Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.05.1967, Page 13

mál Warmings prófessors, og hefur hann vafalítið ýtt undir Helga um
að tak.a þetta verkefni fyrir. Síðar skrifaði hann aðra ritgerð um sam-
svarandi rannsóknir við Reykjavík og að nokkru norður við Hrúta-
fjörð 1897. Þá er greinin Vetrarbúningur plafitnanna í Tímariti Bók-
menntafélagsins 1888 líks efnis, en þó rætt meira almennt. Síðan hef-
ur sáralítið verið um þessi efni ritað á íslandi.
Hinar ritgerðirnar unr rannsóknirnar á Austurlandi fjölluðu, önn-
ur um flóruna, Bidrag til Öst-Islands Flora 1895 en hin unr gróður-
farið, Studier over Öst-Islands Vegetation 1895. Hafði hann síðar hinn
sama lrátt á, er lrann skrifaði unr rannsóknir sínar á Suðurlandi og Snæ-
fellsnesi, að hann gerði flóru og gróðri skil hvoru í sínu lagi.
Þessar þrjár héraðaflórur Helga Jónssonar fluttu nrargt nýtt, enda
var landið þá enn lítið kannað. Rannsóknir Stefáns Stefánssonar höfðu
að mestu verið yfirlitsrannsóknir, og lronunr ekki gefizt tónr til að
kanna einstök svæði til hlítar, nema Vatnsdalinn, en nreð flóru hans
hafði hann vísað veginn í þessu efni. Helgi Jónsson fann því nrargar
„nýjar“ tegundir fyrir ísland og ber fundvísi lrans glöggt vitni unr at-
hyglisgáfu lrarrs og nákvænrni. Ein villa komst þó inn í flóruna, en það
var nafngreiningin á safastör Carex diandra frá Sandfelli, senr hann
ákvarðaði senr C. paniculata. En slíkt eru smámunir, og nrinnist ég
ekki annarra slíkra mistaka í flórum Helga. Hins vegar náðu þær allar
yfir svo stór landssvæði, að þess var ekki að vænta, að þau væru til lrlít-
ar könnuð á einu sunrri.
Þótt flórur þessar væru mikils verðar, og nauðsynlegt að þær væru
gerðar, eru þó gróðurlýsingarnar meira virði. En þar lýsir hann íslenzk-
unr gróðurlendum og skilgreinir þau, lýsir samsetningu þeirra og þeinr
Hfsskilyrðum er þau skapast við. í niðurskipan og skilgreiningunr fylgir
lrann senr vænta nrátti fyrirmyndunr Warnrings, en lrann hafði þá ný-
lega gefið út grundvallarrit í þeim fræðum, Plantesamfund, og nokkru
fyrr ritið Orn Grönlands Vegetation. Notar Helgi sömu nafngiftir og
Warming gerði á Grænlandi og Stefán Stefánsson lrafði notað í riti sínu
unr Vatnsdal, en hann vék þar lítilsháttar frá Warming. Eru ritgerðir
þessar sýnu fyllri en ritgerð Stefáns var, enda þótt hún sé frumsmíðin
í þessum fræðum lrér á landi.
Eins og vænta nrátti konr lrér nrargt franr nýtt. Eru ritgerðir þessar
allar vel unnar eftir því sem lráttur var á unr þær nrundir, en þá var
ekki tekið að tíðkast að nota tölur til að sýna þátt tegundanna í gróður-
félögununr. Erfitt er að gera upp á nrilli þessara þriggja ritgerða, en
fyllst er þó ritgerðin, Vegetationen paa Snœfellsnes. Er þar lýst nær öll-
unr aðalgróðurlendum landsins og sumunr allýtarlega. Þar er t. d. í
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 11