Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Blaðsíða 48

hvort um raunverulega lækkun þeirra er að ræða þar fyrir utan, því
að hæð fjallanna, sem þar voru athuguð, var ekki nægilega mikil til
að úr því yrði skorið. Markalínan fylgir hér aðeins eftir lækkun fjall-
anna. Niðurstaðan verður því sti, að vaxtarbelti þessara snjódælda-
plantna breikkar út til hafsins eftir því sem neðri mörk þeirra lækka,
þar eð efri mörkin breytast lítið.
Ýmsar snjódældaplöntur eru algengar á láglendi um allt héraðið,
svo sem flestar lyngdælda- og blómdældaplöntur. Efri rnörk þeirra
flestra, sem mörg eru fremur óglögg, lækka lítið eða ekkert út til hafs-
ins, nema allra yzt báðum megin fjarðar. Einna skörpust eru hér mörk
Vaccinium uliginosum (bláberjalyngs) og Vaccinium myrtillus (aðal-
bláberjalyngs). Efri mörk þeirra eru nokkurn veginn jöfn allt frá
Torfufelli út á rniðja Látraströnd, og lækka fyrst lítillega þar fyrir ut-
an. Svipað er að segja t. d. um Alchemilla vulgaris (maríustakk) og
Alchemilla alpina (djónslappa). Efri rnörk þeirra halda fullri hæð, eða
virðast jafnvel fremur hækka út að Kaldbak og Sauðaneshnjúkum, en
lækka fyrst þar fyrir utan. Þessar plöntur hafa allar engin neðri vaxtar-
mcirk, nema helzt aðalbláberjalyngið. (Enda þótt það sé í raun og veru
láglendisplanta, er það fó fátítt á láglendi inn til dala, en er hins veg-
ar algengt á mjóu belti í hlíðunum). í tjtsveitunum er það algengt
niður að sjó.
Fjallaplöntur.
Hjá flestum fjallaplöntum verður vart einhverrar lækkunar á neðri
mörkunum út til hafsins. Efri mörk þeirra flestra eru hins vegar svo
há, að þau fylgja eftir hæð fjallanna, a. m. k. utan til, og verður því
ekkert sagt með vissu um þau. Eins og áður er getið eru ýmsar há-
fjallaplöntur sjaldgæfar í útsveitunum eða vantar þar alveg, og sýna
mörk þeirra því engan verulegan halla.
Neðri mörk fjallaplantnanna sýna engan verulegan halla innan til
í héraðinu, nema þau eru yfirleitt liæst í fjöllunum vestan Grundar,
og lækka oft þaðan lítillega bæði suður og norður, þ. e. fylgja meðal-
hæð fjallanna hlutfallslega. Margt bendir til þess að svipaðrar lækkun-
---------->
fi. mynd. Hœðarmörk nokkurra fjallaplantna. Þœr plöntur, sem hcestu mörkin hafa
sýna minni halla út til hafsins, en þœr, sem vaxa lengra niður.
Vertikále Verbreitung einiger Gebirgspfianzen. Die Arten mit den höchsten unteren
Wachstumsgrenzen zeigen eine geringere Neigung der Grenzlinie zum Meer hin,
als diejenigen, die weiter nach unten wachsen.
44 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði