Morgunblaðið - 10.12.2011, Blaðsíða 30

30 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 2011
STUTTAR FRÉTTIR ...
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Ísland er lítið opið hagkerfi og djúp
kreppa í Evrópu mun því óhjákvæmi-
lega hafa töluverð áhrif hérlendis og
ráða hagvaxtarþróun þegar litið er
fimm ár fram í tímann. Þetta er mat
Ásgeirs Jónssonar, efnahagsráðgjafa
GAMMA og lektors við Háskóla Ís-
lands, en hann skrifaði nýlega grein-
ingu fyrir Reykjavíkurborg um efna-
hagshorfur á Íslandi í bráð og lengd.
Flest bendir til þess að næstu eitt
til tvö ár sé í vændum vaxtarkippur í
íslenska hagkerfinu drifinn áfram
fyrir tilverknað innlendrar eftir-
spurnar einnar saman. Það er hins
vegar ljóst að sá vaxtarkippur, leidd-
ur áfram af aukinni einkaneyslu, get-
ur ekki orðið langvinnur. Til að skapa
sjálfbæran vöxt til lengri tíma er þörf
á stórauknum fjárfestingum í útflutn-
ingsgreinum landsins en vegna gríð-
arlegrar óvissu um þróun efnahags-
mála í helstu viðskiptalöndum Íslands
– fyrst og fremst í Evrópu – er útsýn-
ið mjög óskýrt í þeim efnum.
Í greiningu Ásgeirs færir hann fyr-
ir því rök að á þessari stundu sé það
útflutningsframleiðsla landsins sem
er hinn takmarkandi þáttur fyrir auk-
inn hagvöxt á næstu árum. „Vélarafl
innlendrar eftirspurnar dugar ís-
lenska hagkerfinu skammt ef erlend
fjárfesting og/eða aukinn útflutning-
ur kemur ekki til.“
Í samtali við Morgunblaðið segir
Ásgeir að „hvort sem við erum innan
Evrópusambandsins eða ekki þá er
Ísland lítið opið hagkerfi og allt sem
skekur hinn sameiginlega evrópska
markað hefur gríðarlega slæm áhrif á
íslenskt efnahagslíf“.
Gæti kæft hagvöxt á Íslandi
Hann bendir meðal annars á að
efnahagshamfarir á evrusvæðinu og
hrun erlendra hlutabréfamarka – í
líkingu við það sem gerðist eftir fjár-
málahrunið 2008 – myndi breyta öll-
um efnahagsforsendum Íslands til
hins verra til meðallangs tíma.
„Áhættufælni ykist til muna á öllum
mörkuðum og fjárfestar myndu ekki
vilja leita út fyrir heimamarkað.“
Ásgeir segir í greiningu sinni að
það sem nú er helst í sjónmáli fyrir
aukinn útflutning séu fjárfestingar í
orkufrekum iðnaði og vöxtur ferða-
þjónustu. „Þessar tvær vaxtargreinar
eru hins vegar mjög háðar árferði á
erlendum mörkuðum. Erfið fjármála-
kreppa gæti hægt mjög á þessum
vexti og kæft hagvöxt hérlendis.“ Er-
lend iðnaðarfyrirtæki yrðu treg í
taumi til að auka framleiðslugetu sína
með nýjum verksmiðjum hér á landi
ef það ríkti samdráttarskeið á evr-
ópskum mörkuðum auk þess sem
fjármögnun virkjunarframkvæmda
er háð stöðu fjármagnsmarkaða ytra.
Að sögn Ásgeirs á hið sama við um
ferðaþjónustuna og bendir á að það
sem hefur áhrif á ferðalög fólks er
staða efnahagslífins í þeim löndum
þar sem það býr. „Eitt það fyrsta sem
fólk sker af útgjöldum þegar harðnar
á dalnum eru frí og ferðalög. Þannig
er fyrirséð að kreppa í Evrópu og víð-
ar í hinum vestræna heimi mun koma
hart niður á íslenskri ferðaþjónustu.“
Djúp evrópsk kreppa slær á vöxt
 Þrátt fyrir gjaldeyrishöft er íslenskt efnahagslíf ekki ónæmt fyrir hamförum á meginlandi Evrópu
 Erfið fjármálakreppa á evrusvæðinu gæti hægt mjög á vexti í orkuframleiðslu og ferðaþjónustu
● Hrein eign lífeyrissjóða nam 2.055
milljörðum króna í lok október sl. og
jókst hrein eign þeirra um 38,4 millj-
arða króna frá lokum september eða
um 1,9%. Innlend verðbréfaeign jókst
um 24 milljarða eða 1,6% og stóð í lok
október í 1.498 milljörðum. Erlend verð-
bréfaeign jókst um rúma 17,6 ma.kr.
eða 4% og nam um 456 ma.kr. í lok
október. Sjóður og bankainnstæður
minnkuðu um 4 ma.kr í október, að því
er fram kemur í Hagtölum Seðlabank-
ans.
