Læknablaðið

Årgang

Læknablaðið - 15.02.1999, Side 92

Læknablaðið - 15.02.1999, Side 92
178 LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85 Það hefi ég heyrt, að sót hafi þótt gott til lækninga á innyflaormum, sem voru á fyrri tímum all tíðir í fólki. Hafi því einhverjum orðið það á að kyssa eða sleikja hóinn í von um lækningu. Eyrnahringar Eyrnahringir voru bornir jafnt af körlum sem konum. Karlmannahringir voru smíð- aðir úr tannbaki, sem kallað var. Það mun hafa verið blendingur úr kopar og tini og voru mjög ljótir og klunnaleg- ir. Tekinn var bandhnykill og honum haldið bak við eyrna- blaðkinn. Síðan var fjaðranál stungið gegnum blaðkinn. Oddur nálar gekk þá inn í hnykilinn. Hugurinn bak við notkun tannbakshringanna var sá, að þetta væri einskonar læknismeðal. Hringurinn átti að draga óhollt efni út úr lík- amanum. Þetta hringafargan var viðbjóður, því oft mátti sjá eyrnablaðkinn klístraðan af gröfti út frá hringgatinu. Ann- ars held ég að þessir eyrna- hringamenn hafi flestir verið landshornamenn og flækingar eða gallaðir að einhverju leyti. Eyrnahringir voru notaðir bæði til skrauts og einnig við augnveiki og blóðnösum. Götin á eyrun voru stungin með skónál. Þegar það var rnest í hefð að nota eyrna- hringi, þá var það í sveit einni, að kona nokkur þótti sérstak- lega lagin við að stinga götin á eyrun, og komu margir til hennar í þeim erindum. Hún hafði þann vana, að bregða nálinni upp í sig áður en hún stakk gatið með henni. En nú brá svo við að það fór hastar- lega að grafa í götunum, sem kona þessi hafði stungið. Skömmu seinna dó kona þessi úr berklaveiki, en þetta gerðist þegar veiki þessi var lítið þekkt hér á landi. Sagan segir að eftir þetta hafi mjög dregið úr notkun eyrnahringa. Aldraður bóndi kom til ná- grannakirkju. Kona, sem þekkti hann vel sagði svo: „Hann er með hringi í eyrunum, Bjarni gamli. Hann er líklega farinn að heyra illa, karl tetrið". Þetta svar finnst mér benda til að eyrnahringar hafi verið notað- ir við heyrnarleysi og eins hitt, að karlar og konur báru þá. Eg hygg að oftast hafi hringar verið úr eir, hann þótti draga best vessa. Konur sem þjáðust af handadofa af að halda til dæmis um mjótt hrífu- skaft, höfðu breiðan eirhring um úlnlið sinn. Það fannst þeim draga úr þrautum. Sjó- menn hef ég séð hafa keðju um úlnlið, líklega þó meir til þess að forðast afrifur undan núningi á sjóstakksermi. Eir- pening, fimmeyring, heyrði ég sagt að menn, sem hefðu fótasár, leggðu í þau, þannig var eirtrúin nokkuð almenn til skamms tíma. Eyrnahringar voru oftast stungnir í gegnum eyrnasneplana og lokað með haki. Eg held þeir hafi verið bornir til æviloka. Eyrnahringar voru aðallega bornir af konum. Sjaldan að karlar hefðu þá. Þeir voru úr gulli og fleiri málmum. Gert var gat á eyrnasnepilinn með skófjaðranál og haldið kork- tappa á móti. Þeir voru ýmist bornir tiltekinn tíma eða endr- um og eins. Sá þetta gert á stúlku milli fermingar og tví- tugs á Úthéraði fyrir rúmum 60 árum í þeim tilgangi að setja blýhringi í eyrun, og áttu þeir að bæta henni hlustarverk og höfuðþyngsli. Stundum mun hafa grafið í þessu og þótti ekkert athugavert við slíkt, og sáust þess merki á eldri konum. Læknablaðið á netinu: http://www.icemed.is/laeknabladid
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Læknablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.