Sagnir - 01.06.2007, Side 66

Hugmyndafrœði að verki
íslenskar þjóöernismýtur og samningurinn um
Evrópska efnahagssvœðið
Evrópska efnahagssvæðið eins og það ieit út árið 2005.
Upphaflega var samningurinn gerður milli tólf ríkja ESB og
sex ríkja EFTA en í dag standa Island, Noregur og Lichtenstein
ein eftir EFTA megin á móti 27 aðildarríkjum ESB.
Gerður Björk
Kjæmested er fædd
1981. Hún lauk BA
prófi í sagnfræði árið
2006.
Þegar undirrituð var beðin um að skrifa grein upp úr B.A. ritgerð
simti í hið ágœta tímarit Sagnir var það uuðsótt ntál. Eins og flestir
sem hafa skrifað lokaritgerð kannast við eru vinir og kuiiiiingjar
vanalega orðnir svo þreyttir á helteknum háskólanemanum að
þeir hoppa frekar i tjörnina eit að hlusta á enn einn fyrirlesturinn
um þjóðernishyggju. Því er höfundi það afar Ijúft að finna ný
fórnarlömb en sökum lengdar verksins var þó tekin sú ákvörðun að
hlifa lesendum og birta einungis stytta útgáfu af tveimur köfluin.
Ritgerðin tekur á íslenskri þjóðernishyggju og áhrifum henitar á
gerð samningsins unt Evrópska efnahagssvœðið (EES) en fullyrt
er að í gangi sjálfstœðisbaráttunnar hafi myndast hugmyndafrœði
og pólitisk orðrœða sem markaði djúp spor í íslensku samfélagi.
Samkvœmt þessari hugmyndafrœði erþað óumdeiltað fullveldisheimt
og sjálfstœði Islendinga hafi verið vendipunktar i sögu þjóðarinnar
sem sneriþróun heniiar á betri veg. Ollu umdeildari hafa verið aðrar
ákvarðaitir íslenskra stjórnvalda iutanrikismálum en á undangengum
áratugum hafa stjórnvöld staðið frammi fyrir ákvörðunum sem
auðvelt er að túlka sem takmarkandi fyrir fullveldi og sjálfstceði
landsins. Þannig hafa helstu hitamál undangenginna áratuga verið
afþeim toga, svo sem varnarsamningurinn við Bandarikin, aðildin að
Atlantsltafsbandalaginu (NATO), aðildin að Fríverslunarsamtökum
Evrópu (EFTA) og nú síðast, samningurinn um EES. Við gerð
samningsins blossuðu upp einhverjar þœr hörðustu deilur sem geisað
hafa i sögu lýðveldisins og snérust þœr mestmegnis um efnhagsmál
og fullveldishugtakið. Telja má Ijóst að ef hin pólitiska orðrceða,
sem spratt úr hugmyndafrceði sjálfstœðisbaráttunnar, hafi verið jafn
áhrifamikil og frceðimenn vilja staðhcefa œttu þessi áhrif að koma
glögglega i Ijós í gangi EES-málsins. Hér á eftir verður því spurt
hvernig hugmyndafrceöi sjálfstceðisbaráttunnar þróaðist í pólitíska
62 - Sagnir