Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.2007, Síða 27
DV Helgarblað FÖSTudagur 1. júní 2007 27
Dugir skammt að vera
fannst alveg magnað að lesa frásögn þessarar
ungu konu sem kom fram í fjölmiðlum nýver-
ið og lagði nafn sitt að veði til að staðfesta það
sem kom fram í portúgölskum fjölmiðlum um
aðstæðurnar þarna.
Bubbi er mikill náttúruunnandi, en hann
er á báðum áttum þegar kemur að virkjunum.
„Ég get alveg skilið að við þurfum að virkja fyrir
okkar innlenda orkubúskap, en ekki að erlend-
ir aðilar séu að fá orkuna okkar á spottprís. Til-
finningarök eru góð og gild – þau skipta gífur-
lega miklu máli. Mér finnst að það eigi að taka
tillit til þeirra, en þau ein og sér gilda ekki allt-
af. Ég er mjög tengdur náttúrunni og er meira
að segja að byggja mér hús uppi í sveit, með
fjallið í bakgarðinum og vatn fyrir framan hús-
ið og mér finnst yndislegt að finna lyktina af
trjánum. Ég er ekki fylgjandi stóriðjustefnunni
– hún er svona eins og nýjasta fótanuddsgeð-
veikin hjá íslensku þjóðinni. Einu sinni áttu
allir fótanuddtæki og núna eiga allir Íslend-
ingar að vilja vera heimsmeistarar í álverum.
Þetta sýnir kannski fyrst og fremst heimsku, í
jákvæðri merkingu. Þetta er þröngsýni og það
má segja að þeir sem halda þessari stefnu
mest á lofti séu ekki ósvipaðir hestunum á
búgarði móðurfjölskyldunnar minnar í Dan-
mörku, sem voru með leppa fyrir augunum
svo þeir sáu ekki til hliðar heldur æddu bara
beint áfram með tækin á eftir sér úti á akrin-
um. Kannski hafa íslenskir pólitíkusar ekki haft
getu til að líta í kringum sig. Þekkingariðnað-
urinn er til dæmis mjög vanmetinn og íslensk-
ir pólitíkusar virðast ekki hafa látið sér detta
neitt annað í hug en að virkja landið til helvít-
is. Svo getur vel verið að eftir hundrað ár verði
hlegið að köllum eins og Ómari Ragnarssyni
og Bubba, og sagt: „Hvernig hefði þetta nú allt
farið ef ekki hefði verið virkjað?“ En ég trúi því
sjálfur að þetta séu mistök sem við eigum eftir
að súpa seyðið af.
Bubbi hefur sterkar skoðanir á pólitík og
hann segir vexti hérlendis til dæmis allt of
háa. „En þjóðin kaus um daginn og það kom
eitt gott út úr þeim kosningum, sem er það að
Framsóknarflokkurinn þurrkaðist nánast út og
ég er mjög ánægður með þá niðurstöðu. Flokk-
urinn hefur verið að súpa seyðið af Halldóri
Ásgrímssyni, sem náði ekki að yfirgefa flokkinn
nógu snemma og skildi hann eftir í innbyrðis
átökum. Ef það er hægt að tala um spillingu í
einhverjum stjórnmálaflokki þá er hún í Fram-
sóknarflokknum. Þeir sem ekki trúa mér þurfa
ekki annað en að lesa ævisögu Steingríms Her-
mannssonar til að sjá það. Þar er ekki verið að
fela eitt eða neitt.
Við megum ekki gleyma því að við erum
náttúrulega bara 300 þúsund og það eru eig-
inlega undur og stórmerki að hér þrífist efna-
hagskerfi og pólitík. Við erum eins og ein gata
í New York. Maður getur náttúrulega staðið og
gasprað um ýmislegt, en það er sjálfsagt annað
að standa í fellibylnum miðjum og þurfa raun-
verulega að gera eitthvað.“
„Ég er sjálfstæðismaður“
En þrátt fyrir sterkar skoðanir á pólitík
hefur ekki hvarflað að Bubba að taka beinan
þátt í pólitísku starfi, jafnvel þó hann hafi ver-
ið beðinn um það. „Nei – ef ég færi til dæm-
is í framboð, þá væri ég einfaldlega búinn að
skera undan mér og tittlingurinn bara kominn
í ruslafötuna. Með því að fá að vera þar sem ég
er með gítarinn minn og gasprið, þá er ekkert
hægt að binda mig. Um leið og ég færi í fram-
boð fyrir einhvern flokk þá væri ég settur á bás
og fólk myndi hætta að taka mark á mér. Það
getur nefnilega enginn sagt að ég sé vinstri-
sinni eða hægrimaður. Framan af var ég mjög
róttækur og ég held að það sé líffræðilega kór-
rétt að vera það sem ungur maður. Ef maður er
ekki reiðubúinn til þess að ögra, gera uppreisn
og stíga yfir þröskulda þá fer maður á mis við
ákveðinn þroska. En ef maður heldur því áfram
eftir því sem maður eldist, þá lendir maður í
blindgötu. Eðli lífsins er svona. Ég held ég hafi
hætt að vera róttækur þegar ég eignaðist börn.
