Félagsbréf - 01.01.1958, Page 27

Félagsbréf - 01.01.1958, Page 27
PÉLAGSBRÉF 17 munur er þó næstur að ýmsu leyti. Stórsynd að nefna hana í sambandi við skáldrit Einars Hjörleifssonar, Gests Pálssonar, Þorgils Gjallanda og Guðmundar Magnússonar", segir Einar Arnórsson í Fjallkonunni 4. okt. 1907. Sá sem af beztum skiln- ingi ritaði um Ólöfu í Ási var Einar Hjörleifsson. Hann lauk máli sínu um hana í Skírni 1908 á þessa leið: „Þegar vér hugs- um um Ólöfu í Ási og höfund hennar og viðtökur þær, sem bók hans hefur fengið, þá er eins og brugðið sé upp tveim hliðum á íslenzku menningarlífi. öðru megin er bláfátækur og heilsulítill bóndamaður að berj- ast um fyrir sér og sínum á koti norður undir Skjálfanda. í öllu stritinu ... hefur hann ekki frið fyrir ýmsum örðug- ustu og viðkvæmustu vandamálum mannsandans. Og hann legg- ur á sig það stritið í hjáverkum, á kvöldum og nóttum, að fara skáldhöndum um þau efni, reyna að setja á þau eilífðarmerki listarinnar. Stundum tekst það ekki. Stundum tekst það eftir atvikum óskiljanlega vel. Og hinu megin eru nokkrir menn sem til mennta hafa verið settir. Öllum er kunnugt um, að þeir geta ekkert skrifað jafn- vel og Guðmundur Friðjónsson. Og engum er kunnugt um, að þeir geti hugsað jafn vel og hann. Þeir standa og æpa að honum“. Þetta gerðist 1907—1908, einmitt á þeim árum, þegar íslenzk sagnagerð var að réttast úr kengnum. Sá tími nálgaðist, að rit- höfundur gæti vænzt þess að fá einhver laun fyrir verk sitt, ekki mikil sjálfsagt. Ég veit það ekki með vissu en held, að Guðmundur á Sandi hafi svo sem engin ritlaun fengið fjrrir skáldverk sín og ritsmíðar fram til þessa. Fyrir þau tók hann svo sem ekkert nema sína eigin fátækt, hrópsyrði margra, en að vísu þakklæti og hlýhug miklu fleiri manna, sem fæstir höfðu öðru að launa, en það dró samt nokkuð. Þó varð Guðmundur að bíða með næstu bók sína, 12 sögur, fimm ár frá því að þær voru tilbúnar frá hans hendi og þangað til þær komu út 1915. Meðal sagnanna í þessari bók var Gamla heyið, sem ýmsir hafa talið beztu sögu Guðmundar. Hún var skrifuð 1909 og því 6 ára gömul þegar hún fékk að sjá dagsins ljós. Það þarf ekki í nein- ar grafgötur að ganga um það, hvað þessum drætti olli. Ástæðan

x

Félagsbréf

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Félagsbréf
https://timarit.is/publication/1060

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.