Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.05.1967, Page 88

er alveg víst, að þær höfðu tekið geysilegum stakkaskiptum. Hefur allt
síðan sigið fyrir þeim á eina lund. Þær eru að þurrkast út með öllu, og
eru alveg horfnar af geysistórum svæðum. Munu þær fyrst hafa horfið
af blautustu svæðunum."
Um stöðu rústanna í flánurn segir Guðmundur þetta helzt, að þær
séu aldrei, þar sem kaldavermsl eru, og mýrarnar haldast þíðar að veru-
legu leyti á vetrum og hvergi nálægt lækjum.
Enn segir liann: „Rústirnar virðast mér hverfa þannig, að þær síga.
Hefur mér jafnvel virzt að þær byrjuðu að síga unr miðjuna. Þegar þær
taka að síga þar nemur gróður þar fljótlega land. Og þegar rústin er
sigin það, að gróður er á takmörkum Jrurrlendis- og votlendisgróðurs,
munu þær fara að síga hægar, en þær hafa annars gert um skeið. En
um leið og rústin sígur, hækkar tjarnarbotninn í kring, og mun Jrað
standa mjög á endum, að Jregar rústin er fullsigin er tjörnin horfin. í
stað stararinnar er nú komið brok.“
Hér virðist vera urn annars konar eyðingu rústa að ræða en þá, sem
ég iiefi athugað á Gnúpverjaafrétti og lýst er hér að framan.
Um aðrar flár, er breytingum hafa tekið nefnir Guðmundur nokkr-
ar í fjallgarðinum sunnan Stóra-Vatnsskarðs. Rústir voru þar minni unr
sig en í Grasastykki og lægri, sjaldan yfir 1 m á hæð. Á árunum 1900—
1908 var hann þar gjörkunnugur, en kom síðan ekki á sama svæði fyrr
en 1944 en þá voru allar rústir þar gjörsamlega horfnar af stórum svæð-
um, og nærri mest, Jrar sem þær voru þéttastar áður. Þá getur hann
einnig nokkurra rústa, er voru í flá á Vatnsskarði. Þær voru þar með
vissu fram um 1921, en voru gjörsamlega horfnar 1946.
Að lokum skal hér getið einnar athugunar Guðmundar en hann
segir svo: „Mér virðist ef flá þornar, rneðan rústir eru uppi, Jrá liarðni
þær upp, dagi uppi eins og nátttröllin í þjóðsögunum. Slíkar mynd-
anir þekkjast á Eyvindarstaðaheiðí, ég hefi einnig rekið mig á það víð-
ar, a. m. k. á Auðkúluheiði, og mér sýndist því bregða fyrir á Grírns-
tunguheiði. Rústirnar munu þá ekki hverfa, ef fláin nær að Jrorna áð-
ur en þær síga til fulls.“ Hér mun vera um sama fyrirbæri að ræða og
lýst er hér að framan úr Tjarnarveri.
Þetta bréf Guðmundar Jósafatssonar er skrifað 1951.
86 Flúra - tímarit um íslenzka grasafræði