Sveitarstjórnarmál - 01.12.1948, Blaðsíða 57

S VEIT ARSTJ ÓRNARMÁL
55
Sambandið í milli bæjanna fjögurra er
alltraust orðið, en við höfum dregizt aftur
úr. Bæir þessir skiptust á nemendahópum
í sumar og ætlunin er að koma á starfs
mannaskiptum bæjanna, t. d. í kennara-
stétt, starfsmönnum bæjarfyrirtækja o. s.
frv. Þetta er hugsað þannig, að hvert land
sjái fyrir gjaldeyri handa gestunum strax
og þeir eru komnir inn fyrir landamærin.
Fulltrúar vinabæjanna áttu fund með
sér að loknum hátiðahöldunum til þess að
ræða þessi mál og um kynni á milli bæj-
anna yfirleitt. Sakir fjarlægðar og annarra
örðugleika taldi ég vafasamt, að við gætum
tekið þátt í hópferðum milli landa. Enda
það mál með öllu óundirbúið. Hins vegar
er enginn vafi á, að við getum tekið þátt
í og haft hæði gagn og gaman af skiptum
einstakra starfsmanna. Það er alltaf margt
að læra fyrir gesti, bæði um það sem
ábótavant er heima fyrir og eins hitt, sem
betra kann að vera þar. Hygg ég slíkar
kynningarheimsóknir geta orðið mikils
virði fyrir okkur í framtíðinni, og vildi
óska, að Akureyrarbær gæti tekið í þeim
verulegan þátt. Einnig var rætt um, að
bæirnir skiptust á prentuðum og fjölrituð-
mn heimildmn um starfsemi sína, fjár-
hagsáætlunum, reikningmn o. þ. h. Engar
ákvarðanir voru teknar á þessum fundi,
en allir vorum við sammála rnn að reyna
hver í sínu lagi að tengja bönd kynn-
ingar og vináttu milli þessara bæja.
Hér mætti skjóta því inn, hversu sam-
band Álasunds og Akureyrar er til komið.
Eftir þeirri reglu, sem hugsuð hefir verið
um vinabæi, eiga bæir í svipuðum stærð-
arflokki að hafa sambönd sín á milli,
þannig að fyrst væru höfuðborgimar, síðan
næst stærstu bæirnir o. s. frv. En er mál
þessi komu til mnræðu í Noregi, óskuðu
Álasundsbúar eindregið eftir sambandi við
Akureyri, sakir eldri kyxma. Ekki er mér
þó kunnugt mn, hvemig þau kynni hafa
byrjað. En árið 1906 eftir hinn eftirminni-
lega eldsvoða á Oddeyri, sendu Álasunds-
búar hingað tilhöggvið hús og húsmuni
sem gjöf. Þykir mér líklegt, að norskir síld-
veiðimenn, sem mikið var af hér þá, hafi
haft góð kynni af Akureyri og ástandinu
hér. Álasundsbúar þekktu einnig sjálfir
áhrif mikilla eldsvoða þvi að árið 1904
brann bærinn nær því allur. Hús það, er
þeir sendu hingað, stendur enn, við Skipa-
götu, og er nú geymsla rafveitunnar. Svo
lá samband í milli bæjanna niðri þangað
til Akureyri sendi Álasundi gjafir í sam-
bandi við Noregssöfnunina. Næsta skrefið
tóku Álasundsbúar í sambandi við vina-
bæjahreyfingu Norrænafélagsins, eins og
fyrr segir.
Álasund.
Álasund er bær með 18—19 þús. íbúa.
Hann stendur á nokkrum eyjmn við minni
Raumsdalsfjarðar á Sunnmæri. Em þar
hann vera einn mesti athafna- og útflutn
ingsbær landsins. Bærinn slapp furðu vel
frá stríðinu, urðu skemmdir tiltölulega
litlar þar, þó héldu bæjarmenn uppi stöð-
ugu sambandi við Breta. Það voru Ála-
sundsbátar, sem héldu út á hafið, til fund-
ar við brezk og norsk skip.
Þó að Álasund héldi nú hátíðlegt 100
ára afmæli, er það einungis til þess að
minnist þess, að þá fyrst fékk hann full
kaupstaðarréttindi, en vitanlega er byggð
þar miklu eldri. Hafði þar um langan
aldur verið útgerðarbær, og í nágrenni
bæjarins er æfagömul höfn, allt frá forn
öld, þar sem heitir í Katavogi. En aðrir
bæir í nágrenninu urðu á undan að fá
full réttindi, og mun það hafa tafið fyrir
Álasundi að ná rétti sínum.
Ég gat þess fyrr, að Álasund væri mikill
athafna- og framkvæmdabær, á hinu verk-
lega sviði, en þar em einnig athafnir á
öðrum sviðum. Auk barna- og unglinga-
skóla, sem þar em stórir og vandaðir, er
þar húsmæðraskóli og stór menntaskóh.
Byggðasafn mjög vandað er í nágrenni
bæjarins. Tvö dagblöð koma þar út og eitt
vikublað, og félagslíf mun vera þar mikið
og fjömgt eftir því sem mér var tjáð. En
þvi miður gat ég minnstu af því kynnzt af