Þá allt í einu fór ég að óttast. Allt í einu gerði ég
mér grein fyrir því að ég, sem alltaf gaf dauð-
ann og djöfulinn í peninga, yrði að þéna pen-
inga, mæta á foreldrafundi og hafa áhyggjur af
veikindum barnanna minna. Allt í einu sner-
ist ekki allt um mig sjálfan og þá vék róttæknin
fyrir því að ég þurfti að fæða og klæða börnin
mín og borga reikningana. Þá dugir skammt að
vera rammróttækur anarkisti. Það má kannski
segja að ég hafi orðið sjálfstæðismaður þegar
ég eignaðist börn. Ekki hægrimaður – heldur
sjálfstæðismaður. Svo segja menn að ég hafi
svikið málstaðinn – já ég sveik málstaðinn um
leið og fyrrverandi konan mín varð ólétt,“ segir
Bubbi og hlær.
„Ef ég væri flokksbundinn í Sjálfstæð-
isflokknum, þá myndi ég segja að ég væri
vinstrisinnaður sjálfstæðismaður. Ég er sjálf-
stæðismaður að því leyti að ég er það sem ég
er og ég reyni að standa undir því sem ég er.
Ég held að ef ég gengi í Sjálfstæðisflokkinn
þá væri pláss fyrir mínar skoðanir þar. Ég er
mjög ánægður með Geir Haarde, hann kem-
ur mér mest á óvart af þessum pólitíkusum
öllum saman. Að sama skapi finnst mér grát-
legt að Íslandshreyfingin skuli ekki hafa kom-
ið inn manni því ég tel mikla þörf fyrir Ómar
Ragnarsson á þingi. Hann er einn merkileg-
asti maður sem ég hef kynnst á lífsleiðinni.
Ég held að Ómar Ragnarsson sé að vissu
leyti samviska þjóðarinnar. Það er nefnilega
þannig að þegar samviskan lætur á sér kræla,
þá fara menn í afneitun, vilja ekkert kannast
við hana og ýta henni út í horn. Það er engin
spurning að þjóðin missti af miklu þegar hún
hafnaði Ómari. Hann er ein heilsteyptasta og
heiðarlegasta mannvera sem ég hef kynnst
um ævina. Skemmtilegasta, fordómalausasta
og ruglaðasta manneskja sem ég hef kynnst –
í bestu merkingu orðsins. Hann er stór mann-
eskja – það má orða það þannig.“
Þorgerður kynþokkafyllst
Og Bubbi kann að meta fleiri stjórnmála-
menn. „Ég er hrifinn af Steingrími J. Hann er
mikill mælskusnillingur, rökfastur og flottur –
eins og Ögmundur Jónasson. En þeirra pólit-
ík er ekki lengur mín pólitík. Ingibjörg Sólrún
er svo með einskonar kombakk núna. Ég hafði
alltaf mikla trú á henni en hún lenti í því að
verða lifandi dauð í pólitíkinni og lenda milli
tveggja heima þegar hún kom úr borginni. Mér
finnst hún hafa spilað frábærlega úr sínum
spilum eftir kosningarnar. Þorgerður Katrín
er svo ekki bara framtíðarleiðtogi Sjálfstæðis-
flokksins, heldur er hún sennilega kynþokka-
fyllsti pólitíkus Vesturlanda. Hún er ekki bara
greind og klár, heldur alveg hræðilega sexí og
hlýtur að hafa mjög truflandi áhrif á margan
þingmanninn.“
Það er nóg um að vera hjá Bubba annað en
að undirbúa sjónvarpsþáttinn og hann er allt-
af að semja tónlist. „Ég hef verið að semja lög
þar sem ég læt portúgalska farandverkamenn
segja sína sögu frá því þeir fara upp í flugvélina
í Lissabon og þar til þeir koma til Kárahnjúka.
