Læknablaðið - 15.06.1998, Side 18
468
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Table I. Number and location of peptic ulcer perforations, in
patients at the University Hospital, Iceland, 1 January 1989 -
31 December 1995.
Location of perforation n
Duodenal 31 (45)
Anterior 29
Other location 2
Pyloric 12 (17)
Prepyloric 11 (16)
Subtotal 54 (78.5)
Stomach 14 (20)
Anterior wall 9
Lesser curvature 3
Greater curvature 1
Posterior wall 1
Unknown 1 (1.5)
Total 69 (100)
Table II. Diagnostic procedures in the workup of the patients that confirmed or pointed to the the diagnosis of perforation. Patients with peptic ulcer perforation, at the University Hospi- tal, lceland, 1 January 1989 - 31 December 1995.
Procedure n (%)
Abdominal film 52 (75)
Clinical sign and symptoms Contrast examination of 7* (10)
stomach 3** (4.5)
CT scan 3*** (4.5)
Gastroscopy 1 (1.5)
Chest X-ray 1 (1.5)
Abdominal ultrasound 1 (1.5)
Operation ■) **** (1.5)
69 (100)
* Six of these patients had false negative abdominal film.
** Two had false negative abdominal film.
*** Two had false negative abdominal film.
**** False negative abdominal film.
Table III. Patients with peptic ulcer perforation, at the
University Hospital, lceland, 1 January 1989 - 31 December
1995. (Converted laparoscopic operations where counted as
laparoscopic.)
Operation n m
Laparotomy Laparotomy and omental patching 41 (59)
Laparotomy with excision of ulcer and pyloroplasty 2 (3)
Laparotomy and gastrostomy 1 (1.5)
Laparoscopic operation Laparoscopic plicatio and omental patching 13 (19)
Conversion to laparotomy and omental patching 10 (14.5)
Conversion to laparotomy, pyloroplasty and vagotomy 1 (1.5)
Laparoscopic abdominal lavage and drainage 1 (1.5)
69 (100)
sár, þrátt fyrir að greinilegt magainnihald væri
í kviðarholi.
Yfirlitsmynd af kviðarholi var tekin af 64
(93%) sjúklinganna. Af þeim reyndust 12
(19%) hafa falska neikvæða rannsókn, þannig
að hjá 52 (75%) staðfesti yfirlitsmynd merki
um rofsár (það er frítt loft). Sjö (10%) sjúkling-
ar fóru í aðgerð án þess að merki um rofsár
væru staðfest. Af þeim voru sex með falskt nei-
kvætt kviðarholsyfirlit, en einn fór strax í að-
gerð vegna klínískra einkenna án myndrann-
sókna. Skuggaefnismynd af maga leiddi til
staðfestingar rofsárs hjá þremur (4,5%) sjúk-
linganna. Tveir þeirra höfðu falska neikvæða
yfirlitsmynd af kviðarholi. Sneiðmynd var
hjálpleg í þremur (4,5%) tilvika (einn leki, tvö
graftarkýli). Einn (1,5%) sjúklingur með falska
neikvæða yfirlitsmynd af kviðarholi fór í að-
gerð vegna gruns um botnlangabólgu og grein-
ing því staðfest í aðgerð (tafla II).
Hjá 44 (64%) sjúklinganna var gerð opin að-
gerð, 14 (20%) fóru í kviðsjáraðgerð og 11
(16%) byrjuðu í kviðsjáraðgerð, sem síðan var
breytt yfir í opna. í töflu III má sjá hvaða að-
ferðir voru notaðar við þessar aðgerðir. I lang-
flestum tilvika, eða 51 (74%), var gerð opin að-
gerð með yfirsaumun á sári, af þeim voru 10
(15%) sjúklingar sem byrjað var að gera kvið-
sjáraðgerð á er síðan var breytt yfir í opna að-
gerð. Á 13 (19%) sjúklingum var gerð kvið-
sjáraðgerð með yfirsaumun á rofsári. Hjá
tveimur einstaklingum með portvarðarsár var
rofsár skorið í burtu og gerð magaportslögun
(pyloroplasty) að hætti Heineke-Mikulicz.
Truncal vagotomia og magaportslögun að hætti
Heineke-Mikulicz var gerð hjá einunt sjúkling.
Hjá einni konu með eitilfrumukrabbamein
(lymphoma malignum), sem gengist hafði und-
ir tvær kviðaðgerðir stuttu fyrir rofsársaðgerð,
var sárið á framhlið maga notað sem inngangur
fyrir magaslöngu (gastrostomy). Eins og fyrr
segir fannst rofsár ekki hjá einum einstaklingi,
þrátt fyrir merki þess í kviðarholi. Hjá honum
var gerð kviðsjáraðgerð, skolun og innlagning
kera. Einn sjúklingur skar sig verulega úr
hópnum hvað varðar aðgerð. Hann var tekinn
til aðgerða vegna versnandi kviðarholsein-
kenna í kjölfar mikilla veikinda eftir slæma
briskirtilsbólgu (hemorrhagic necrotizing pan-
creatitis). Hjá honum var tekinn hluti af ristli,
hluti af ásgörn (jejunum) og hluti af dausgörn
(ileum), graftarkýli hreinsað út aftan skinu
(retroperitoneal) og sett út dausgarnarrauf