Hrein eign jókst
● Samtök
sprotafyrirtækja
vilja vinna að því
að skattaívilnun
vegna hlutabréfa-
kaupa verði tekin
upp aftur, sam-
kvæmt ályktun
aðalfundar sam-
takanna sem
haldinn var í gær. Fundurinn lýsti
jafnframt yfir ánægju með að endur-
greiðslur hluta rannsókna- og þróun-
arkostnaðar komu í fyrsta sinn til
framkvæmdar í fyrra.
Alls voru endurgreiddar um 450
milljónir króna til fyrirtækja í ár.
Á fundinum var Svana Helen
Björnsdóttir, forstjóri Stika, endur-
kjörinn formaður. Nýir fulltrúar í
stjórn eru Rakel Sölvadóttir hjá
Skema og Gunnar Hólmsteinn Guð-
mundsson hjá Clara ehf.
Íris Kristín Andrésdóttir frá Gogo-
gic og Gunnlaugur Hjartarson, Ice-
consult, voru endurkjörin í stjórn
ásamt þeim Jóni Ágústi Þorsteins-
syni, Marorku og Perlu Björk Egils-
dóttur, Saga Medica sem voru endur-
kjörin í varastjórn.
Fagna endurgreiðslum
Almennu hlutafjárútboði í Haga hf.
lauk á fimmtudaginn og nam end-
anleg stærð útboðsins 30% af útgefn-
um hlut, en seljandi hlutanna er
Eignarbjarg ehf., dótturfélag Arion
banka. Heildarsöluandvirði útboðs-
ins nemur ríflega 4,9 milljörðum
króna og endanlegt útboðsgengi er
því 13,5 krónur á hlut til allra kaup-
enda í útboðinu sem voru um þrjú
þúsund talsins, samkvæmt tilkynn-
ingu frá Arion banka og Högum.
Um 12,5% af útgefnum hlutum
Haga var úthlutað til fjárfesta sem
skráðu sig fyrir kaupum á bilinu 100
þúsund krónur til 25 milljóna króna
en vegna mikillar eftirspurnar í út-
boðinu fékk hver aðili aðeins úthlut-
að hlutabréfum að andvirði um 11
þúsund til 1,5 milljóna króna. Hins
vegar var 17,5% af útgefnum hlutum
Haga úthlutað til fjárfesta sem
skráðu sig fyrir kaupum að andvirði
25 til 500 milljóna króna og var
hverjum aðila úthlutað bréfum að
andvirði um 1,5 til 90 milljóna króna.
Í fréttatilkynningu segir að það sé
ljóst að markmið seljandans um að
útboðið „marki grunninn að dreifðu
eignarhaldi almennings og fagfjár-
festa á Högum, auk þess að fá ásætt-
anlegt verð fyrir eign sína, hefur
náðst með útboðinu.“
Eindagi kaupverðs hlutanna er 14.
desember næstkomandi og eftir ein-
daga geta fjárfestar ekki innt af
hendi greiðslu kaupverðsins, nema
seljandi ákveði að grípa til inn-
heimtu. Kauphöllin mun tilkynna
fyrsta viðskiptadag bréfanna með
minnst eins viðskiptadags fyrirvara.
Sem fyrr segir var mikil spurn eft-
ir bréfunum og í útboðinu bárust gild
tilboð um kaup fyrir alls um 40 millj-
arða króna og voru um 95% þeirra
gerð á genginu 13,5 krónur á hlut
eða með samþykki um gengi sem
yrði ákveðið á bilinu 11 til 13,5 krón-
ur á hlut.
Áttföld umfram-
spurn í Haga
 30% hlutur í
Högum seldur á
4,9 milljarða króna
Morgunblaðið/Golli
Tímamót Hagar er fyrsta félagið til
að skrá sig á markað frá árinu 2008.