Hvernig þeir upplifa landslagið og myrkrið,
dauðsföllin á vinnusvæðinu og hvernig þeir
tengja sig við þrælana í lestum skipa forfeðra
sinna. Hvernig þeir eru sjálfir orðnir þrælar á
stað sem landafræðikennarinn þeirra þekkti
ekki einu sinni. Svo hef ég verið að semja lög
sem ég ætla að taka upp með strákunum í Mín-
us. Það er öllum nema Þresti og Krumma og ég
vona að okkur fari að takast að klára það. Svo
er ég náttúrulega að byggja hús og undirbúa
flutninginn með fjölskylduna. Við Hrafnhild-
ur og Ísabella erum að flytja í Kjósina og svo
verða náttúrulega krakkarnir mínir hjá mér. Ég
bý reyndar með svo fallegri konu að hún hefur
svipuð áhrif á mig og Þorgerður Katrín hefur á
þingið – að mér verður eiginlega ekkert úr verki
út af truflandi áhrifum.“
Bubbi skrifar ekki bara ljóð og dægurlaga-
texta, því hann hefur skrifað tvær barnabækur;
Rúmið hans Árna sem kom út 1994 og Stórlax
sem kom út árið 2005, en hana skrifaði Bubbi
með Robert Jackson. Sú bók er nýkomin út á
Nýja-Sjálandi, en hefur áður komið út í nokkr-
um löndum. Í vetur lauk Bubbi svo við bók
með smásögum sem fjalla um veiði, en hann
er mikill áhugamaður um laxveiði. „Þetta eru
allt einhverskonar veiðisögur. Ég skrifa fyrst og
fremst um það sem ég hef ástríðu fyrir – eins og
laxveiði. Mér hefur þótt ég svolítið latur í vetur
– en þegar ég lít yfir afraksturinn þá sé ég að ég
hef samið tuttugu lög, skrifað eina bók og hald-
ið einhvern massa af tónleikum. Kannski var
þetta ekki svo slæmur vetur eftir allt saman. En
vanalega, ef ég er í stuði, þá skrifa ég alveg frá
morgni til kvölds og er að skrifa alla daga. En
þessi vetur hefur verið rólegur.“
Lífið er sigurganga
Bubbi segist hafa orðið fyrir áföllum í lífinu
en alltaf tekist að koma standandi niður. „Mér
hefur alltaf tekist að snúa ósigrum í sigra. Fyrsti
ósigurinn var skrifblindan, annar var dag-
leg neysla fíkniefna, þriðja var skipsbrot mitt
í hjónabandi – öllu þessu tókst mér að snúa
upp í sigra. Ef maður tæklar hlutina rétt, þá er
lífið í raun ein stór sigurganga. Maður þarf að
vera tilbúinn til að viðurkenna vanmátt sinn og
ósigur – þegar maður hefur það viðhorf til lífs-
ins þá getur maður snúið öllum ósigrum sín-
um og áföllum upp í sigra. Sjálfsagt þykir ein-
hverjum lesendum þetta vera klisja, en það er
engu að síður staðreynd í mínu lífi. Maður á að
viðurkenna hlutina eins og þeir eru, öðruvísi
er ekki hægt að snúa þeim við. Þess vegna er
ég óendanlega þakklátur öllum þeim sem hafa
hjálpað mér út í ósigurinn, því um leið og þeir
hafa verið gerendur í því – þá hafa þeir einnig
gert mig að sigurvegara. Þetta þýðir að maður
á enga óvini. Ég gæti náttúrulega eytt óendan-
legum tíma í að bölva gömlu dílerunum mín-
um, en í rauninni er það þeim að þakka hver ég
er í dag – ásamt mér. Þannig að þeir geta þakk-
að sér það, ef þeir eru þá lifandi.“
Bubbi er handhafi Íslensku tónlistarverð-
launanna undanfarin tvö ár en hann vill ekki
segja til um hvort hann eigi aftur von á verð-
laununum á næsta ári. „Ætli menn hafi ekki
bara viljað gefa mér verðlaun í tilefni fimmtugs-
afmælisins,“ segir Bubbi og skellir upp úr. „Ann-
ars finnst mér ég vera góður söngvari og mér
hefur alltaf fundist það. Annars væri ég ekkert
að syngja. Sjálfsagt túlka margir það sem hroka
– en þetta er bara það sem mér finnst. Guðrún
Á. Símonar kenndi mér söng og hún vildi að ég
yrði óperusöngvari. Þegar ég sagði henni að ég
ætlaði frekar að verða pönkari, sagði hún með
sinni háu, hvellu og stórkostlegu röddu: „Ókei,
hér eftir er ég blankur kennari, þú ert nemandi
minn og bara hérna vegna þess að mig vantar
pening.“ En ég lærði hjá henni í tvö og hálft ár
og hún kenndi mér óendanlega mikið.“
Hann segir gaman að fá verðlaun, en jafn-
framt að þau séu meira fyrir hégómann. „Hé-
góminn er mjög hættulegur ef þú ferð með
hann út úr húsi. Hann er hinsvegar fínn uppi
á sviði. Það sama gildir um hrós í blöðunum.
