Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Blaðsíða 80

snjódældunum £á aðeins þær tegundir dafnað, sem hafa lagað sig eftir
stuttu sumri. Hefir Resvoll (1917) gert nána grein fyrir þeim atriðum.
Slíkar langæjar fannir koma naumast fyrir nema allhátt til fjalla eða
í útkjálkahéröðum, t. d. á Hornströndum. í Jökulfjörðum hefi ég séð
snjóskafl í ca. 150 m hæð, sem enn var óleystur í júlílok. Þar sem svo
hagar til vaxa einungis harðgerðar tegundir í snjódældunum. Um neð-
anverðar hlíðar orkar því langær snjór plöntunum til skaðsemdar, en
er hærra dregur virðist snjólagið skapa hagstæðari skilyrði fyrir gróð-
ur, því að þar er það einatt svo, að samfelldan gróður er ekki að finna,
nema í snjódældum, þegar kemur upp fyrir samfelldan hlíðagróður.
Plöntulandfræðingar, einkum norrænir, hafa veitt hinum sérstaka
snjódældagróðri athygli um langt skeið, og margt er um hann ritað.
Ymsar skilgreiningar hafa fram komið á því, hvað telja beri snjódælda-
gróður, en í seinni tíð virðast flestir hallast að því að þrengja það hug-
tak meira en fyrr var gert, og láta það einungis ná til þeirra gróður-
hverfa, þar sem snjór liggur svo lengi, að vaxtarskeið plantnanna stytt-
ist verulega af þeim sökum. Vaxtarskeið skilgreinir Resvoll (1917 p.
42) sem þann dagafjölda, er plantan notar frá því snjóinn leysir og
þangað til aldinþroskun byrjar, og að vaxtarskeiðið sé þannig mæli-
kvarði á hversu langt sumar tegundir þurfi, til þess að haldast við.
Hér skulu ekki raktar skilgreiningar hinna eldri norrænu höfunda.
En í þessari ritgerð skilgreini ég snjódæld á eftirfarandi hátt:
Snjódœldagróður kallast. pau gróðurfélög, sem fram eru komin við
pað, að snjólag vetrarins er óvanalega pykkt og langœtt, pannig að
snjórinn liggur par lengur en í aðliggjandi gróðurfélögum, enda pótt
vaxtartími plantnanna styttist ekki verulega við pað.
Með þessum hætti verður snjódældarhugtakið nokkru víðtækara en
hjá norrænum höfundum yfirleitt, en fellur að verulegu leyti saman
við skilgreiningu Normans (1894 p. 25).
Eins og gel'ur að skilja eru ekki ætíð skýr mörk milli snjódældanna
og aðliggjandi gróðurhverfa. Mun þess gæta öllu meira hér á landi en
t. d. í Skandinavíu. Einkurn verða mörk þessi oft óglögg um neðan-
verðar hlíðar. En alltaf má þó sjá, að snjódældin sker sig úr umhverf-
inu.
Það skal tekið fram, að nafnið snjódæld er ekki alls kostar heppi-
legt, enda þótt það eigi langoftast við. Fannstæði eða skaflastæði hefðu
ef til vill náð hugtakinu betur, því að stundum verður þetta gróður-
l'élag allvíðáttumikið einkum í botnum afdala og fjallaskarða.
Eg flokka snjódældirnar hér í megindráttum á sama hátt og í ís-
lenzk gróðurhverfi (Steindórsson 1951).
76 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði