10-40 mg einu sinni ó dag, að kvöldi fyrir svefn. Hómarksverkun af gefnum skammti næst innan 4
vikna. Þess vegna skal mæla blóðfitu reglulega og ókveða skammta út fró niðurstöðum. Aldraðir og sjúklingar með skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi:
Klínísk reynsla af notkun lyfsins bendir ekki til þess að breyta þurfi skömmtum fyrir þessa sjúklinga. Eins og við aðra lyfjameðferðir skal byrja ó lógum
skömmtum. Blönduð meðferð: Ahrif Pravachol ó heildar- og LDL-kólesteról lækkun eykst þegar þoð er gefið með gallsýrubindandi resíni. Þegar gallsýrubindandi
resín er gefið (t.d. kólestýramín, kólestípól) skal gefa Pravachol annaðhvort 1 klst. eða meira fyrir eða a.m.k. 4 klst. eftir resín gjöfina. Aðgengi pravastatíns
breytist ekki ef nikótínsýra, próbukól eða gemfibrózíl er gefið samtímis (sjó varnaðarorð, beinagrindarvöðvar). Sjúklingar sem taka ónæmishindrandi lyf
eins og cícklosporín (sjó varnaðarorð, beinagrindarvöðvar) samtímis pravastatíni, skulu hefja meðferðina með 10 mg af pravastatíni ó dag. Skammtinn
skal síðan hækka varlega smóm saman. Skammtastærðir handa börnum: Lyfið er ekki ætlað börnum. Pakkningar og verð í mars 1998: Töflur
20 mg: 28 stk. (þynnupakkað) - kr. 3.967-. Framleiðandi: Bristol-Myers Squibb.
Umboðsaðili ó íslandi: Pharmaco hf., Hörgatúni 2, 210 Garðabær.