Maður á að líta á það sem góða auglýsingu en
þarf að passa sig á því að fara ekki trúa því sem
er skrifað um mann. Maður á að treysta á eigið
innsæi. Allt annað er byggt á sandi. Verðlaun-
in sem besti söngvarinn þýða það að fólk man
ennþá eftir mér og ég er þakklátur fyrir það.“
Getur snúið öllu upp í sigur
Bubbi segir að stærstu verðlaunin hafi hins-
vegar verið tónleikarnir sem hann hélt á fimm-
tugsafmælinu sínu 06.06.06. „Það er upplifun
sem ég fór með út úr húsinu. Ég fékk þarna af-
mælisgjöf sem mun fylgja mér til æviloka, þeg-
ar baksviðs birtist maður með skrautskrifað
skjal og mynd af mér með kveðju frá föngun-
um á Litla-Hrauni. Hann var í leyfi þessi mað-
ur og gat ekki verið viðstaddur tónleikana því
hann þurfti að drífa sig aftur austur. Þetta er af-
mælisgjöf sem skýtur rótum. Svo gaf dóttir mín
mér geisladisk með upptöku af henni sjálfri að
syngja Knocking on Heavens Door, sem hún
vissi að væri uppáhaldslagið mitt með Bob Dyl-
an. Hrafnhildur gaf mér kross sem hún smíð-
aði úr flugvélaflaki – þetta eru litlir hlutir sem
skipta mig óendanlega miklu máli. En að fara á
svið á þessum degi var alveg magnað. Ég hafði
verið mjög veikur síðustu dagana fyrir tónleik-
ana, með ígerð í raddböndunum og við ákváð-
um að segja ekki frá því. Ég var þarna á helvíti
miklum lyfjaskömmtum og var svo slappur að
ég gat ekki tekið þátt í hljóðprufunni. En ég vissi
að þar sem ég var búinn að sippa í mörg ár,
hlaupa upp og niður stiga og boxa margar lot-
ur – þá var þetta bara spurning um að duga eða
drepast. Það kom aldrei til umræðu að aflýsa
tónleikunum, en síðustu andartökin áður en ég
sá salinn var ótti í mér því ég vissi að ég þyrfti
að standa á sviðinu í þrjá klukkutíma. Þegar ég
hinsvegar leit yfir áhorfendur var enginn vafi
í mér og það heyrist ekki að ég hafi verið með
ígerð í raddböndunum á þessum tónleikum. En
dagarnir á eftir voru ekki þægilegir. Þetta sýn-
ir enn og aftur hvernig maður getur snúið öllu
upp í sigur. Þessir tónleikar voru einn af topp-
unum á mínum ferli. Ég ætla að halda aðra tón-
leika í Laugardalshöll næsta vetur sem verða al-
veg einstakir – svo ekki sé meira sagt. Þeir gætu
orðið á fyrsta degi nýs árs og ég hlakka óendan-
lega mikið til.“ Bubbi fæst ekki til að skýra nán-
ar frá þessari uppákomu, en segir hana verða
mjög sérstaka. „Þetta verður eitthvað sem eng-
inn býst við að ég muni gera,“ segir hann.
Bubbi Morthens hefur gefið út yfir 500 lög
og er með tíu ára útgáfusamning við Senu,
hann er því ekkert að fara að hægja á sér í tón-
listinni í bráð. „Ég ætla að spila svo lengi sem
ég dreg andann. Ef ég get sungið og spilað, en
ekki gengið, þá læt ég bera mig inn á sviðið,“
segir Bubbi. gudmundurp@dv.is
rammróttækur anarkisti
„Það gerir mig ekki að verri textasmið
eða söngvara að leika í auglýsingum.“