Hækkun reglulegra launa á þriðja
ársfjórðungi nam 4,0%, en frá
sama fjórðungi 2010 nam hækk-
unin 7,7%.
Regluleg laun hafa ekki hækkað
jafn mikið á einum fjórðungi síðan
á fyrsta ársfjórðungi 2007 en sé
tekið mið af ársbreytingu hefur
hækkunin ekki verið eins mikil og
nú síðan á síðasta fjórðungi 2008,
samkvæmt því sem kom fram í
gær á vef Hagstofunnar.
Frá fyrra ári hækkuðu laun
mest í fjármálaþjónustu, lífeyr-
issjóðum og vátryggingum eða um
10,7% en minnst í bygging-
arstarfsemi og mannvirkjagerð
um 5,7%.
Þá hækkuðu laun verkafólks
mest frá fyrri ársfjórðungi eða um
4,5%. Laun sérfræðinga hækkuðu
mest frá fyrra ári eða um 9,6% en
laun stjórnenda og iðnaðarmanna
hækkuðu minnst, um 7,2%.
Töluverð hækkun
launa á 3. fjórðungi
 Verkafólk fékk mestu hækkunina
Alþjóðlega matsfyrirtækið Moody‘s
færði í gær niður lánshæfismat
frönsku bankanna BNP Paribas,
Societe Generale og Credit Agri-
cole og sagði hafa dregið úr trú-
verðugleika þeirra vegna óvissu-
ástandsins sem ríkir í
rekstrarumhverfi banka í Evrópu
vegna skuldakreppunnar.
Langtímalánshæfiseinkunn BNP
Paribas og Credit Agrole var lækk-
uð um eitt þrep eða í Aa3 en ein-
kunnirnar höfðu verið á athug-
unarlista frá því í sumar, en í
september lækkaði Moodýs láns-
hæfi tveggja þessara banka.
Reuters
Óvissa Moodýs segir hafa dregið úr trúverðugleika franskra banka.
Lækkar lánhæfismat
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
 
!"# $% " &'( )* '$*
++,-./
+,0-01
++0-,2
/+-1+2
/3-02/
+2-04/
+/,-10
+-0/00
+,4-1+
+0,-0
++,-5
+,0-5,
++.-/+
/+-125
/3-.11
+2-051
+/,-2+
+-01
+,4-,.
+0,-54
/+0-4,,.
++5-+,
+,.-41
++.-00
/+-44+
/3-.54
+2-.44
+/5-32
+-0140
+,0-4+
+05-1,
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
„Ef viðskiptavinurinn er með
vandamál þá ert þú með vanda-
mál,“ segir Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri SA, að-
spurður hvaða áhrif skulda-
kreppan á evrusvæðinu gæti
haft fyrir íslenskt efnahagslíf.
Vilhjálmur bendir á að sökum
þess að Evrópa er okkar stærsti
útflutningsmarkaður þá myndi
djúpstætt samdráttarskeið í
álfunni snerta alla útflutnings-
atvinnuvegi – bæði í eftirspurn
og verðlagningu á okkar vörum.
Snertir allt
SAMDRÁTTUR Í EVRÓPU
Fossháls 1 í Reykjavík
Til sölu er gott atvinnuhúsnæði við Fossháls 1, Reykjavík, samtals 522,9 m2.
Þrjár stórar innkeyrsludyr, mikil og góð lofthæð. Húsnæðið er að grunnfleti 433 m2
auk 90 m2 millilofts þar sem er skrifstofa, eldhús og salerni.
Allar nánari upplýsingar veita:
Atvinnueignir, s. 534 1020 ı Fasteignasalan Miklaborg, s. 569 7000
Landfestar auglýsa til sölu
Landfestar ehf. eru fasteignafélag í eigu Arion banka. Markmið félagsins er að þróa öflugt
fyrirtæki á fasteignamarkaði. Félagið hefur til umráða um hundrað og tíu þúsund fermetra af
góðu húsnæði. Stærsti hluti þess er skrifstofuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Meðal helstu
leigutaka félagsins eru bæði ríkisstofnanir og nokkur af stærri fyrirtækjum landsins.
Landfestar ehf. Sími 422 1400, www.landfestar.is
Ólafur Jóhannesson
Löggiltur fasteignasali
gsm. 824 6703
Halldór Ingi Andrésson
Löggiltur fasteignasali
gsm. 897 4210